به کمک تصاویر جدید تهیهشده با کاوشگر جونو (Juno) ناسا، محققان اطلاعات ارزشمندی را از گردبادهای عظیم سیاره مشتری و سایر ویژگیهای جوی این غول گازی به دست آوردهاند.
اخیرا تصاویر جدید سیاره مشتری از طرف سازمان فضایی ناسا (NASA) منتشرشدهاند و اینطور که به نظر میرسد، گردبادهای بزرگ نزدیک قطبهای این غول گازی دارای ویژگیهایی هستند که در هیچ کجای منظومه شمسی دیده نشده است.
به بیان دقیقتر، دادههای جمعآوریشده به کمک فضاپیمای منحصر به این سیاره، یعنی کاوشگر جونو (Juno) نشان میدهند که گردبادهای عظیم سیاره مشتری علاوه بر دوام بالا، عمق زیادی دارند و در نوع خود منحصر به فرد هستند؛ محققان اعلام کردهاند که به واسطه این اطلاعات ارزشمند ابهامات فراوان موجود در مورد ساختار درونی، هسته گازی و اتمسفر اسرارآمیز مشتری روشنتر خواهند شد.
گردبادهای عظیم سیاره مشتری و ساختار این جرم آسمانی
اسکات بولتون (Scott Bolton)، یکی از دانشمندان پروژه فضاپیمای جونو میگوید که اطلاعات جدید به دست آمده گواه این هستند که تجهیزات پیشرفته جدید کمک بسیاری به اکتشاف اجرام آسمانی اطراف سیاره ما میکنند؛ تصاویر جدید گردبادهای عظیم سیاره مشتری هم از نوع ترکیبی بوده و به کمک نور مادون قرمز، اتمسفر این سیاره را از نگاهی جدید به ما نشان میدهند.
اینطور که به نظر میرسد، بادهای سهمگین مربوط به قطبهای مشتری، به نسبت گردبادهای سیاره ما در عمق بیشتری نفوذ کردهاند و در کمال تعجب، با ارتفاع حداکثری 3 کیلومتر یک درصد از جرم کلی پنجمین سیاره منظومه شمسی را شامل میشوند. این درحالیست که کمتر از یک میلیونم جرم زمین به اتمسفر آن مربوط است.
دانشمندان اعلام کردهاند که تعداد گردبادهای موجود در دو قطب مشتری به قدری زیاد است که هرکدام از آنها با یکدیگر بخورد میکنند و به صورت فشردهای در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند؛ با این حال به دلایلی که هنوز برای محققان روش نیست، هیچکدام از گردبادها با یکدیگر ادغام نمیشوند و همگی به صورت جداگانه بر روی سطح سیاره هستند.
از طرف دیگر، اخیرا مقالهای در ژورنال “Nature” و بر اساس دادههای کاوشگر جونو به چاپ رسید که در آن مدارکی از یکپارچه بودن هسته سیاره مشتری ارائه شد؛ به بیان دیگر بخش مرکزی این جرم آسمانی که در زیر اتمسفر قرار گرفته و از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده، همانند یک هسته سفت و مستحکم رفتار میکند و به صورت جداگانه میچرخد.
تریستن گولیوت (Tristan Guillot) یکی از دانشمندان فرانسوی که در نگارش این مقاله نقش مهمی داشت میگوید که به واسطه دادههای ارزشمند مخابره شده توسط فضاپیمای جونو، امکان این وجود دارد که نحوه جدا شدن بخش جوی مشتری از هسته مرموزش مشخص شود؛ این اکتشافات تنها به پنجمین سیاره منظومه ما محدود نمیشوند و به کمک همین اطلاعات میتوان ابهامات زیادی که در مورد سایر اجرام آسمانی اطراف ما وجود دارد را برطرف کرد.
آلبرتو آدریانی (Alberto Adriani)، یکی دیگر از پژوهشگران برجسته پروژه جونو میگوید که برخلاف سیاره مشتری، سیستم گردبادی موجود در قطبها زحل، ششمین سیاره منظومه خورشیدی به صورت واحد عمل میکنند و این امر نشان میدهد که تمامی غولهای گازی سیستم ستارهای میزبان ما یکسان به وجود نیامدهاند.
در مورد پروژه 1 میلیارد دلاری جونو میتوان گفت که ناسا در سال 2011 این کاوشگر شگفتانگیز را به مقصد مشتری به فضا فرستاد و انتظار میرود که تا سالهای آینده اطلاعات مهمتری از سوی ربات به زمین مخابره شود؛ جونو هر 53 روز در مدار بیضی شکلش یک دور کامل در اطراف مشتری میچرخد و آخرین مورد از این مدار گردیها هم به 7 فوریه گذشته مربوط است.
بولتون میگوید که با وجود اینکه جونو تنها در یک سوم اولیه ماموریت ابتداییاش به سر میبرد، دادههای به دست آمده توسط این وسیله بسیاری از باورهای پیشین دانشمندان در مورد پنجمین سیاره منظومه ما را به چالش کشیده و به اصطلاح، یک مشتری جدید را به جهانیان معرفی کرده است.