شیوع اپیدمی مرگبار بیماریهای خطرناک در طول تاریخ جان میلیونها نفر را گرفته و جالب است بدانیم که میلیاردر معروف، بیل گیتس در مصاحبه جدیدی گفته است که در صورت به وجود آمدن شرایطی مشابه، ما برای مقابله با اپیدمی کشنده بعدی آمادگی نداریم!
در طول تاریخ بسیار پیش آمده که شیوع یک بیماری جدید، ناشناخته و خطرناک در اکثر مناطق جهان جان جمعیت قابلتوجهی از نسل بشر را گرفته است؛ در همین رابطه، نابغه انساندوست و بنیانگذار کمپانی مایکروسافت، بیل گیتس در گردهمایی جدید برگزارشده توسط ژورنال “The New England Journal of Medicine” و انجمن پزشکی ماساچوست، صحبتهای جالبتوجهی را در مورد همهگیر شدن مجدد یک بیماری جدید مطرح کرده است.
گیتس که در قالب یک بنیاد خیره به همراه همسرش کمکهای بشردوستانه بسیاری را به ارتقا و بهبودی وضعیت زندگی همنوعانش اختصاص داده است، در مورد مسائلی مانند سلامت، پزشکی و کیفیت زندگی انسانها اطلاعات زیادی دارد و در گردهمایی جدید هم که با موضوع شیوع بیماریها کشنده در سطح جهان، برگزار شده بود، گفت که اگر قرار باشد که یک اپیدمی مرگبار جدید مانند آنفلوانزای اوایل قرن گذشته اتفاق بیفتد، انسانهای بسیار زیادی جان خود را از دست خواهند داد.
شیوع اپیدمی مرگبار در قرن 21
این میلیارد بزرگ که در حال حاضر دومین مرد ثروتمند دنیاست، با اشاره به این موضوع که معمولا در مصاحبههایش سعی میکند که نگاهی خوشبینانهای داشته باشد و از پیشرفتهای تمدن بشری بگوید، اظهار کرد که احتمال بروز اپیدمی کشنده مورد نظر در ده سال پیش رو کم نیست و با وجود توسعه علم و تکنولوژی در زمینههای بیشمار، بشریت آن گونه که باید برای چنین اتفاقی آماده نشده است.
این صحبتها در حالی مطرح شده که بر اساس نظر کارشناسان دیگر هم احتمال گسترش یک بیماری مرگبار در سطحی جهان روز به روز بیشتر میشود و با افزایش تعداد عوامل بیماریزا و ورود انسانها به قلمروهای ناشناخته، ریسک مرتبط با این موضوع هم بالاتر میرود.
از طرف دیگر کشورها و یا گروههای تروریستی هم نسبت به گذشته امکانات بیشتری برای به راه انداختن یک اپیدمی مرگبار را به صورت مصنوعی دارند و همانطور که گیتس گفته است، با تجهیزات و دانشی نه چندان پیشرفته و سری میتوان بیماری آبله را در محیط آزمایشگاهی به یک مرض مهلک و فوقالعاده خطرناک تبدیل کرد و آن را در سراسر جهان پخش کرد.
گیتس در خلال صحبتهایش آمار مختلفی را هم که توسط موسسهای مرتبط با بیماریهای واگیردار تهیه شده بود، ارائه کرد و نشان داد که همان آنفولانزایی که در سال 1918 جان 50 میلیون را نفر را گرفت، با وجود امکانات حال حاضر و گسترش تجهیزات مورد نیاز برای انواع سفرهای زمینی، دریایی و هوایی میتواند در مدت زمان کوتاه 6 ماه بیش از 30 میلیون نفر را به کام مرگ بکشاند!
البته این آمار مربوط به بیماری آشنای آنفولانزا بوده و بیماری جدیدی که بر طبق صحبتهای صاحبنظران به زودی گریبان گیر تمدن بشر خواهد شد، به احتمال قوی کاملا جدید است و جلوگیری از گسترش و درمان آن به هیچ وجه راحت نخواهد بود.
گیتس گفته است که قدرتهای جهانی در مورد تجهیزات جنگی و ساخت سلاحهای بیولوژیکی و هستهای جدیت زیادی به خرج میدهند، اما وقتی صحبت از اپیدمیهای مختلف به میان میآید، همان جدیت وجود ندارد و متاسفانه کشورها بیشتر از اینکه برای بلایای طبیعی این چنینی چارهای بیاندیشند، به دنبال آماده شدن برای جنگ هستند.
جلوگیری از اپیدمی فاجعهبار بعدی
در ادامه صحبتها، این نابغه خیر گفت که آخرین باری که ارتش آمریکا به نوعی شیوع آنفولانزا در قرن حاضر را شبیهسازی کرد، نتایج نشان داد که در این جنگ ساختگی با بیماری، انسانها بازنده خواهند بود؛ با این وجود، بنیانگذار مایکروسافت پس از صحبت در این رابطه همچنان بر روی باورهای خوشبینانه خود تاکید کرد و گفت که به طور کلی وضعیت دفاعی بشریت در چنین شرایطی به نسبت گذشته بسیار بهتر شده و با وجود ساخت واکسنهای مختلف و پیشرفتهای چشمگیر پزشکی، نمیتوان به طور کامل امید را از دست داد.
پیشرفتهایی مانند نزدیک شدن به ساخت واکسن جهانی آنفولانزا که بنیاد خود گیتس هم برای پیشرفت سریعتر پروژه آن 12 میلیون دلار اهدا کرده است؛ از طرف دیگر توانایی تشخیص بیماریها نسبت به قبل بهتر شده و از روشهای مهندسی ژنتیک هم برای آماده شدن برای اپیدمی مرگبار بعدی استفاده میشود.
با این وجود همانطور که اخیرا شیوع بیماری مرگبار ایبولا جان افراد زیادی را گرفت، میتوان گفت که جهانیان به اندازه کافی برای شرایط احتمالی شیوع بیماریهای مرگبار در سطحی بین المللی آماده نیستند و باید ارتباطات میان ارتشهای جهان و دولتها به گونهای تقویت شود که در صورت به حقیقت پیوستن سناریوی مورد بحث، مدیریت بحران وضعیت به سریعترین و بهترین شکل ممکن انجام شود.