تمدن پیش از انسان یکی از موضوعات جنجالی است که با بررسی تغییرات زمین شناسی سیاره ما در میلیونها سال پیش، احتمال وجود آن در تحقیقات جدید پژوهشگران بیشتر مورد توجه قرار گرفته و نتایج جالبی در مورد آن گزارش شده است.
تمدن پیش از انسان در نگاه اول بیشتر شبیه به ایدههایی است که در فیلمهای سرگرمکننده، برای جذب مخاطبان موضوعات علمی تخیلی مورد توجه فیلمسازان قرار میگیرد؛ با این وجود جالب است بدانیم که این ایده سالهاست که بحثها و جنجالهایی را بین دانشمندان جهان به راه انداخته و شواهدی برای واقعی بودن آن ارائه شده است.
در همین رابطه، محققان به تازگی در یک مقاله ادعا کردهاند که تغییرات زمین شناسی کره آبی ما در 60 میلیون سال قبل، از شانس نسبتا بالای وجود یک تمدن پیش از انسان خبر میدهد و احتمال واقعی بودن نمونههایی قبلی از موجودات پیشرفته که بر روی زمین زندگی میکردهاند و از طریق پدیدههایی مثل گرمایش جهانی نسل آنها منقرض شده را مطرح میکند.
تمدن پیش از انسان
همانطور که اشاره شد، بررسیها نشان میدهند که 60 میلیون سال پیش دمای میانگین سیاره به سطحی بیشتر از حالت کنونی رسیده بوده و قطبهای زمین در این رویداد که با نام «حداکثر حرارتی پالئوسن-ائوسن» (PETM) شناخته میشود، ذوب شدهاند.
چنین اتفاقی به همراه اطلاعات جمعآوریشده در مورد زمانبندی این رویداد باعث شده تا دانشمندانی مانند پروفسور آدام فرانک (Adam Frank) از دانشگاه روچستر سوالی را که پرسیدن آن در جامعه علمی به نوعی تابو تبدیل شده، بپرسند؛ آیا واقعا یک تمدن پیش از انسان بر روی زمین زنگی میکرده است؟!
فرانک معتقد است که زمانبندی موجود در مورد PETM تنها فاصله زمانی طی شده بعد از رویداد و واکنش سیاره به اتفاق را نشان میدهد در مورد دلیل وقوع این گرمایش اطلاعاتی را آشکار نمیکند؛ بنابراین اگر فعالیت صنعتی یک گونه جانوری در مدت زمانی کوتاه باعث بالا رفتن دمای زمین در آن زمان شده باشد، پیدا کردن شواهد اثبات وجود این جانداران آنقدرها هم کار سادهای به نظر نمیرسد.
این دانشمند به طرز هوشمندانهای سوالاتی از میراث باقیمانده از نسل بشر پس از منقرض شدن آن مطرح میکند و میپرسد که اگر تمدن دیگری بعد از انسانها بر روی سیاره شکل بگیرد، این موجودات چگونه متوجه میشوند که قبل از آنها جاندارانی به نام انسانها زندگی میکردهاند؟ آیا پلاستیکهای تخلیهشده در اقیانوسها به عنوان نشانهای از تمدن ما به جا میماند، یا مواد شیمایی استفاده شده در صنایع مختلف واقعی بودن انسانها را برای تمدن بعدی ثابت میکنند؟!
فرانک پس از اشاره به این موضوع که تاکنون هیچ مدرکی برای اثبات وجود تمدن پیش از انسان کشف نشده میگوید که استفاده از سوخت فسیلی توسط نسل ما هم آثار مخصوص به خود را در وضعیت زمین شناسی سیاره به جا میگذارد و این ماده انرژیزا جنجالبرانگیز اطلاعات جالبی را در مورد چرخه حیات بر روی زمین و سیارههای دیگری که ممکن است میزبان حیات باشند، در اختیار دانشمندان قرار میدهد.
به طور دقیقتر، پروفسور فرانک میگوید که فروپاشی تمدنها ممکن است که به صورت غیرعمدی باعث راحتتر شدن شرایط برای شکلگیری سوختهای فسیلی در اجرام آسمانی شود و اگر موجوداتی برای تامین انرژی از چنین سوختهای تجدید ناپذیری استفاده کنند، علاوه بر فراهم کردن مقدمات انقراض خود، با کم کردن سطح اکسیژن اقیانوسهای محل زندگی به شکلگیری نفت و زغالسنگ کمک میکنند.
بنابراین اگر یک تمدن پیش از انسان بر روی زمین مشغول استفاده از منابع سیاره بوده، ظهور و فروپاشی این موجودات باعث شکلگیری مقادیر بیشتری سوخت فسیلی در زمین شده و اگر قرار باشد که نسل بشر هم روزی منقرض شود، میتوان گفت که منابع انرژی تجدید ناپذیر کره پس از نابودی انسانها همچنان در زیر سطح زمین ذخیره خواهند شد و به نوعی مقدمات برای ظهور یک تمدن بعدی را فراهم میکنند.