به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، فقط گوشی های موبایلی که کمتر از 300 دلار قیمت دارند، ارز دولتی دریافت میکنند. در ادامه، چگونگی تخصیص ارز دولتی و آزاد به واردات موبایل را بررسی میکنیم.
چندی پیش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار کرده بود گرانی گوشی های تلفن همراه به این خاطر است که برخی افراد سودجو با استفاده از ارز دولتی اقدام به واردات موبایل کردند، اما با نرخ آزاد محاسبه و به مردم عرضه کردند. پس از آن لیستی از شرکتهایی که از دولت ارز 4200 تومانی دریافت کرده بودند منتشر شد و بر اساس آن از ابتدای سال جاری تا روز 29 خرداد، 40 شرکت واردکننده گوشی تلفن همراه، ارز دولتی دریافت کردند.
در حال حاضر پس از ارز رسمی 4200 تومانی، این بار از نرخ ارز دیگری برای واردات موبایل صحبت شده است. در همین راستا، محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات کشور اظهار کرده که با توجه به نامهی وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار شده برای گوشیهایی با قیمت کمتر از 300 دلار، ارز از گروه دوم و از طریق سامانه نیما تامین شود و برای گوشیهایی با قیمت بالاتر از 300 دلار نیز ارز از گروه سوم تخصیص داده میشود.
سامانه نیما یا نظام یکپارچه ارزی از اواخر فروردینماه راهاندازی شد و در ابتدای راهاندازی آن حدود 80 درصد ارز ناشی از صادرات وارد سامانه شده و واردکنندگان هم بدون اولویتبندی، ارز خود را با نرخ 4200 تومانی تهیه میکردند. با گذشت زمان و با توجه به رانتهایی که برای واردکنندگان ایجاد و حجم زیادی ثبت سفارش در این مورد انجام شد، مسئولان تصمیم گرفتند کالاهای وارداتی را برای دریافت ارز اولویتبندی کنند.
ارز مورد نیاز واردات موبایل چگونه تامین میشود؟
به این ترتیب گروه اول شامل کالاهای اساسی و حیاتی مانند دارو میشود که با درآمد ارزی ناشی از نفت تامین ارز خواهد شد. ارز مورد نیاز برای واردات این کالاها با نرخ دلار 3800 تومانی تامین میشود و فاصله آن با دلار رسمی را دولت در قالب یارانه پرداخت میکند. گروه دوم، واردکنندگان مواد اولیه کارخانهها و کالاهای ضروری هستند که ارز مورد نیاز برای آنها از طریق صادرات کالاهای غیر نفتی تامین میشود. این ارز در ابتدای اجرای سیاست جدیدی ارزی معادل 4200 تومان بود و اکنون به حدود 4350 تومان رسیده است. گروه سوم نیز کالاهای غیر ضروری هستند که ارز مورد نیاز آن از محل 20 درصد صادرات غیر نفتی و صادرکنندگان خرد تامین میشود.
دلاری که برای گروه سوم مورد معامله قرار میگیرد فعلا تا حدود 7500 تومان قیمت خورده که البته این نرخ رقابتی بوده و بر مبنای بازار آزاد شکل میگیرد و ممکن است بالاتر هم برود. معاملات ارزی برای گروه سوم کالا با دو روش انجام خواهد شد. در روش اول خرید و فروش ارز و امتیاز واردات به صورت توافقی انجام میشود و صادرکننده به طور توافقی، ارز و امتیاز واردات خود را با استفاده از سامانه جامع تجارت ایران به واردکننده واگذار میکند و واردکننده نیز کالاهای خود را پس از طی کردن مراحل ثبت سفارش و تشکیل پرونده در بانک عامل و اظهار کالا به گمرک، وارد کشور میکند. این روش از روز چهارشنبه 13 تیر 1397 اجرایی شده است.
بنابراین طبق آخرین تصمیمهای اتخاذ شده توسط مسئولان، واردات موبایل های کمتر از 300 دلار با نرخ دلار 4350 تومانی و واردات موبایل های بالاتر از 300 دلار با ارز آزاد (احتمالا بالای 7500 تومان) انجام خواهد شد.