گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 فردا شب راس ساعت 21 و 44 دقیقه در ایران آغاز خواهد شد. در این مطلب زمان، نحوه مشاهده و جزئیات طولانی ترین ماه گرفتگی یا خسوف قرن را مشاهده خواهید کرد.
طولانی ترین ماه گرفتگی قرن 21 در شامگاه جمعه 5 مرداد 1397 (27 ژولای 2018) اتفاق می‌افتد. این رویداد نجومی بسیار زیبا و منحصربه‌فرد در بیشتر دنیا دیده می‌شود و تنها بخش‌هایی از قاره آمریکای شمالی فرصت تماشای آن را از دست می‌دهند. ساکنان بخش‌های بزرگی از قاره اقیانوسیه، آفریقا، اروپا، آمریکای جنوبی و آسیا از جمله ایران می‌توانند ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 را رویت کنند. ماه گرفتگی یا خسوف، هنگامی رخ می‌دهد که کره ماه در حالت بدر و وضعیت مقابله قرار دارد و سایه‌ی زمین بر روی آن می‌افتد. در واقع در این حالت، زمین بین ماه و خورشید قرار می‌گیرد.
طولانی ترین خسوف قرن 21 در ساعت 21 و 44 دقیقه و 47 ثانیه شب جمعه 5 مرداد آغاز می‌شود و مدت‌زمان گرفت کامل ماه حدود 103 دقیقه خواهد بود. در جدول زیر، زمانبندی کامل ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 را مشاهده می‌کنید:
زمانبندی ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97
| رخداد | ساعت به وقت ایران | تاریخ |
| آغاز گرفت نیم سایه | 21:44:49 | جمعه 5 مرداد 97 |
| آغاز گرفت جزئی | 22:54:27 | جمعه 5 مرداد 97 |
| آغاز گرفت کلی | 00:00:15 | شنبه 6 مرداد 97 |
| اوج گرفتگی | 00:51:44 | شنبه 6 مرداد 97 |
| پایان گرفت کلی | 01:43:12 | شنبه 6 مرداد 97 |
| پایان گرفت جزئی | 02:49:00 | شنبه 6 مرداد 97 |
| پایان گرفت نیم سایه | 03:58:37 | شنبه 6 مرداد 97 |
همان‌طور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، این خسوف در مجموع به مدت 6 ساعت و 13 دقیقه و 48 ثانیه طول می‌کشد که 1 ساعت و 42 دقیقه و 57 ثانیه‌ی آن در حالت ماه گرفتگی کامل یا سایه کامل و 3 ساعت و 54 دقیقه و 32 ثانیه در حالت ماه گرفتگی جزئی یا نیم سایه خواهد بود.
ماه گرفتگی خونین
علی ابراهیمی سراجی، کارشناس نجوم در مورد ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 گفت به دلیل جوی که به دور زمین وجود دارد، ماه در حالت خسوف به رنگ قرمز دیده می‌شود. در واقع امواج بلند طیف خورشید که به رنگ قرمز هستند از جو زمین عبور می‌کنند و باعث می‌شود ماه در حالت خسوف به رنگ قرمز دیده شود. به گفته ابراهیمی سراجی، اگر تماشای این ماه گرفتگی منحصربه‌فرد را از دست بدهید، دیگر کسی تا 7 سال آینده نمی‌تواند ماه گرفتگی را با چشم تماشا کند. همچنین تا سال 1484 هجری شمسی، ماه گرفتگی کلی که تا این اندازه طولانی باشد نخواهیم داشت.
چگونه ماه گرفتگی جمعه شب را رصد کنیم؟
این کارشناس نجوم بیان کرد طولانی ترین ماه گرفتگی قرن 21 در سراسر ایران با چشم دیده می‌شود و حتی در شهرهای بزرگ هم امکان رصد ماه در هنگام گرفتگی وجود دارد. البته تماشای این پدیده نجومی زیبا با دوربین‌های دو چشمی و تلسکوپ بسیار زیباتر و جذاب‌تر خواهد بود. تمام مراحل ماه گرفتگی کامل در خاورمیانه قابل رصد کردن است، اما در کشورهای شرق و مرکز آسیا، استرالیا، بیشتر مناطق اروپا، غرب آفریقا و آمریکای جنوبی، تنها بخشی از مراحل ماه گرفتگی رصد می‌شود و در آمریکای شمالی هم اصلا این ماه گرفتگی دیده نخواهد شد. وی به علاقه‌مندان توصیه کرد برای بهتر تماشا کردن ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 به خارج از شهر، روستاها و یا مکان‌های مرتفع که خارج از آلودگی هستند بروند. همچنین در تهران برای رصد این خسوف می‌توانید به برج میلاد و آسمان نمای گنبدی مراجعه کنید.
همچنین ابراهیمی سراجی خبر داد که در هنگام وقوع طولانی ترین ماه گرفتگی قرن، سیاره مریخ به مقابله با زمین می‌رسد و در نزدیک‌ترین فاصله با سیاره زمین قرار می‌گیرد و به همین دلیل در پرنورترین حالت خود قرار دارد. به این ترتیب در شامگاه جمعه، علاوه بر ماه گرفتگی می‌توانید سیاره مریخ را نیز در پایین ماه مشاهده کنید.
علی آزادگان، یکی دیگر از کارشناسان نجوم در مورد این پدیده‌ی زیبا گفت ماه در اولین مرحله گرفت وارد نیم سایه زمین می‌شود و به تدریج داخل نیم سایه زمین فرو می‌رود تا این که لبه ماه وارد تمام سایه زمین می‌شود. این مرحله با نام آغاز گرفت جزئی شناخته می‌شود. در ادامه، ماه با حرکت در سایه زمین بیشتر وارد تمام سایه زمین می‌شود تا این که لبه مقابل ماه هم وارد تمام سایه زمین شده و پس از آن، کل ماه در تمام سایه زمین قرار می‌گیرد و ماه گرفتگی کلی آغاز می‌شود. بعد از آن نیز ماه به حرکت خود در تمام سایه زمین ادامه می‌دهد تا این که به اوج برسد. پس از اوج ماه گرفتگی هم ماه تمام مراحل قبلی را به صورت معکوس طی می‌کند تا به طور کامل از تمام سایه زمین و سپس از نیم سایه خارج شود.
به گفته این کارشناس نجوم، عبور قرص ماه از وسط تمام سایه زمین، علت طولانی بودن ماه گرفتگی جمعه 5 مرداد 97 است. عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران نیز گفت اگر ماه از قطر سایه زمین عبور کند، طولانی ترین خسوف به وقوع می‌پیوندد که این شرایط برای گرفت کامل ماه در شامگاه جمعه 5 مرداد 97 رخ می‌دهد.
آخرین ماه گرفتگی کامل قبلی در روز چهارشنبه 11 بهمن 1396 رخ داده بود که به مدت 1 ساعت و 16 دقیقه به طول انجامید و در آن ماه از بخش جنوبی سایه زمین گذشته بود. طولانی ترین خسوف کامل قرن بیستم نیز در تاریخ 26 تیر 1379 (16 جولای 2000) رخ داد که به مدت یک ساعت و 46 دقیقه طول کشید.
