کشف حیات بیگانه دغدغه بنیادین بشر امروز است. انسان مدرن شواهد بسیاری را در دست دارد که بیانگر احتمال بالای وجود حیات فرازمینی و تمدنهای بیگانه است، اما همچنان در صدد کشف حیات بیگانه با شواهد کافی علمی است. یکی از بهترین راهکار ها برای تحقق این هدف بکارگیری تلسکوپ های فضایی عظیم و قدرتمند خواهد بود.
کشف حیات بیگانه یکی از دل مشغولی های ناسا نیز بوده و اخیرا این سازمان جدیت بیشتری از خود در جهت تحقق این مهم نشان داده است. کارشناسان و پژوهشگران ناسا اخیرا پیشنهادی را مطرح کرده اند که تازگی چندانی ندارد اما در هر صورت بر روی این پیشنهاد پافشاری خاصی دارند. آنان معتقدند که ناسا به منظور کشف حیات بیگانه می بایست مبادرت به ساخت تلسکوپ های عظیم نماید و آنها را در فضا مورد استفاده قرار دهد.
وقتی کارشناسان از صفت عظیم در مورد تلسکوپ مورد نظر خود استفاده می کنند در واقع منظورشان ساخت تلسکوپ یا تلسکوپ هایی است که بتوانند بصورت مستقیم از سیارات خارج از منظوم شمسی عکس بگیرند.
پژوهشگران ناسا اعلام کرده اند که در حال حاضر فناوری که بتواند از خارج منظومه شمسی عکس های قابل قبول را به ثبت برساند در دسترس نیست، اما در صورتی که بتوان به چنین سطحی از فناوری دست یافت می توان مدعی بود که کشف حیات بیگانه دیگر یک هدف دور از ذهن نبوده و شاید بزودی انسان موفق به کشف سیارات دیگری شود که میزبان حیات هستند.
اما راهکار و پیشنهادی که ناسا اخیرا بر روی آن پافشاری می کند از کجا آمده است؟ کنگره ایالات متحده آمریکا از آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی خواسته بود تا تمامی راهکارها برای کشف حیات بیگانه را به عنوان پیشنهاد ارائه دهند. این آکادمی نیز پس از تحقیقات بسیار و تجزیه و تحلیل اطلاعات مختلف در نهایت ۷ راهکار را برای کشف حیات بیگانه ارائه داد که در راس این راهکارها، ساخت تلسکوپ های عظیم قرار دارد.
کشف حیات بیگانه و چالش های موجود
محدودیت منابع مالی و سطح پایین فناوری های مورد نیاز برای ساخت تلسکوپ عظیم یاد شده از جمله مهمترین چالش های ساخت این تلسکوپ هستند. راهکار اصلی برای کشف حیات بیگانه در خارج از منظومه شمسی با استفاده از ساخت تلسکوپ های قدرتمند نیازمند هزینه های بالای و استفاده از منابع عظیم مالی خواهد بود که به نظر نمی رسد تهیه کنندگان گزارش در آکادمی ملی علوم چندان به آن توجه کرده باشند. ساخت چنین تلسکوپی می تواند برای ناسا بسیار گران تمام شود و لذا محدودیت های مالی قادرند این راهکار را با چالش های جدی همراه سازند.
ناسا دو هدف عمده را از ساخت چنین تلسکوپی دنبال خواهد کرد؛ در ابتدا باید به این سوال پاسخ دهد که سیارات چگونه شکل می گیرند و اینکه چطور دیسک های گازی اطراف ستاره ها در نهایت تبدیل به سیارات منجمد می شوند. دومین سوال همان عطش و کنجکاوی است که همه زمینی ها آن را تجربه کرده اند؛ اینکه آیا حیات فرازمینی در سیارات دیگر وجود دارد یا خیر؟ و اینجاست که اهمیت و نقش این تلسکوپ کاملا هویدا می شود.
اخترشناسان برای شناخت از سیارات فراخورشیدی و اتمسفر آنها و نیز سطح این سیارات نیازمند مشاهدات دقیق تری هستند و این امکان تنها از طریق تلسکوپهای عظیم میسر می شود. بسیاری از این سیارات فراخورشیدی در لایه ای مبهم مخفی شده اند و سطح آنها قابل مشاهده نیست. تلسکوپ یاد شده به ستاره شناسان این امکان را خواهد داد تا درک دقیقی از ترکیبات گازی اتمسفر سیارات فراخورشیدی داشته باشند و نیز به مشاهده دقیق سطح این سیارات بپردازند.
این روزها اخترشناسان بیشتر از هر چیز توجه خود را معطوف به سیارات فراخورشیدی کرده اند. سیارات فراخورشیدی گزینه های بسیار محتملی برای میزبانی حیات بیگانه محسوب می شوند، اما اخترشناسان شانس چندانی برای مشاهده دقیق آنها ندارند. در واقع مشاهدات ستاره شناسان از سیارات یاد شده غیر مستقیم بوده و بیشتر از آنکه مشاهده تلقی شوند باید آنها را برآوردهای ممکن تصور کرد.
اخترشناسان بشدت تشنه مشاهده مستقیم سیارات فراخورشیدی هستند. بسیاری از آنها از زمین بزرگتر بوده و در فاصله مناسبی از ستاره میزبان قرار دارند. اگر آنان بتوانند با استفاده از یک تلسکوپ پیشرفته به صورت مستقیم این سیارات را مشاهده کنند به یقین پرده از اسرار بسیاری کنار خواهد رفت.
کشف حیات بیگانه و چالش های تلسکوپ مورد نظر ناسا
فناوری که در ساخت تلسکوپ مورد نظر کاشناسان ناسا مورد استفاده قرار خواهد گرفت بسیار پیچیده است. هم اکنون کارشناسان و مهندسن گزینه های مختلفی را برای ساخت این تلسکوپ معرف کرده اند که قرار است نگاه انسان را به دنیای اطراف خود تغییر دهد. یکی از فناوری های مورد نظر برای ساخت این تلسکوپ فناوری استارشید خواهد بود.
ناسا مایل به استفاده از استارشید است که یک ساختار گل مانند بوده و جلوتر از تلسکوپ حرکت خواهد کرد. استارشید نور ساطع شده از ستارگان را بلوکه می کند و باید در فاصله ۱۰۰ هزار کیلومتری جلوتر از تلسکوپ حرکت کند تا بتواند نوری که از ستارگان دیگر به سمت تلسکوپ می آید را متوقف کند. اما یک چالش عظیم وجود دارد؛ فناوری استارشید فناوری بالغی از نظر ناسا نیست و مراحل ابتدایی توسعه خود را می گذراند.
از سوی دیگر تلسکوپی که قصد عکس برداری فضای خارج از منظومه شمسی را دارد به یقین بسیار عظیم و سنگین خواهد بود و میلیادرها دلار هزینه برای ساخت آن طلب می شود. تامین چنین هزینه ای از سوی کنگره می تواند یک امر بسیار چالشی باشد.
پژوهشگران ناسا این راهکار را امری اجباری می دانند که بزودی باید به آن پرداخته شود. آنان این پروژه را بسیار بلند پروازانه، اما قابل دسترس عنوان می کنند. به هر حال ۷ راهکار ارائه شده است و بزودی باید بحث و تبادل نظر در خصوص هر یک از این راهکارها صورت گیرد و بهترین استراتژی با توجه به چالش ها و موانع موجود رائه شده و در نهایت بر روی آن سرمایه گزاری شود.
با وجودی که چالش های مختلف و از جمله چالش های مالی می توانند به عنوان موانعی برای رشد این فناور و ساخت تلسکوپ یاد شده ارز اندام کنند، اما کارشناسان عقیده دارند که مقامات رسمی باید نگاه ویژه ای به این پروژه داشته باشند، زیرا دیگر زمان آن فرا رسیده است تا انسان پاسخ قطعی در خصوص امکان وجود حیات بیگانه به نسل فعلی و نسل های آینده بدهد.