نام سیاره ولکان (Vulcan) را به عنوان سرزمین پدری کاراکتر اسپاک و مردم او، از مجموعه فیلمهای پیشتازان فضا (Star Trek) به یاد داریم. حالا به لطف تحقیقات گروهی از اختر فیزیکدانها، احتمال وجود خارجی چنین سیارهای به واقعیت نزدیک شده است.
در حالی که خالقین Star Trek سیاره ولکان را به یک ستاره واقعی به نام 40Eridani A ربط دادهاند، گروهی از دانشمندان برای سالها در پی یافتن پاسخ این پرسش بودهاند که آیا در عالم واقعیت نیز چنین سیارهای وجود دارد یا خیر؟ حالا محققان پاسخ را مثبت میدانند و معتقدند که این ستاره حداقل از یک سیاره میزبانی میکند.
به گفتهی «بو ما» محقق ارشد این مطالعه و اخترشناس دانشگاه فلوریدا:
اکثر سیارات فراخورشیدی شناسایی شده، به دور ستارههایی میچرخند که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند؛ اما این موضوع درباره ستاره 40Eridani A صادق نیست و در صورت صاف بودن آسمان شب، هر کسی میتواند آن را تماشا کند.
این ستاره 16 سال نوری از زمین فاصله دارد و با نام HD 26965 هم شناخته میشود. رنگ آن به نارنجی میگراید، چرا که از خورشید ما اندکی کوچکتر و سردتر است. با این حال شباهتهایی بین این دو ستاره وجود دارد که میتوان به سن تقریبا یکسان و وجود لکههایی با الگوهای مشابه روی آنها اشاره کرد.
این خبر خوبی برای کسانی است که سیاره ولکان و سکنهی آن را نه در فیلمهای علمی-تخیلی، بلکه در دنیای واقعی جستجو میکنند. «مت موترزپاف» اخترشناس از دانشگاه ایالتی تنسی و یکی دیگر از نویسندگان این مقاله میگوید:
ستاره HD 26965 میتواند میزبانی ایدهآل برای یک دنیای متمدن و پیشرفته باشد.
کشف سیاره ولکان در منظومه سه ستارهای 40Eridani
به عقیدهی دانشمندان، دو ستارهی دیگر موجود در این منظومه که HD 26965 را همراهی میکنند نیز، از سطح این سیاره فراخورشیدی قابل مشاهدهاند؛ سیارهای که دوبرابر از زمین بزرگتر و هر سال آن، معادل 42 روز زمینی است.
البته برخلاف ویژگیهای ستارهی میزبان، خود سیاره شرایط چندان مطلوبی برای سکونت پذیری ندارد؛ زیرا در فاصله بسیار نزدیکی از HD 26965 واقع شده و امکان وجود آب مایع در سطح آن برای پشتیبانی از حیات، دور از ذهن است. با این حال دانشمندان در حال انجام بررسیهای دقیقتر هستند تا بلکه خصوصیات دیگری که سبب زیستپذیر بودن یک سیاره میشود را در آن بیابند.
هیجان محققان از این کشف، تنها به موضوع Star Trek و احتمال شناسایی سیاره ولکان محدود نمیشود. در واقع این برای اولین باری است که با بهرهگیری از سامانه سیارهیابی دارما یا DPS، یک سیاره ابر زمین (سیارات فراخورشیدی بزرگتر از زمین اما کوچکتر از اورانوس و نپتون) کشف میشود. این سامانه برای شکار سیارات کوچکی که در اطراف ستارههای نسبتا درخشان قرار دارند، راهاندازی شده است.
نتایج تفصیلی این مطالعه در ماه اکتبر انتشار خواهد یافت.