شارژ وایرلس یکی از فناوریهای پیچیدهای است که از ایدهای بلندپروازانه، امروز تبدیل به راهکاری عملی شده است. در این مطلب قصد داریم مروری بر تاریخچه شارژ وایرلس و فناوریها و استانداردهای شارژ بی سیم داشته باشیم.
کابلها در آیندهای نه چندان دور منقرض خواهند شد، چرا که امروز انتقال داده و حتی شارژ کردن گجتهای الکترونیکی بدون نیاز به استفاده از کابل نیز به سادگی امکانپذیر است. شاید بحث انتقال داده به صورت وایرلس موضوع جدیدی نباشد، اما مفهوم وایرلس شارژینگ، تنها چند سالی است بر سر زبانها افتاده است. در این مطلب قصد داریم مروری بر تاریخچه شارژ وایرلس داشته باشیم.
تاریخچه شارژ وایرلس
شارژ بی سیم در ابتدا شارژ القایی نامیده میشد، چرا که از القای الکتریکی، چیزی است که شارژ گجتهای الکترونیکی به صورت وایرلس را امکانپذیر میکند، در آن استفاده میشود. اگرچه به تازگی تعداد گجتهای دارای پشتیبانی از شارژ وایرلس کمی افزایش یافته و تا چند سال پیش، این ایده دست نیافتنی و بسیار دشوار تلقی میشد، اما جالب است بدانید ساخت برج تسلا (Tesla Tower) به سال 1901 برمیگردد! نیکولا تسلا عقیده داشت آینده از آن انتقال انرژی به صورت وایرلس است. با توجه به این موضوع، تاریخچه شارژ وایرلس بیش از آن چیزی است که تصور میکنید.
با این حال تا تبدیل شدن این ایده به محصولاتی قابل لمس توسط عموم مردم، زمان زیادی سپری شد. برخی سازندگان با استفاده از پینهای پوگوی، امکان انتقال انرژی به صورت بی سیم را فراهم کردند. به این ترتیب، با قرار دادن دستگاه بر روی داک مخصوص، فرآیند شارژ آغاز میشد، بدون این که نیاز باشد کابلی خاص را درون یک درگاه مخصوص وارد کنیم.
در جریان نمایشگاه CES Visteon در سال 2017، اتفاقی مهم در تاریخچه شارژ وایرلس رخ داد و یک نگهدارنده لیوان با توانایی شارژ گوشی، پخشکننده موزیک، دوربین و دیگر گجتها به صورت بی سیم، معرفی شد.
دو سال بعد و در جریان نمایشگاه CES، شاهد رونمایی Palm Pre بودیم که یکی از چندین نوآوری جدید آن پشتیبانی از شارژر Touchstone Wireless محسوب میشد. این رونمایی زمینهساز بروز چندین اتفاق مهم دیگر در تاریخچه شارژ وایرلس شد.
در نهایت گروهی متشکل از چند شرکت گرد هم آمده و کنسرسیوم انرژی وایرلس (Wireless Power Consortium –> WPC) را پدید آوردند. طولی نکشید که فناوری Qi 1.0 رونمایی شد. اولین گوشی های پشتیبانیکننده از این تکنولوژی توسط نوکیا و ال جی معرفی شدند. سه گوشی لومیا 920، لومیا 820 و ال جی نکسوس 4 در سال 2012 رونمایی شده و در تاریخچه شارژ وایرلس جزو اولینها محسوب میشوند.
در ادامه شرکتهای سامسونگ، موتورولا، اچ تی سی و سونی نیز به جمع پشتیبانیکنندگان از فناوری Qi پیوستند. در این زمان سازمان Power Matters Alliance تشکیل شد و جنگی درباره چگونگی پیادهسازی و فرمت شارژ بی سیم شکل گرفت.
در همان سال، Alliance for Wireless Power نیز تشکیل شد. سیستم ارائه شده توسط این سازمان Rezence نام داشت و شرکتهای بزرگی همچون سامسونگ، کوالکام، برادکام و اینتل از آن پشتیبانی کردند. اگرچه سامسونگ هرگز یک گوشی پشتیبانیکننده از فناوری شارژ بی سیم Rezence ارائه نکرد، اما گوشی گلکسی اس 6 و گلکسی اس 6 اج دوال فرمت شارژ محسوب شده و به همین دلیل هم با پایههای شارژ وایرلس Qi و هم با شارژرهای PMA (فرمت شارژ وایرلس سازمان Power Matters Alliance) کار میکردند. اتفاق مشابهی در گوشی بلک بری پریو نیز رخ داد.
در سال 2015، PMA و A4WP با هم ترکیب شده و AirFuel Alliance را تشکیل دادند. اما حتی این همکاری نیز سبب زمین خوردن فناوری Qi نشد و این تکنولوژی همچنان به پیشتازی ادامه میداد. Rezence بر روی کاغذ و به صورت تئوری، قویتر از بقیه فناوریهای محسوب میشد، اما هرگز به صورت گسترده مورد استفاده قرار نگرفت.
نحوه طراحی سیمپیچهای پشتیبانیکننده از فناوری Rezence و همچنان فرکانس کاری بالای مورد نیاز آن (مگاهرتز به جای کیلوهرتز همچون Qi) سبب شده بود حین کار با شارژرهای مخصوص آن، نیازی به تنظیم دقیق دستگاه بر روی پد نباشد. همچنین وجود پدهای شارژ قویتر امکان شارژ چندین دستگاه به صورت همزمان را فراهم میکرد. امروز کمتر شارژر از نوع Qi میتواند حتی دو دستگاه را همراه با هم شارژ کند. اپل چنین قابلیتی را در شارژ وایرلس ایرپاور وعده داده است، اما هنوز نتوانسته وعدهاش را عملی کند. نکته جالب دیگر درباره شارژهای Rezence، استفاده آنها از استاندارد Bluetooth LE به منظور برقرار ارتباط با دستگاه شارژشونده بود. گفته میشود در شارژر بی سیم اپل نیز از چنین ترفندی استفاده شده است.
همچنین بخوانید:
با وجود همه این مزایا، دلیل کمرنگ بودن نام Rezence در تاریخچه شارژ وایرلس بهرهوری پایین و نیاز به استفاده از سیمپیچهای بزرگتر در مقایسه با Qi محسوب میشود. با توجه به تاکید فراوان گوشیسازان به ابعاد سخت افزارهای گوشی های هوشمند نوین به منظور حفظ زیبایی آنها، سیمپیچهای Rezence در گوشی های هوشمند کنونی جایی ندارند. البته مشکل کارایی پایین این فناوری در سال 2014 رفع شد و A4WP امکان شارژ بی سیم با حداکثر توان 50 وات را اعلام کرد!
امروز تکنولوژی Rezence همچنان وجود دارد، اما در گوشی های هوشمند به کار نمیرود. با توجه به قرارگیری گوشی های هوشمند در کانون توجه، اکنون Qi فناوری مورد استفاده توسط گوشیسازان است. به نظر میرسد تا تبدیل شدن این فناوری به یک راهکار متداول، زمان زیادی باقی مانده است، چون در حال حاضر، همه گوشیسازان فقط پرچمدارانشان را به سیمپیچ مخصوص شارژ وایرلس مجهز میکنند.