دستگاههای زیادی تاکنون برای اسکن بخشهای مختلف بدن ساخته شدهاند، اما هیچکدام نتوانستند اسکن بدن را به طور کامل انجام دهند. در نهایت محققان موفق شدند تا دستگاه جدید اسکنر بدن که توانایی تصویربرداری کامل را دارد، تولید کنند.
تصور کنید اگر دانشمندان میتوانستند تمام بدن انسان، همانند بافتها و اندامها را به صورت کامل مشاهده کنند، چنین ظرفیتی به پزشکان اجازه میداد تا به غیر از مزایای توسعه دارو، بیماریها را به شیوه جدید تشخیص دهند. این مسئله ممکن است رویا باشد، اما یک تیم متشکل از محققان دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، پس از 13 سال تلاش موفق به طراحی دستگاهی شدند که میتواند کار تصویربرداری کامل بدن را انجام دهد.
دستگاه جدید اسکنر بدن میتواند با ترکیب توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و توموگرافی کامپیوتری اشعه ایکس (CT)، تصاویر سه بعدی را کمتر از یک ثانیه ثبت کند و جزئیات بیشتری را نسبت به گذشته ارائه دهد.
این اختراع میتواند تاثیر عمیقی بر روی پزشکی داشته باشد؛ دستگاه اسکن جدید به دانشمندان اجازه میدهد تا خطوط سرطانها یا سایر بیماریها و همچنین مسیر حرکت آنها را در سراسر بدن مشاهده کنند.
سیمون چری (Simon Cherry)، یکی از محققان اظهار داشت:
من انتظار نداشتم تصاویری که طی چندین سال از بخشهای مختلف بدن مشاهده میکردم را تنها در یک تصویر ببینم. در حالی که تحلیلهای دقیقی ارائه شده است، قبلا هم میدانستیم که این دستگاه تمام مواردی را که وعده داده بود، انجام خواهد داد.
این یک اعلامیه بزرگ است، زیرا چری و همکارانش، رادیولوژی رمزی بداوی (Ramsey Badawi) وعدههای زیادی داده بودند. بداوی پس از دریافت مبلغ 15.5 میلیون دلار از موسسه ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا (NIH) در سه سال قبل، امکانات دستگاه اسکن جدید را با تلسکوپ فضایی هابل مقایسه کرد.
این دستگاه اسکنر به جای فراهم کردن امکان مشاهده کهکشانهای دور، ما را با پیچیدگی بینهایت بدن انسان آشنا میکند.
بداوی در آن زمان اظهار داشت:
کسی در ابتدا از این که تلسکوپ هابل چه چیزهایی را نشان خواهد داد، آگاه نبود؛ این مسئله را میتوان شباهتی بین تلسکوپ هابل و اسکنر جدید بدن دانست. این مسئله بسیار هیجانانگیز است، زیرا ما هرگز قادر به نگاه کردن کامل بدن نبودیم. دستگاه اسکنر جدید بدن میتواند باعث یک انقلاب در عرصه پزشکی شود.
این ادعا قطعا جسورانه است، اما نتایج اولیه بسیار امیدوارکننده است. با اینکه بداوی از ابتدا امید زیادی داشت، بیان کرد که با اولین تصاویر جستجوگر حرفی برای گفتن نداشت.
بداوی اظهار داشت:
سطح جزئیات شگفتانگیز بود، علی الخصوص زمانی که ما روش بازسازی را کمی بیشتر بهینه کردیم. ما میتوانیم ویژگیهایی را مشاهده کنیم که در اسکنهای منظم PET وجود ندارد.
این دستگاه اسکنر بدن بسیار کارآمد بوده و میتواند کل بدن را کمتر از 20 الی 30 ثانیه، یعنی 40 برابر سریعتر از دستگاههای اسکنر PET، تصویربرداری کند. عکسبرداری لحظهای به دانشمندان اجازه میدهد تا برخی از داروهای علامتگذاری شده را در بدن ردیابی کنند، محققان از آن به عنوان ذهن هوشیار یاد میکنند.
بداوی اظهار داشت:
هیچ دستگاه دیگری وجود ندارد که بتواند چنین اطلاعاتی را به دست آورد. این دستگاه اسکنر بدن یک نمونه منحصر به فرد و جدید است.
اسکنر بدن جدید از اسکنرهای فعلی PET ایمنتر بوده و دوز تابش آن تا 40 برابر کمتر است. دانشمندان هنگام استفاده از تکنولوژی اسکن فعلی، در رابطه با کنترل دوزهای تجمعی تابش که میتوانند برای سلامت انسان مضر باشند، نگران هستند. دستگاه جدید اسکنر بدن میتواند امکان اسکن چندگانه را فراهم کند و استفاده از آن را برای کودکان، علیالخصوص کسانی که در برابر اشعه آسیبپذیرتر هستند را ایمنتر کند. پزشکان میتوانند با دستگاه جدید اسکنر بدن در تمام موارد، بهتر، سریعتر، با دوز تابش کم یا ترکیبی از این موارد، اسکن را انجام دهند.
این دستگاه میتواند در تمام حوزههای پزشکی مفید باشد. توانایی بررسی اندامها و بافتها در یک زمان، به پزشکان امکان اندازهگیری دقیق جریان خون را میدهد؛ آنها به معنای واقعی کلمه میتوانند دریافت گلوکز بخشهای مختلف بدن را مشاهده کنند.
محققان امیدوارند که دستگاه جدید اسکنر بدن بتواند مطالعه سرطان و انواع بیماریهایی که باعث ایجاد التهاب، عفونت، اختلالات ایمنی یا متابولیسم بدن میشوند را بهبود ببخشد.
دستگاه جدید اسکنر بدن در اوایل ماه ژوئن سال 2019 مورد استفاده قرار میگیرد؛ سیمون چری در این رابطه اظهار داشت که «به نظر نمیرسد مدت زمان زیادی طول بکشد تا این دستگاه در سراسر جهان به کارگیری شود، اما این مسئله بستگی به اثبات منافع سیستم، هم از نظر بالینی و هم برای تحقیق دارد. در حال حاضر تمرکز دانشمندان به برنامهریزی مطالعاتی تبدیل شده است که چگونه بتوانند از این دستگاه به نفع بیماران و کمک به دانش سلامت و تشخیص بیماریها استفاده کنند».