سیستم های امنیتی بیومتریک ، نقش مهمی در افزایش امنیت گوشی های هوشمند دارند. در این مطلب قصد داریم انواع سیستمهای احراز هویت مانند سنسور اثر انگشت، اسکنر عنبیه چشم و فناوری تشخیص چهره را بررسی کنیم.
امروزه با گسترش کاربرد گوشی های هوشمند در بین کاربران و حجم انبوهی از اطلاعات که در این دیوایسها ذخیره میشود، بحث امنیت به موضوع بسیار مهمی تبدیل شده است. شرکتهای سازنده گوشی های موبایل سعی میکنند با ارائه انواع سیستم های امنیتی در محصولات خود، به نیاز کاربران پاسخ بگویند و قدمی برای حفظ امنیت اطلاعات آنها بردارند.
در حال حاضر، سیستم های امنیتی متنوعی در گوشی های هوشمند وجود دارد. تا همین چند سال پیش، سیستم های امنیتی گوشیهای تلفن همراه شامل روشهای غیر بیومتریک مانند انتخاب رمز عبور (Password) یا الگوهای قفلگذاری (Pattern) میشد که خیلی مطمئن نبودند و بهراحتی میتوانستند آنها را دور بزنند. پس از آن، سیستم های امنیتی بیومتریک روی کار آمدند و اکنون چند نوع سیستم قفلگشایی بیومتریک از جمله سنسور اثر انگشت، تشخیص چهره و اسکن عنبیه چشم در گوشی های هوشمند بالارده و حتی میان رده تعبیه شده است.
با توجه به منحصربهفرد بودن اطلاعات بیومتریک هر فرد، سیستم های تشخیص هویت Biometric نقش مهمی در امنیت اطلاعات موجود در گوشی های هوشمند دارند. در واقع با استفاده از سیستم های امنیتی بیومتریک ، نفوذ به گوشی شما برای هکرها و سوءاستفادهکنندگان سختتر خواهد بود و خیالتان از امنیت اطلاعات موجود در گوشی راحتتر میشود. بنابراین بی دلیل نیست که شرکتهای تولیدکننده گوشی های هوشمند سعی میکنند حداقل یک نوع سیستم تشخیص هویت بیومتریک را در محصولات خود قرار بدهند. اکنون سیستم های امنیتی بیومتریک به یکی از ویژگیهای مهم و رقابتی گوشی های موبایل تبدیل شدهاند و نبود آنها میتواند نمرهی منفی برای یک محصول و سازندهی آن محسوب شود.
در حال حاضر سیستم های امنیتی بیومتریک متنوعی در دنیای تکنولوژی وجود دارد، اما ما در گوشی های هوشمند شاهد استفاده از سنسور اثر انگشت، اسکنر عنبیه چشم و فناوری تشخیص چهره هستیم. در ادامه قصد داریم این سیستم های امنیتی بیومتریک را معرفی و مزایا و معایب آنها را بررسی کنیم.
معرفی سیستم های امنیتی بیومتریک
1. سنسور اثر انگشت
سنسورهای اثر انگشت (Fingerprint)، یکی از قدیمیترین روشهای احراز هویت به شمار میروند و اکنون به یک استاندارد در گوشی های هوشمند تبدیل شدهاند. در حال حاضر بسیاری از گوشی های بالارده و حتی میان رده به سنسور اثر انگشت مجهز هستند. البته سنسورهای اثر انگشت هم انواع مختلفی دارند و شرکتهای تولیدکننده موبایل، این حسگر را در قسمتهای متفاوتی استفاده میکنند. سنسور اثر انگشت در بعضی گوشیها روی دکمه هوم در جلوی گوشی تعبیه شده، برای بعضی گوشیها در قاب پشتی قرار گرفته و حتی برخی مدلها نیز سنسور اثر انگشت را در کنارهها جای دادهاند. جدیدا هم شاهد بهکارگیری سنسور اثر انگشت در زیر نمایشگر هستیم.
اما سنسورهای اثر انگشت گوشیها، آنچنان که باید بدون خطا نیستند و تاکنون شیوههای مختلفی برای دور زدن یا به خطا انداختن این تکنولوژی کشف شده است. با این حال، تولیدکنندگان موبایل همیشه تلاش میکنند امنیت و راحتی بیشتری را برای کاربران به ارمغان بیاورند.
همانطور که گفته شد، اخیرا فناوری جدیدی ارائه شده که بر اساس آن، سنسور اثر انگشت به درون نمایشگر آورده شده است. در گوشی هواوی میت 20 پرو، سنسور اثر انگشت در قسمت میانی و زیر صفحه نمایش قرار گرفته است. شرکت سامسونگ نیز جزو شرکتهایی است که بسیاری از مدلهای خود، حتی گوشی های میان رده را به سنسور اثر انگشت مجهز کرده است. این شرکت در ماه گذشته، پتنت سنسور اثر انگشت تمامصفحه را ثبت کرد و به این ترتیب، قرار است در محصولات آیندهی سامسونگ، تمام صفحه نمایش گوشی به سنسور اثر انگشت تبدیل شود و دیگر خبری از محدودیتهای فعلی نخواهد بود.
همچنین گفته میشود گوشی پرچمدار بعدی سامسونگ یعنی گلکسی اس 10 با سنسور اثر انگشت درون نمایشگر عرضه خواهد شد. پیشبینی میشود در سال آینده، گوشی های بیشتری به تکنولوژی سنسور اثر انگشت درون نمایشگر مجهز شوند.
2. فناوری تشخیص چهره
یکی دیگر از سیستم های امنیتی بیومتریک ، فناوری تشخیص چهره است که با نامهای مختلفی در گوشی های هوشمند بهکار میرود. اپل در گوشی های آیفون، این فناوری را با نام فیس آی دی (Face ID) ارائه کرده، هواوی با نام فیس آنلاک (Face Unlock) آن را در گوشیهای خود قرار داده و سامسونگ هم سیستم تشخیص چهرهی محصولات خود را با نام Face Recognition معرفی کرده است.
تشخیص چهره، تکنولوژی توانمندی برای احراز هویت کاربر است، اما این سیستم نیز کاملا امن و بیخطا نیست و بارها خبرهایی درباره فریب خوردن سیستم تشخیص چهره در گوشیهای مختلف شنیدهایم. سیستم تشخیص چهره بر اساس الگوریتم شناسایی، آنالیز و مقایسه اجزای صورت کار میکند، اما تا به امروز، خطاهایی مانند فریب دادن این سیستم با عکس یا تشخیص ندادن دو قلوها از آن سر زده است. البته شرکتهای تولیدکننده گوشی های هوشمند بهطور مداوم در تلاش هستند تا دقت، سرعت و امنیت سیستم تشخیص چهره را ارتقا بدهند.
پس از سنسورهای اثر انگشت، امروزه فناوری تشخیص چهره نیز در گوشیهای زیادی بهکار رفته است و حتی برخی گوشی های میان رده نیز به این فناوری مجهز شدهاند. از جمله گوشی های میان ردهای که دارای این تکنولوژی هستند میتوان به ال جی کیو 6، هواوی میت 10 لایت، هواوی نوا 3 ای، آنر 9 لایت و سامسونگ گلکسی A8 اشاره کرد و در کنار آنها، بسیاری از گوشی های پرچمدار نیز از این قابلیت بهره میبرند.
3. اسکنر عنبیه چشم
اسکنر عنبیه چشم (Iris Scanner)، یکی دیگر از روشهای احراز هویت در گوشی های هوشمند است که سابقه و تعدد کمتری نسبت به اثر انگشت و تشخیص چهره دارد. در ابتدا، گوشیهایی مانند لومیا 950 و 950 ایکس ال جزو دیوایسهای انگشتشماری بودند که از این تکنولوژی استفاده میکردند و در ادامه شاهد گوشیهای بیشتری بودیم که به اسکنر عنبیه چشم مجهز شدند، اما باز هم تعداد گوشیهای دارای اسکنر عنبیه چشم، خیلی کمتر از گوشیهای مجهز به سنسور اثر انگشت یا فناوری تشخیص چهره است.
در حال حاضر، بیشتر کاربران، اسکنر عنبیه چشم را با گوشی های سامسونگ میشناسند و این شرکت اولین بار در فبلت گلکسی نوت 7 از این فناوری برای حفظ امنیت اطلاعات گوشی کاربران کمک گرفت. در واقع، گلکسی نوت 7 پس از چند گوشی نهچندان شناختهشده و چند دیوایس ویندوزفون، جزو اولین گوشی های هوشمندی بود که به اسکنر عنبیه چشم مجهز شد. پس از آن، این اسکنر در گوشی های پرچمدار بعدی سامسونگ نیز به کار رفت و سازندگان سعی کردند در هر نسل جدید، دقت و سرعت اسکنر عنبیه چشم را بهبود ببخشند.
اما اسکنر عنبیه چشم چیست؟ عنبیه به بخش رنگی چشم گفته میشود. اگر از نزدیک به این بخش نگاه کنید، متوجه خطوط و پستی و بلندیهای درون آن میشوید که مانند اثر انگشت، برای هر نفر منحصربهفرد است. اسکنر عنبیه، در واقع یک سنسور و دوربین کوچک در کنار دوربین جلوی گوشی است که میتواند با استفاده از سنسور مادون قرمز، چشمان کاربر را اسکن کند و آن را تشخیص بدهد. گفتنی است که اسکنر عنبیه چشم با اسکنر شبکیه چشم تفاوت دارد.
اسکنر عنبیه چشم در مقایسه با سنسور اثر انگشت و فناوری تشخیص چهره، امنیت بیشتری دارد و دور زدن آن بهراحتی امکانپذیر نیست؛ حتی شرکت سامسونگ ادعا میکند هک کردن این اسکنر تقریبا غیر ممکن است. خبر بد این است که گفته میشود پرچمدار بعدی سامسونگ یعنی گلکسی اس 10 فاقد اسکنر عنبیه چشم خواهد بود. البته پیشبینی میشود در آینده شاهد گوشیهای بیشتری در برندهای مختلف باشیم که دارای این سیستم بیومتریک هستند.
در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که امروزه، گوشی های هوشمند بالارده، فقط به داشتن یکی از سیستم های امنیتی بیومتریک اکتفا نکردهاند. به عنوان مثال میتوان به گلکسی اس 9 سامسونگ اشاره کرد که از هر سه فناوری یعنی سیستم تشخیص چهره، اسکنر عنبیه چشم و سنسور اثر انگشت برای احراز هویت کاربر استفاده میکند. باید دید سیستم های امنیتی بیومتریک در آینده چه پیشرفتی میکنند و در اسمارت فونهای آینده شاهد بهکارگیری چه فناوریهایی خواهیم بود؟ سیستم های امنیتی بیومتریک نقش مهمی در امنیت اطلاعات کاربران و بازاریابی سازندگان گوشی های هوشمند دارند و قطعا این شرکتها به دغدغهی کاربران خود بیتوجه نخواهد بود.