پژوهشگران احتمال می دهند که تکامل حیات بر روی زمین از ۳ و نیم میلیارد سال پیش آغاز شده باشد. آنان به یافته هایی دست یافته اند که می تواند فهم دانشمندان از چگونگی شکل گیری حیات بر روی زمین را به چالش بکشد.
به احتمال قوی در حدود ۳ و نیم میلیارد سال پیش، حیات بر روی زمین فعالیت خود را آغاز کرده است. این بدان معناست که شکل گیری حیات بر روی زمین را باید همزمان با آغاز فتوسنتز اکسیژنی بر روی زمین تصور کرد که در این صورت باید ادعا کرد آغاز حیات بر روی زمین یک میلیارد سال زودتر صورت گرفته است.
یافته های جدید اسرار بسیاری از ماهیت حیات در ابتدای شکل گیری و نحوه تکامل آن را برای دانشمندان فاش کرده است. آنان معتقدند دستاوردهای علمی اخیر می تواند نگاه انسان به شکل گیری پیچیده حیات بر روی زمین و زمان آغاز تکامل را تغییر دهد. همچنین این یافته ها به پژوهشگران کمک می کند تا احتمال شکل گیری حیات در دیگر نقاط منظومه شمسی و کهکشان ها را تخمین بزنند.
اکسیژن به عنوان کلید اصلی شکل گیری حیات بر روی زمین
برای شکل گیری حیات بر روی زمین نیازمند اکسیژن هستیم. این بدان معناست که اتمسفر زمین باید حاوی مقادیر بالایی از اکسیژن بوده باشد تا امکان حیات در ابتدای شکل گیری آن وجود می داشته است، زیرا اکسیژن برای تنفس و تولید انرژی در موجودات زنده نقش اصلی را بازی می کند.
تحقیقات جدید نشان می دهد که در حدود ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون سال پیش، سطح اکسیژن بر روی سیاره زمین به شکل چشمگیری افزایش یافته است، اما هنوز اجماع نظری در خصوص علت افزایش حجم اکسیژن در اتمسفر زمین وجود ندارد.
با این وجود برخی از پژوهشگران ادعا می کنند که راز افزایش حجم اکسیژن در اتمسفر زمین مربوط به تکامل اورگانیزمی به نام سیانوباکتری بوده است. آنها دارای نوعی از فتوسنتز بودند که در نهایت به تولید اکسیژن و رها سازی آن در اتمسفر منتهی شد. البته این موضوع مورد توافق همه دانمشندان نیست.
در واقع بسیاری از دانشمندان اعتقاد دارند که فتوسنتز اکسیژنی یک میلیارد سال قبل از سیانوباکتری بر روی زمین وجود داشته است. اگر فتوسنتز اکسیژنی یک میلیارد سال زودتر بر روی زمین شکل گرفته باشد این بدان معناست که به احتمال قوی حیات بر روی زمین هم یک میلیارد سال زودتر از آنچه که تصور می شد آغاز شده است.
دانشمندان می دانند که سیانوباکتری متعلق به زمان های بسیار دور است، اما نمی توانند آغاز تکامل سیانوباکتری را به طور دقیق معین کنند. اگر سیانوباکتری ها ۲ و نیم میلیاد سال عمر دارند باید گفت که فتوسنتز اکسیژنی ۳ و نیم میلیارد سال عمر کرده است و یک میلیارد سال قبل تر از سیانوباکتری ها بر روی زمین شکل گرفته است.
بر این اساس می توان نتیجه گرفت که ۳ و نیم میلیارد سال پیش امکان شکل گیری حیات بر روی زمین به خاطر وجود فتوسنتز اکسیژنی وجود داشته است. به هر حال یک اجماع نظر قوی در میان دانشمندان وجود دارد که بر اساس آن به احتمال بسیار فتوسنتز اکسیژنی مدتها قبل از تکامل سیانوباکتری ها بر روی زمین شکل گرفته است و همین امر می توانسته است شرایط لازم برای شکل گیری حیات بر روی زمین را فراهم کند.