مشاهده فوران آتشفشانی بر روی قمر آیو اخترشناسان را شگفت زده کرد

فضا پیمای جونو متعلق به ناسا موفق به مشاهده فوران آتشفشانی بر روی یکی از اقمار مشتری به نام قمر آیو (io) شد و عکس های متعلق به این پدیده را به زمین مخابره نمود.

عکس های دریافتی از فضاپیمای جونو متعلق به ناسا نشان می دهد یک فوران آتشفشانی بر روی یکی از اقمار مشتری به نام قمر آیو در جریان است.

قمر آیو در واقع نام یکی از اقمار سیاره مشتری است و نزدیک ترین فاصله را با سیاره میزبان دارد. قمر آیو تا حدود کمی بزرگ تر از ماه است و جز اقماری با فعالیت آتشفشانی بالا محسوب می شود تا جایی که برآورد شده که بر روی این قمر 400 آتشفشان فعال وجود دارد و بر همین اساس قمر آیو عنوان فعال ترین جرم منظومه شمسی را به خود اختصاص داده است.

سطح قمر دارای بویی بسیار نامطبوع مانند بوی تخم مرغ گندیده است که ناشی از انتشار سولفور آهن و ترکیبات گوگردی می باشد و منشا آنها به فوران های آتشفشانی قمر آیو باز می گردد.

عکس های جدید قمر آیو هدیه جونو برای سال نو بود

در ماه دسامبر گذشته بود که جونو برای مدت یک ساعت و با استفاده از 4 دوربین خود به مشاهده دقیق قمر آیو پرداخت. عکس های دریافتی دانشمندان را متوجه این مهم کرد که بر روی منطقه قطبی قمر آیو فعالت آتشفشانی در جریان است و فوران های آتشفشانی این قمر در فضا پرتاب می شود.

مشاهده مستقیم فوران های آتشفشانی قمر آیو برای منجمان بسیار هیجان انگیز بود. آنان مشاهده این پدیده قمر آیو را هدیه سال نو جونو برای زمینی ها عنوان کردند.

عکس های ارسالی جونو دانشمندان را قادر به مشاهده واضح فوران آتشفشانی بر روی قمر آیو نمود. در یکی از این عکس ها شاهد هستیم که سطح قمر آیو تاریک است، اما به خاطر بالا بودن سطح دهانه آتشفشان، این بخش شفاف و نورانی به نظر می رسد. این شرایط مشابه دهانه های آتشفشانی قابل مشاهده و نورانی بر روی زمین در زمان غروب خورشید می باشد.

نوری که قمر آیو دریافت می کند در واقع به مهتاب های قمر دیگر مشتری موسوم به اروپا باز می گردد. نور ساطع شده از قمر اروپا بود که باعث شد چنین تصاویر شفافی از قمر آیو بوسیله جونو به ثبت برسد.

عکس برداری از قمر آیو تنها بخش کوچکی از ماموریت جونو بود. جونو به دنبال هدف بزرگتری است. این فضاپیما قصد دارد تا سال 2021 نقشه کاملی از مشتری را بدست آورد. فضاپیمای جونو در سال 2011 از زمین عازم مشتری شد و پس از 5 سال یعنی در سال 2016 وارد مدار این سیاره گردید. جونو هر 53 روز یک بار یک دور کامل بر مدار مشتری می چرخد و اطلاعات ارزشمندی را برای زمین ارسال می نماید.

جونو در حال حاضر مشغول مطالعه مگنتسفور و اتمسفر غول عظیم گازی منظومه شمسی است. این فضا پیما تاکنون ثابت کرده که عکاس خوبی است.

مشتری در واقع پنجمین سیاره نزدیک به خورشید است و اولین غول از چهار غول گازی به حساب می آید. مشتری همچنین عظیم ترین سیاره منظومه خورشیدی به حساب می آید که دارای جرمی بالاتر از تمامی دیگر سیارات این منظومه است. زمانیکه مشتری در آسمان پدیدار می شود آنچنان درخشان است که تنها رقیب آن را می توان سیاره زهره عنوان کرد.

مشتری قمر های متعددی دارد و اولین کسی که موفق شد چهار قمر اصلی مشتری را کشف کند گالیله بود که در سال 1610 موفق به این کشف مهم شد. این چهار قمر شامل آیو، اروپا، گانیمد و کالیسو هستند و آنچنان بزرگند که می توان با دوربین های ساده هم آنها را مشاهده نمود.

جالب اینکه هر یک از این اقمار به خاطر فاصله متفاوت خود با مشتری مدار خود را در طیف های زمانی متفاوتی طی می کنند، آیو در کمتر از دور روز ، اروپا در سه روز و نیم، گانیمد در یک هفته و کالیسو در حدود هفده روز طول می کشد تا مدار خود در اطراف مشتری را طی کنند.

علاوه بر این چهار قمر که قمرهای گالیله نیز نامیده می‌شوند، دست کم 9 قمر کوچکتر در اطراف مشتری وجود دارد و با محاسبه دیگر اقمار کوچک این سیاره میزبان 16 قمر مختلف در اطراف خود است.

جالب است بدانید که سیاره مشتری دارای بزرگترین قطر و بیشترین جرم در میان تمام سیارات منظومه شمسی است تا جاییکه استوای مشتری یازده برابر استوای زمین طول دارد.