این روزها چالش 10 سال در فضای مجازی بسیار داغ شده و کاربران عکس ده سال پیش و فعلی خود را منتشر میکنند. اما شایعه شده که این چالش توسط فیس بوک راهاندازی شده تا از عکسهای منتشر شده برای ارتقای سیستم تشخیص چهره خود استفاده کند.
اخیرا چالش جدیدی در فضای مجازی به راه افتاده که در آن، کاربران و مخصوصا سلبریتیها عکسهایی از زمان حال و ده سال پیش خود را در کنار هم منتشر میکنند. در نگاه اول شاید این چالش جذاب و بیضرر به نظر برسد، اما ظاهرا ماجرا به همین سادگیها نیست. گفته میشود فیس بوک در پشت پرده چالش 10 سال قرار دارد و از این چالش برای جاسوسی و ارتقای سیستمهای تشخیص چهره استفاده میکند.
آیا شما تاکنون به چالش 10 سال پیوستهاید؟ این چالش جدیدترین ماجراجویی جذاب کاربران و به خصوص سلبریتیها در فضای مجازی است و در آن کاربر عکسهایی از سال 2009 و 2019 خود را در یک پست منتشر میکند. در نگاه اول به نظر میرسد این چلنج مانند بسیاری از چالشهای دیگری است که در شبکه های اجتماعی به راه افتاده و شاید حتی از بیشتر آنها هم کمخطرتر و جالبتر باشد. ظاهرا هیچ چیز نگرانکنندهای وجود ندارد، اما کیت اونیل (Kate O’Neil)، روزنامهنگار حوزه فناوری در توییتر نوشت دادههای به دست آمده از چالش 10 سال میتواند برای ارتقای سیستمهای تشخیص چهره و تشخیص تغییر چهره با بالا رفتن سن مورد استفاده قرار بگیرد. اونیل همچنین به کاربران توصیه کرد مراقب اطلاعات شخصی خود در فضای مجازی باشند.
توییت کیت اونیل خیلی زود جنجالی شد و بلافاصله نظریههایی شروع شد درباره این که شاید چالش 10 سال فقط یک چلنج معمولی نبوده، بلکه توطئهای است که فیس بوک آن را به راه انداخته است. در واقع این اولین باری نیست که شرکتهایی مانند فیس بوک از شبکه های اجتماعی برای جمعآوری دادهها استفاده میکنند. به عنوان مثال، کمبریج آنالیتیکا (Cambridge Analytica) از پرسش و آزمون شخصیت برای به دست آوردن خطوط سیاسی مردم در زمان انتخابات استفاده کرده بود که این موضوع نیز سروصدای زیادی به پا کرد.
واکنش فیس بوک به اتهام سوءاستفاده از چالش 10 سال
فیس بوک در اولین واکنش به جنجالهای به وجود آمده درباره چالش 10 سال، تئوریهای مطرح شده را بی معنی دانست. یکی از سخنگوهای فیس بوک در این باره به مجله Wired گفت:
خود کاربران این چالش را به وجود آوردهاند و چالش 10 ساله توسط خود آنها گسترش پیدا کرده است. فیس بوک این روند را آغاز نکرده و نقشی در آن نداشته و هیچ چیزی از این الگوی رفتاری به دست نمیآورد.
اگر از زاویه دیگری به این ماجرا نگاه کنیم، شاید بتوانیم حق را به فیس بوک بدهیم. آنها همین الان هم در شبکه های اجتماعی فیس بوک و اینستاگرام به همه این دادهها و عکسهای تاریخی ما دسترسی دارند. اما به نظر میرسد چالش 10 سال، این عکسها را در یک مجموعه قابل کنترلتر و مفیدتر در دسترس قرار داده است.
فرض کنید فیس بوک میخواهد یک الگوریتم تشخیص چهره بر اساس پارامتر سن و با تمرکز بر تغییر چهره با افزایش سن داشته باشد. در واقع آنها میخواهند بفهمند با بالا رفتن سن، چهره فرد چه تغییری میکند. در این حالت باید مجموعهای از تصاویر افراد را کنار هم قرار داد و حجم عظیمی از دادهها را بررسی کرد. حالا تصور کنید خود کاربران عکس ده سال پیش خود را در کنار عکس فعلیشان منتشر کنند و شما هم بدانید که همه عکسهای منتشر شده با هشتگ 10YearChallenge در یک فاصله زمانی ثابت و مشخص ده ساله هستند؛ چه چیزی بهتر از این میخواهید؟
همه ما آگاه هستیم که امروزه بسیاری از شرکتهای فناوری از اطلاعات کاربران استفاده میکنند و موضوع امنیت اطلاعات و حفظ حریم شخصی به دغدغه مهم مردم سراسر جهان تبدیل شده است. در هر صورت شاید بهتر باشد در چنین چالشهایی شرکت نکنید و اطلاعات خود را با دست خودتان در اختیار شرکتهای تکنولوژی، هکرها و سوءاستفادهکنندگان قرار ندهید. برخی افراد و رسانهها پیشنهاد کردهاند که در چالش عکس ده سال پیش به جای انتشار عکس خودتان، عکسهایی از تغییرات کره زمین در ده سال اخیر منتشر کنید تا اوضاع نامساعد محیط زیست را به نمایش بگذارید. بسیاری از کاربران در ایران نیز شوخیهای طعنهآمیزی با این چالش داشتند و عکسهایی از قیمت دلار و قیمت خودرو در ده سال قبل را منتشر کردند.