گوگل اخیرا سرویس استریم بازی خود با نام گوگل استادیا را معرفی کرده است. Google Stadia قرار است در سال 2019 عرضه شود و در این راه باید با چند چالش بزرگ دست و پنجه نرم کند.
ایده بازی کردن با رزولوشن 4K و نرخ 60 فریم بر ثانیه، آن هم روی تلویزیون، تبلت، موبایل یا کامپیوتر بدون نیاز به دانلود بازی، رویایی به نظر میرسد و گوگل استادیا قرار است دقیقا چنین چیزی را ارائه دهد. اما آیا پیاده سازی چنین ایده جاه طلبانهای به راحتی امکان پذیر است؟
چهار دلیل برای شکست خوردن احتمالی گوگل استادیا – Google Stadia
1- زیرساختهای ضعیف اینترنت
آمریکا شاید اینترنت را اختراع کرده باشد اما حتی آنها نیز گاها از مشکلات و قطعی اینترنت رنج میبرند. هزینه اینترنت در آمریکا در مقایسه با بسیاری از کشورها، گرانتر است و در مقابل سرعت اینترنت آن طور که باید باشد، نیست؛ حتی در شهرهای بزرگی همچون لس آنجلس و نیویورک. در مقابل، وضعیت کشورهای دیگر حتی بدتر است و اینترنت در سال 2019 هنوز آن کیفیت و سرعت مورد انتظار را ندارد.
گوگل ادعا کرده که گوگل استادیا «یک پلتفرم بازی برای همگان» است اما با این وضعیت اینترنت، چنین چیزی چگونه میتواند حقیقت داشته باشد؟ بازی با رزولوشن 4K را فراموش کنید، بسیاری حتی نمیتوانند از Google Stadia در حالت عادی استفاده کنند. گوگل در زمان معرفی گوگل استادیا از آن به عنوان پلتفرمی صحبت کرد که دسترسی به بازیها را آسانتر میکند و نیاز به سخت افزار گرانقیمت نخواهد داشت اما اینترنت درجه یک و پرسرعت گرانقیمت است. علاوه بر اینها، اگر در جایی زندگی میکنید که زیر زیرساختهای اینترنت آن ضعیف است، با خرجهای فراوان هم نمیتوانید مشکلات را رفع کنید.
این مشکلات، برای کسی که یک کنسول بازی دارد و نسخه فیزیکی بازیها را خریداری کرده یا حتی نسخه هکی را در کنسول کپی کرده است، به همان غلظت وجود ندارد. شاید نتوانید به صورت آنلاین بازی کنید؛ بستههای الحاقی یا بروزرسانیها را دانلود نمایید اما آن بازی را میتوانید به راحتی تجربه کرده و از ان لذت ببرید.
گوگل فایبر (پروژه اینترنتی گوگل با سرعت 1 گیگابایتی) شاید بتواند این مشکل را حل کند اما باید توجه داشت که این سرویس هنوز فراگیر نشده و در خود آمریکا فقط از 12 ایالت پشتیبانی میکند. از آنجایی که از احداث این پروژه 9 سال میگذرد، به نظر نمیرسد که به همین زودیها شاهد پشتیبانی آن از 38 ایالت دیگر باشیم و بر فرض چنین اتفاقی رخ دهد، باقی کشورها باید چه کار کنند؟
این را هم اضافه کنیم که گوگل استادیا قرار است بدون اینکه بازی را دانلود کنید، به شما اجازه بازی کردن دهد و این بدین معناست که به حجم عظیمی از اینترنت نیاز دارید و این مساوی است با هزینههای فراوان. شاید گوگل استفاده از آن را برای مشترکان گوگل فایبر رایگان کند اما کسانی که اشتراک آن را ندارند، چه وضعیتی خواهند داشت؟
در یکی از گفتگوهای اخیر، فیل هریسون ادعا کرد که برای بازی با رزولوشن 4K و نرخ 60 فریم بر ثانیه، به اینترنت 30 مگابیت بر ثانیه نیاز دارید. او اضافه میکند: «اگر یوتیوب را به راحتی دریافت میکنید، تجربه گوگل استادیا خوبی نیز خواهید داشت». ما دوست داریم چنین چیزی را باور کنیم و هنگامی که این سرویس استریم منتشر شد، آن وقت خواهیم دید چنین چیزی حقیقت دارد یا خیر اما همین میزان اینترنت 30 مگابیت بر ثانیه نیز در بسیاری از کشورها وجود ندارد و از هر زاویه که نگاه میکنیم، در نهایت تعداد زیادی از بازیدوستان فرصت استفاده از گوگل استادیا را نخواهند داشت.
2- بخش چند نفره محدود
با توجه به زیرساختهای ضعیف اینترنت که مورد آن صحبت کردیم، بازی کردن در حالت چند نفره آن هم به شکل استریم، خارج از تصور به نظر میرسد. انجام بازیهای محبوبی همچون فورتنایت و اپکس لجندز که در حال حاضر در همه جای جهان طرفدار دارند، آن هم بدون لگ و مشکلات دیگر قابل تصور نیست. گوگل وعده بازی دووم اترنال (Doom Eternal) را داد اما آن بازی هم تک نفره است و نه مولتی پلیر.
در کنفرانس معرفی گوگل استادیا نیز چیزی در مورد بازی در حالت چند نفره ندیدیم و این نگران کننده است. در بازیهای آنلاین، فریم و حتی یک میلی ثانیه مهم است و همین میلی ثانیهها تفاوت میان پیروزی و شکست را رقم میزنند. آیا یک سرویس استریم بازی که بر اساس یک اینترنت ضعیف بنا شده، میتواند یک محیط آنلاین رقابتی پایدار را فراهم کند؟
گوگل استادیا توسط شرکتی ساخته شده که اگر چه مشهور و قدیمی است اما در زمینه بازیهای ویدیویی تجربهای ندارد و ظاهر شما قادر نیستید با آن، همراه با دوستانتان به راحتی بازی کنید. حتی اگر این سرویس و دستگاهاش با قیمت کمتری نسبت به کنسولهای سونی و مایکرسافت به فروش برسد، شما چه پیشنهادی برای قانع کردن مشتریان دارید که به سراغ آن بیایند؟
شاید بازیهای انحصاری تک نفره؟ به نظر میرسد گوگل به این مسئله واقف است و به همین دلیل جید ریموند (Jade Raymond) را استخدام کرده. تهیه کننده سابق مجموعه بازی Assassin’s Creed بدون شک میداند چگونه یک بازی خوب و پرطرفدار بسازد. ما همچنین میدانیم که بازیهای ترد پارتی مشهور نیز به سرویس خواهند آمد، از جمله بازی Assassin’s Creed Odyssey که در زمان معرفی گوگل استادیا به نمایش گذاشته شد و اجرای خوبی هم داشت.
اگر گوگل استادیا ارزان باشد و در دسترسی به آن مشکل خاصی نداشته باشید، تنها چند بازی انحصاری محدود هم کافی است تا برای خرید آن قانع شوید. همانند پلی استیشن 4 که توانست با چند بازی انحصاری همچون خدای جنگ، مرد عنکبوتی و دیترویت بسیاری را به خرید کنسول سونی سوق دهد. اگر این سرویس، بخش چند نفره آنلاین نداشته باشد، تنها امیدش به بازیهای انحصاری خواهد بود و اگر نتواند بازیهای انحصاری بزرگ و راضی کننده داشته باشد، بازیدوستان منتظر میمانند تا یک کنسول نسل بعدی بخرند، کنسولی که همه چیز دارد و هر کاری انجام میدهد.
3- چالشهای بزرگ برای شرکتهای بازیسازی
ساخت بازی سخت است و برای آن باید میلیونها دلار هزینه شود و هزاران ساعت وقت میگیرد. علاوه بر اینها، برای اینکه بتواند موفق باشد، باید تعدادی از بااستعدادترین و باتجربهترین طراحان بازی را در اختیار داشته باشید. تیم توسعه داخلی گوگل قدرتمند به نظر میرسد اما یک توسعه دهنده بازی نمیتواند یک پلتفرم را به تنهایی استوار نگه دارد.
طبق ادعای این شرکت، گوگل استادیا از وجود توسعه دهندگان و بازیسازان بهره خواهد برد اما پلتفرم آنها چند چالش جدید برای سازندگان دارد که باید از آن عبور کنند.
بله، سخت افزار قوی استادیا میتواند به سازندگان آزادیهای خوبی دهد اما مقوله «استریم» یعنی شما با مشکلی بزرگتر از دغدغههای محدودیت سخت افزاری رو به رو هستید. یک بازی که بر پایه اینترنت ناپایدار و پینگ متغیر استوار است، چگونه باید ساخته شود؟ شما میتوانید با این مشکلات رو به رو شوید یا کار راحتتر انجام دهید، یعنی برای رایانه های شخصی، ایکس باکس و پلی استیشن بازی بسازید، پلتفرمهایی که خودشان را ثابت کردهاند و ریسک کار کردن با یک تکنولوژی اثبات نشده را ندارند.
اگر از مشخصات سخت افزار استادیا مطلع باشید، حتما میدانید که حتی از تلفیق پلی استیشن پرو و ایکس باکس وان ایکس قویتر است. اما نسل حاضر حالا 5 ساله است و دیگر همانند گذشته تحسین برانگیز نیست. این مسئله یک سوال تازه مطرح میکرد، تغییر سخت افزاری استادیا چگونه خواهد بود؟ اگر آن را در چرخه نسل جدید کنسولها قرار دهیم، شاید پس از سال 2024 قدیمی به نظر برسد و اگر نیاز به تغییرات باشد، در چرخه توسعه بازی سازان اختلال ایجاد نخواهد شد؟ آیا آنها در کنار بازیدوستان باید منتظر گوگل استادیا 2 باشند؟
یکی از نکاتی که میتواند عامل فروش استادیا شود، قابلیت انتقال بازی است، بدین شکل که میتوانید بخشی از بازی را بر روی تلبت بروید، ادامه آن را بر روی گوشی هوشمند و برای تنوع، بخش بعدی بازی را روی تلویزیون انجام دهید. وقتی به چنین چیزی فکر می کنیم، هیجان انگیز است اما پیاده سازی آن چندان آسان نخواهد بود. بازیها بر روی موبایل نمیتوانند همان پیچیدگی و عمق بازیهای رایانهای و کنسولها را داشته باشند. در نتیجه بازیها باید آسانسازی شوند تا بتوانند بر روی همه پلتفرمها موفق و یکسان عمل کنند و این اتفاق خوبی نیست. آیا شما میتوانید تمامی بازیها با سبکهای مختلف را همان طور که روی کامپیوتر انجام میشود، روی یک تلفن همراه هوشمند بازی کنید؟ علاوه بر این، ساخت بازی به شکلی که بتواند بر روی هر کدام از پلتفرمها به خوبی کنترل شود، نیز کار دشواری به نظر میرسد.
یک بازی موبایل، مخصوص صفحه نمایش موبایل است و یک بازی کنسولی مخصوص تلویزیون و مانتور. سازندگان هماکنون در پیادهسازی نوشتههای بازی بر روی صفحه 1080p با مشکل رو به رو هستند و حالا گوگل استادیا میخواهد بازیهایی عرضه کند به راحتی از یک تلویزیون 65 اینچ 4K به یک صفحه نمایش 6 اینچی تلفن هوشمند منتقل میشوند؟ عناصر HUD چه خواهند شد؟ فهرست موجودی (inventory) بازی چگونه منطبق میشود؟ به تفاوت فهرست موجودیهای بازی دیابلو 3 در نسخه کامپیوتر و سوییچ فکر کنید. ساخت یک بازی بر روی پلتفرمهای مختلف آن هم بدین شکل، بسیار پیچیده و گرانقیمت است. بازی سازان اگر میخواهند برای استادیا بازی بسازند، باید با همه این مشکلات رو به رو شوند.
4- اعتماد مشتری
گوگل در این سالها، پروژههای شکست خورده فراوانی داشته است. کسی شبکه اجتماعی گوگل باز را به یاد دارد؟ گوگل پلاس؟ وبگاه اورکات؟ گوگل اسپیسس؟ گوگل پلی موزیک؟ یوتیوب موزیک؟ همگی آنها از بین رفتهاند و یا به شکلی محدود و تاریخ مصرف گذشته وجود دارند. گوگل پلی موزیک سالها است که حتی یک بروزرسانی ساده دریافت نکرده. اسپاتیفای در زمینه موسیقی، گوگل را به راحتی کنار زد و آنها نیز این را فهمیدهاند و انرژی و تمرکز خود را صرف چیزهای دیگر میکنند. هنگامی که نینتندو، سونی یا مایکروسافت به مبارزه با Google Stadia برخیزند، گوگل دقیقا چگونه میخواهد از خود دفاع کند؟
گوگل یک شبه سرویسهایش را غیرفعال نمیکند اما با تعطیل کردن محصولات دارای بازدهی پایین غریبه نیست. نگرانی دیگر این است که ما هنوز نمیدانیم مدل تجاری استادیا چگونه خواهد بود. آیا بازیها را همانند استیم «خریداری» میکنیم؟ آیا باید اشتراک ماهیانه تهیه کنیم؟ گوگل در این مورد هیچ صحبتی نکرده است و به نظر میرسد که حتی خودشان هم ایده دقیقی ندارند. این باعث نگرانیهای بیشتر میشود.
اگر گوگل ناگهان تصمیم بگیرد پروژهاش را تعطیل کند، چه اتفاقی برای همه بازیهای شما رخ میدهد؟ سیوهای شما چه خواهد شد؟ مایکروسافت یا سونی بدون شک اجازه نمیدهند دادههای خود را به کنسولهای آنها منتقل کنید و قطعا به شما بازیهای رایگان هدیه نمیدهند. پس ساعتها تلاش شما برای انجام بازیهای مختلف بی نتیجه خواهد بود و تنها یک خاطره از آنها در ذهن شما باقی میماند. عاشقان بازیهای ویدیویی معمولا به انتقاد بسنده میکنند اما گاهی شما را برای فراهم نکردن انتظاراتشان به کلی کنار میگذارند. حتی با یک شروع ضعیف، گوگل اگر این پروژه را آغاز کند، باید تا انتهایش برود، مسیری سخت و دشوار که اگر به شکست منجر شود، هرگز از ذهن بازیکنان خارج نخواهد شد.
تمامی دلایل ذکر شده طرفداران بازیهای ویدیویی را به این مسیر سوق میدهد که تنها «منتظر بمانند و ببینید چه میشود». در نتیجه استادیا شروع حیرت انگیزی نخواهد داشت تا زمانی که بتواند خود را اثبات کند. از سوی دیگر، بازی سازان هم نمیخواهند بر روی چیزی سرمایهگذاری کنند که جامعه کوچکی از بازیکنان را شامل میشود و نتیجهاش وجود تعداد کمی بازی بزرگ و جذاب است. این چرخه تکرار میشود و در انتها منجر به شکست استادیا خواهد شد.
گوگل اگر میخواهد موفق شود، باید به استادیا تعهد داشته باشد و واقعا تمامی وعدههایش را عملی کند. بازیهای خوب، اجرای 4K با نرخ 60 فرم بر ثانیه بدون لگ، دسترسی آسان، رفع مشکلات اینترنت، هزینه اشتراک پایین و هماهنگی با هر صفحه نمایشی که پیدا میشود. اگر چنین اتفاقی رخ ندهد، انتخاب اصلی بازیدوستان یک کنسول یا یک رایانه شخصی ارتقا یافته خواهد بود.
آیا گوگل انقلاب تازهای را در صنعت بازی آغاز میکند یا با شکستی خجالتآور کنار میرود؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.