بررسی محققان نشان میدهد هماکنون سطح غلظت دی اکسید کربن در جو به حداکثر رسیده است که این اتفاق عواقب بسیار بدی چون نابودی میلیونها گونه حیوانی را به همراه خواهد داشت.
دانشمندان پس از بررسی اطلاعات رصدخانه مانا لوآ (Mauna Loa Observatory) واقع در هاوایی به این نتیجه رسیدهاند که غلظت دی اکسید کربن در جو هماکنون بیش از 415 قسمت در میلیون (ppm) است که طی 800 سال گذشته این میزان از غلظت دی اکسید کربن بیسابقه بوده است. محاسبه مقدار سطح دی اکسید کربن جو کره زمین از سال 1958 توسط چارلز دیوید کیلینگ (Charles David Keeling) شروع شد. گفتنی است نام این دانشمند بزرگ را بر روی منحنی معروف کیلینگ (Keeling curve) قرار دادهاند که به کمک آن قادر خواهیم بود مقدار افزایش غلظت دی اکسید کربن در جو را مشاهده کنیم.
همچنین بخوانید:
در حال حاضر تغییرات آب و هوایی عواقبی چون افزایش دمای کره زمین را به همراه دارد و میزان افزایش غلظت دی اکسید کربن جو غیرقابل انکار است. در واقع در دوران پلیوسن (Pliocene Epoch) یا حدود 3 میلیون سال قبل نیز زمانی که درجه حرارت جهانی حدود 2 الی 3 درجه سانتیگراد بیشتر از شرایط فعلی بود، میزان گاز دی اکسید کربن در جو بیش از 310 تا 400 قسمت در میلیون (ppm) نیز فراتر نرفت. گفتنی است پلیوسن دورهای از زمینشناسی محسوب میشود که از 5.332 میلیون تا 2.56 میلیون سال قبل وجود داشت و آن را به عنوان دومین و جوانترین دوره نئوژن (Neogene) در عصر نوزیستی میشناسند.
عواقب افزایش غلظت دی اکسید کربن در جو
افزایش سطح غلظت دی اکسید کربن در جو باعث میشود که چرخه خنکسازی طبیعی زمین با مشکل دچار شده و به دنبال آن دمای جهانی افزایش پیدا کند. در حال حاضر سطح بالای دی اکسید کربن جو به دلیل فعالیتهای انسانی چون سوزاندن سوختهای فسیلی و جنگلزدایی در حال افزایش است که همین موضوع میزان ذوب شدن یختاقها (Ice Shelves) در دو قطب شمال و جنوب را افزایش میدهد به تدریج افزایش دما بر روی رفتار حیوانات و گیاهان تاثیر خواهد گذاشت که شاهد عواقب بدی چون انقراض و افزایش ارگانیسمهای خاص خواهیم بود. چنین تغییراتی زنجیرههای غذایی و سیستمهای تنوع زیستی را با تغییر مواجه میکند و حتی امنیت غذایی و قابلیت زندگی در مناطق ویژه نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. آمارهای جهانی نشان میدهد افزایش 2 درجهای دمای جهان، میزان روزهای گرم و موجهای گرمایی را تا 25 درصد افزایش میدهد.
یختاق (Ice Shelf) یا سکوی یخی سطحی ضخیم و شناور از یخ است که از یخچالهای طبیعی تا کنارههای سطح اقیانوس در جریان هستند؛ به بیانی دیگر یختاق از یک سمت به یخچالهای روی خشکی متصل است و سمت دیگر آن به دریا امتداد دارد و فقط در جنوبگان، گرینلند و کانادا قرار دارند. پس از افزایش دمای کره زمین از سالهای 2000 تا 2008 میلادی حدود 1500 میلیارد تن از تاقچههای یخی گرینلند ذوب شدهاند که همین موضوع باعث شد ارتفاع آب دریاها سالانه به صورت متوسط حدود 0.46 میلیمتر افزایش پیدا کند.
شرایط زندگی پشهها با افزایش دمای زمین
افزایش غلظت دی اکسید کربن جو علاوه بر افزایش دمای زمین، بر روی سلامت انسان و حیوانات نیز تاثیرگذار خواهد بود. با افزایش روزهای گرم شاهد تغییرات شرایط آب و هوایی خواهیم بود که حتی زندگی انسان را تهدید خواهد کرد. بررسی محققان نشان میدهد با افزایش حرارت زمین، بیش از 1 میلیون گونه حیوانی نابود خواهند شد و تعداد حشراتی چون پشه که در برابر گرما مقاومت بالایی دارند در زمانی کوتاهی چند برابر میشود و به دنبال آن افزایش مبتلا شدن به بیماریهای خطرناکی نظیر مالاریا که پشهها آنها را انتقال میدهند نیز افزایش پیدا میکند.
روشهای کاهش انتشار دی اکسید کربن
اصلیترین روش برای کاهش ازدیاد غلظت دی اکسید کربن در جو، مقابله با پدیده جنگلزدایی در ابعاد انبوه و ایجاد مخزنهای کربن است. در همین راستا باید فناوریهای جدیدی برای جذب کربن ایجاد شود که به سرمایهگذاریهای کلان نیاز خواهد بود. مخزن کربن (Carbon sink) میتواند یک مخزن طبیعی یا مصنوعی باشد که از ویژگی ذخیره برخی ترکیبات شیمیایی حاوی کربن برای یک دوره نامحدود بهره میبرد. از زمان تصویب پیمان کیوتو آگاهی عموم به اهمیت مخازن کربن افزایش پیدا کرده که افزایش استفاده از این نوع مخازن را برای فرمهای تعدیل کربن به همراه داشته است. گفتنی است پیمان کیوتو (Kyoto Protocol) یک پیمان بینالمللی محسوب میشود که با هدف کاهش صدور گازهای گلخانهای ایجاد شده تا از عامل اصلی گرمشدن زمین جلوگیری کند.