دارپا به چند تیم تحقیقاتی برای توسعه یک تکنولوژی منحصربهفرد به کنترل ذهنی سلاح های جنگی سرمایه اعطا کرده است. از طریق این فناوری میتوان به واسطه ایجاد یک کانال بین مغز یک فرد و یک سلاح، آن را با قدرت فکر کنترل کرد!
دارپا، به عنوان بخش تحقیقاتی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا، در حال سرمایهگذاری روی روشهایی به منظور خواندن ذهن سربازان است. دارپا به دستیابی سریع به قابلیت یاد شده اصرار داشته و در تلاش است از طریق ابزارهایی همچون مهندسی ژنتیک مغز انسان، نانو تکنولوژی و تشعشعات مادون قرمز به خواستهاش برسد. هدف نهایی از فراهم شدن امکان کنترل ذهنی سلاح های جنگی است. به این ترتیب افراد خواهند توانست تصاویر موجود در ذهنشان را از طریق تشعشعات به ذهن دیگران ارسال کرده یا با قدرت مغز خود، یک پهپاد را به پرواز در بیاورند.
اهداف بلندپروازانه دارپا برای کنترل ذهنی سلاح های جنگی
دارپا چندی پیش اعلام کرد شش تیم تحقیقاتی در قالب برنامه Next-Generation Nonsurgical Neurotechnology (N3) بودجه دریافت خواهند کرد. تکنولوژی توسعه یافته به دست این تیمها باید بتواند از طریق ایجاد یک کانال دو طرفه بین مغز دو انسان یا بین مغز یک انسان و یک ماشین، برقراری سریع ارتباط را میسر کند. در دستورالعمل دارپا تاکید شده تکنولوژی جدید نباید نیازمند انجام جراحی روی انسانها باشد.
بر اساس گفتههای جاکوب رابینسون (Jacob Robinson)، یک دستیار استاد در زمینه مهندسی زیستی در دانشگاه رایس (Rice University) و یکی از رهبران شش تیم یاد شده، از طریق تکنولوژی که تیمهای دریافتکننده بودجه از دارپا در پی دستیابی به آن هستند، یک فرد خواهد توانست از طریق ذهن خود حجم وسیعی از داده را آنالیز کرده یا وسیلهای همچون یک پهپاد را هدایت کند!
به گفته جاکوب رابینسون یکی از محدودیتهای پیش رو برای توسعه ابزارهای خواندن ذهن انسان به منظور کنترل دستگاههای مختلف، تاخیر در ارسال سیگنال است. در حال حاضر، یک انسان برای کنترل دستگاهی از طریق انگشتان خود یا برای صدور دستور به دیگران از طریق زبان، باید سیگنالهایی به انگشتان یا دهان خود ارسال کند. این موضوع سبب محدود شدن سرعت برقراری ارتباط با سیستمهای فیزیکی از طریق ذهن خواهد شد. دانشمندان در تلاشند سرعت این فعل و انفعال را افزایش بدهند. این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که بر اساس گفتههای جاکوب رابینسون، امواج جذر و مدى داده و ماشینهای هوشمند، تهدیدی برای احتمال مغلوب شدن انسان (توسط ماشین) به شمار میروند.
روشهای کنونی خواندن ذهن انسان
اگرچه محققان تا امروز دستاوردهای بزرگی در زمینه خواندن و نوشتن اطلاعات روی مغز انسان داشتهاند، اما استفاده از این راهکارها، منوط به قرار دادن ابزارهایی داخل جمجمه افراد است. به عبارتی روشهای کنونی خواندن ذهن انسان در گرو انجام عمل جراحی است. از طریق ابزار کاشته شده داخل مغز، دانشمندان قادر به مانیتور کردن وضعیتهایی همچون پیشبینی حملههای بیماران مبتلا به صرع هستند. راهکارهای این چنینی خطرات مخصوص به خود را دارند.
البته راهکارهای بدون نیاز به خونریزی دیگری برای خواندن ذهن انسان همچون استفاده از نواز مغزی یا الکتروانسفالوگرافی وجود دارند، اما دقت آنها پایین است. برای خواندن ذهن از طریق الکتروانسفالوگرافی، الکترودهایی به طور مستقیم به پوست سر انسان متصل میشوند. دارپا اهداف بزرگتری داشته و در پی دستیابی به رابطهای کاربری مبتنی بر ذهن-کامپیوتر است.
دارپا به سیستمهای دارای توانایی خواندن و نوشتن روی شانزده قسمت مستقل ذهن با تاخیر کمتر از 50 میلی ثانیه علاقهمند بوده و به گفته آقای جاکوب رابینسون، در تلاش برای دستیابی به آنها طی چهار سال آینده است. بر اساس گفتههای وی، وقتی در پی ضبط فعالیتهای ذهن انسان از طریق جمجمه هستید، تشخیص منبع و زمان انتشار سیگنالها کار دشواری خواهد بود. به همین دلیل چالش بزرگ پیش روی شش تیم تحقیقاتی، از میان برداشتن محدودیتهای زمانی و مکانی به طور همزمان است.
دستکاری ژنتیکی مغز انسان
به این منظور، تیم جاکوب رابینسون در پی استفاده از ویروسهایی دستکاری شده برای وارد کردن مواد ژنتیکی مورد نظر خود به سلولها است. آنها «بردار ویروسی» نام دارند. به عبارت دیگر، هدف از استفاده از ویروسهای دستکاری شده، تزریق DNA به یک سری نورون مشخص با توانایی تولید دو نوع پروتئین است.
اولین نوع پروتئین، در زمان شلیک شدن یک نورون، قادر به جذب نور خواهد بود. از طریق آن میتوان فعالیتهای نورونی را تشخیص داد. یک هدست خارجی میتواند تشعشعات مادون قرمز با توانایی رد شدن از جمجمه و رسیدن به مغز انسان ایجاد کند. ردیابهای متصل به هدست در ادامه سیگنالهای کوچک بازگردانده شده از بافت مغز انسان را اندازهگیری کرده و تصویری از مغز ایجاد میکنند. به خاطر وجود پروتئین (و در نتیجه دریافت نور به دلیل ذکر شده در بالا)، قسمتهای هدف قرار گرفته با تشعشعات مادون قرمز در زمان شلیک شدن نورورنها، تیره به نظر خواهند رسید. در نهایت خواندن فعالیتهای مغز همچون دیدهها و شنیدهها در کنار پی بردن به اعمال بعدی مورد نظر برای انجام دادن، امکانپذیر میشود.
دومین نوع پروتئین، به نانوذرههای مغناطیسی متصل میشوند، به همین دلیل نورونها به منظور شلیک شدن، به صورت مغناطیسی قادر به تحریک شدن خواهند بود. به عبارتی با استفاده از دومین نوع پروتئینها، در زمان ایجاد میدان مغناطیسی توسط هدست خارجی، نورونها شلیک میشوند. تحریک کردن نورونها برای القا کردن یک تصویر یا صدا ذر ذهن بیمار از جمله کاربردهای این روش است. به این ترتیب، بخشی از خواسته دارپا یعنی فراهم شدن امکان انتقال تصویر از ذهن فردی به فردی دیگر بعد میسر میشود. به عقیده جاکوب رابینسون، رمزنگاری و رمزگشایی تجربههای وابسه به حس، چیزی است که محققان امروزی در آن توانمند هستند.
صحبت با پهپادها از طریق امواج مغزی
گروهی از موسسه پژوهشی غیر انتفاعی Battelle پروژهای جاه طلبانهتر درباره کاربر خواندن ذهن انسان در سر دارد. آنها در پی دستیابی به روشی برای کنترل کردن چندین پهپاد به صورت همزمان از طریق امواج مغزی هستند. علاوه بر آن، فیدبک هر وسیله همچون شتاب و موقعیت قرارگیری آن در فضا به مغز بازگردانده خواهد شد!
به عقیده یکی از اعضای تیم تحقیقاتی، دستههای کنترل پهپاد کنونی، راهکارهایی یک طرفه برای کنترل این وسایل هستند. راهکار جدید موسسه Battelle روشی دو طرفه به منظور کنترل چندین پهپاد به صورت همزمان در اختیار انسانها قرار خواهد داد. منظور از یک طرفه بودن روشهای کنونی، ارسال سیگنال از طرف انسان به وسیله بدون دریافت کردن فیدبک از سوی آن است. با دو طرفه شدن ارتباط، وسیله نیز قادر به صحبت کردن میشود. به عنوان نمونه، در صورت چرخش پهپاد به سمت چپ بعد از خواندن ذهن انسان پیامی مبنی بر گردش به چپ بعد از انجام این کار به مغز ارسال خواهد کرد.
این تیم تحقیقاتی موسسه Battelle تصمیم دارد برای دست پیدا کردن به هدفش به نانو ذرات دارای هستههای مغناطیسی و پوستههای خارجی فیزوالکتریکی تکیه کند. به این ترتیب تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی و بالعکس از طریق پوسته خارجی امکانپذیر خواهد بود. ذرات از داخل بینی یا با استفاده از سرنگ به مغز فرستاده میشوند. میدانهای مغناطیسیریال آنها را به نورونهای مشخصی از مغز ارسال خواهند کرد.
در ادامه، یک هدست مخصوص، به نورونهای مورد هدف میدان مغناطیسی اعمال میکند. سپس هسته مغناطیسی به واسطه این میدان جابهجا شده و روی پوسته خارجی فشار وارد میکند. نتیجه، تولید ضربان الکتریکی برای شلیک نورونها خواهد بود. این فرآیند به صورت مخالف نیز کار میکند، به این معنی که ضربان الکتریکی حاصل از شلیک نورونها تبدیل به میدان مغناطیسی شده و آنها توسط ردیابهای هدست دریافت میشوند.
تبدیل این راهکار به روشی عملی برای خواندن ذهن انسان به منظور کنترل همزمان چندین پهپاد کار سادهای نیست، اما در هر صورت، چند تیم تحقیقاتی از دارپا بودجه دریافت کرده و موظف به انجام تحقیقات شدهاند. شاید در آیندهای نزدیک، تکنولوژی جدید خواندن ذهن انسان مثل بمب صدا کند!