طبق تحقیق تازهای از دانشگاه لینکلن انگلستان، محتملترین مکانها برای میزبانی از حیات بیگانه قمرهای فراخورشیدی (exomoons) هستند. یعنی ماههای در حال چرخش به دور سیاراتی که در خارج از منظومه شمسی و چه بسا ورای کهکشان راه شیری واقع شدهاند.
با نخستین نگاه به آسمان و اندیشیدن به جایگاه خود در جهان هستی، یک پرسش در ذهن بشر ریشه دواند؛ اینکه آیا دیگران هم در جایی از این کیهان بیکران زندگی میکنند؟ آیا حیات فرازمینی وجود دارد؟ اگر اینطور است، مکانش کجاست؟ خب شاید پاسخ را باید در قمرهای فرازمینی جستجو کنیم.
سیارت فراخورشیدی، سیارههایی در خارج از منظومه شمسی هستند که تاکنون، نزدیک به 4000 مورد از آنها کشف شده است. تنها درصد بسیار کمی از آنها در منطقهای موسوم به کمربند حیات (یعنی در فاصله مناسب از ستاره میزبان) قرار دارند و احتمالا قادر به پشتیبانی از حیاتاند. اما برخی از این سیارات مخصوصا غولهای گازی بزرگ، میتوانند قمرهایی با آب مایع فراوان در اطراف خود داشته باشند.
دکتر «فیل جی. ساتن» اخترفیزیکدان از دانشگاه لینکلن که مولف مقالهای درباره سیارات فراخورشیدی و ماههای آنهاست، توضیح میدهد که چرا امکان زیستپذیر بودن قمرهای فراخورشیدی را مطرح کرده است:
این قمرها در اثر کشش گرانشی سیارهای که به دور آن میچرخند، گرم میشوند. چنین امری میتواند به ظهور آب مایع در آنها منجر شود؛ حتی اگر در خارج از کمربند حیات که منطقه کوچکی است قرار داشته باشند. به اعتقاد من چنانچه قمرهای فراخورشیدی را پیدا کنیم، شانس بیشتری برای کشف حیات بیگانه خواهیم داشت.
نگاه ساتن به طور خاص، سیاره J1407b را نشانه گرفت و قمر یا قمرهای فراخورشیدی بلقوهای که آن را احاطه کردهاند. پرسش این بود که آیا همین قمرها باعث ایجاد شکافهایی در ساختار حلقه سیاره شدهاند؟ او برای یافتن پاسخ، از شبیهساز کامپیوتری استفاده کرد.
نتایج این شبیهسازی نشان داد که در مورد سیاره J1407b، ممکن است یک یا چند قمر باعث پخش شدن ذرات از لبههای حلقهها شده باشند. اما با این حال، به نظر نمیرسد که شکافهای موجود در ساختار حلقه، ناشی از نیروی گرانش قمری دیده نشده باشد که در اطراف حلقهها میچرخد.
هنوز نمیدانیم که آیا قمرهای فراخورشیدی قابلیت حمایت از حیات را دارند یا خیر؟ اما شاید با انجام تحقیقات بیشتر، به درک بهتری از منشا حیات در منظومه شمسی برسیم و پی ببریم که ما در کیهان تنها نیستیم.