گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
کلیه را می‌توان به عنوان یکی از حساس‌ترین اندام‌های بدن معرفی کرد که نیاز به مراقبت دارند. ما قصد داریم شما را با مواد غذایی مناسب برای کلیه آشنا کنیم.
کلیه‌ها اندام‌های کوچکی در شکم هستند که در سلامت بدن نقش کلیدی دارند. برخی از مواد غذایی ممکن است کارایی کلیه‌ها را افزایش دهند، این در حالی‌ست که برخی از آن‌ها هم می‌توانند بر روی کلیه‌ها تاثیر منفی گذاشته و به آن‌ها آسیب بزنند. کلیه‌ها مواد زائد را از خون عبور داده و از ادرار خارج می‌کنند، همچنین وظیفه تعادل سطح مایع و الکترولیت را هم بر عهده دارند؛ کلیه‌ها این وظایف را بدون هیچ کمک خارجی انجام می‌دهند. برخی شرایط همانند دیابت و فشار خون بالا ممکن است بر عملکرد کلیه‌ها تاثیر منفی بگذارد. بد نیست بدانید که آسیب کلیه ممکن است منجر به بیماری مزمن کلیه (CKD) شود.
نتایج مطالعات انجام شده در سال 2016 میلادی نشان می‌دهد که رژیم غذایی، مهم‌ترین عامل خطر مرگ و ابتلا به CKD بوده و تغییر در رژیم غذایی می‌تواند یکی از بخش‌های اصلی درمان باشد. استفاده از یک رژیم غذایی مناسب و سازگار با کلیه‌ها می‌تواند باعث بهبود عملکرد آن‌ها شده و از آسیب رساندن به اندام‌ها جلوگیری می‌کند. مواد غذایی مناسب برای کلیه می‌تواند سلامت کلی افراد را تضمین کند.
معرفی مواد غذایی مناسب برای کلیه
آب
مهم‌ترین نوشیدنی برای بدن، آب است. سلول‌ها از آب برای انتقال سموم به جریان خون استفاده کرده و کلیه‌ها هم از آب برای فیلتر کردن این سموم از طریق ادرار، استفاده می‌کنند؛ افراد می‌توانند برای کمک به این وضعیت، آب زیادی مصرف کنند.
ماهی چرب
ماهی قزل‌آلا، ماهی تن و سایر ماهی‌های چرب دارای اسیدهای امگا 3 بوده و بسیار مفید هستند. بدن قادر به تولید اسیدهای چرب امگا 3 نیست، به همین علت باید آن‌ها را از طریق رژیم غذایی به دست آورد؛ ماهی‌های چرب را می‌توان منبع طبیعی این چربی‌های سالم معرفی کرد.
بر اساس اعلام بنیاد ملی کلیه ایالات متحده آمریکا، چربی های امگا 3 ممکن است میزان چربی خون و فشار خون را کاهش دهند. فشار خون بالا یک عامل خطر برای بیماری کلیوی به شمار می‌رود، بنابراین یافتن راه‌های طبیعی برای کاهش آن، می‌تواند برای محافظت از کلیه‌ها مفید باشد.
سیب زمینی شیرین
سیب زمینی شیرین مشابه سیب زمینی سفید است، اما فیبر بیش از حد آن‌ها می‌تواند منجر به کاهش میزان انسولین شود. سیب زمینی شیرین حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مهمی همانند پتاسیم بوده که می‌تواند باعث کاهش میزان سدیم بدن و کاهش اثرات آن بر کلیه‌ها شود، با این حال، سیب زمینی شیرین حاوی پتاسیم زیادی‌ست، بنابراین افراد مبتلا به CKD یا کسانی که دیالیز می‌شوند، باید مصرف آن را محدود کنند.
سبزیجات حاوی برگ‌های سبز تیره
سبزیجاتی همانند اسفناج، کلم و کلم پیچ که برگ‌های سبز تیره دارند حاوی مقدار زیادی از ویتامین‌ها، فیبر، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها هستند، با این حال، این مواد غذایی هم پتاسیم زیادی دارند، بنابراین ممکن است برای افرادی که دچار مشکلات کلیوی هستند و تحت دیالیز قرار دارند، مناسب نباشد.
توت‌ها
انواع توت‌ها که شامل توت فرنگی، تمشک و زغال اخته می‌شوند، منبع خوبی از مواد مغذی مفید و ترکیبات آنتی اکسیدانی به حساب می‌آیند؛ این ویژگی‌ها می‌تواند از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌ها، محافظت کند.
سیب
سیب را می‌توان یک میان وعده سالم معرفی کرد که حاوی فیبر مهمی به نام پکتین است؛ پکتین می‌تواند برخی عوامل خطرساز برای کلیه همانند قند خون بالا و کلسترول را کاهش دهد.
اجتناب از کدام مواد غذایی برای سلامت کلیه ضروری است؟
باید از مصرف برخی مواد غذایی به منظور داشتن کلیه‌های سالم و جلوگیری از آسیب رسیدن به آن‌ها، اجتناب کرد، از جمله مواردی که در ادامه معرفی خواهیم کرد.
غذاهای سرشار از فسفر
فسفر بیش از حد می‌تواند تاثیرات منفی بر روی سلامت کلیه‌ها داشته باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که میان مصرف زیاد فسفر و افزایش آسیب به کلیه، ارتباط مستقیمی وجود دارد، اما با این حال، شواهد کافی برای تایید این موضوع وجود ندارد. کسانی که می‌خواهند مصرف فسفر خود را کاهش دهند، باید از مصرف مواد غذایی حاوی فسفر زیاد که شامل موارد زیر هستند، اجتناب کنند:
- گوشت
- محصولات لبنی
- اکثر دانه‌ها
- حبوبات
- آجیل
- ماهی
گوشت قرمز
پردازش برخی پروتئین‌ها ممکن است برای کلیه‌ها و بدن، دشوار باشد که گوشت قرمز را می‌توان به عنوان یکی از نمونه‌ها معرفی کرد. تحقیقات انجام‌شده نشان داده‌اند افرادی که گوشت قرمز بیشتری استفاده می‌کنند، تا دو برابر بیشتر از سایر افراد در معرض مشکلات کلیوی هستند، با این حال، هنوز هم برای نتیجه‌گیری دقیق به مطالعات بیشتری نیاز است.
مواد غذایی مناسب برای افراد مبتلا به CKD
به طور کلی مواد غذایی مناسب برای کلیه می‌توانند موجب سلامت کلیه‌ها شوند، اما بهترین انتخاب برای افراد مبتلا به CKD نیستند. معمولا پزشکان یک رژیم غذایی خاص برای بسیاری از افراد مبتلا به CKD تجویز می‌کنند که حاوی سدیم، پتاسیم و فسفر کمتری باشد. موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیه ایالات متحده آمریکا توصیه می‌کند که افراد مبتلا به CKD باید روزانه کمتر از 2300 میلی‌گرم سدیم مصرف کنند. با پیشرفت بیماری CKD، افراد ممکن است مصرف فسفر خود را هم محدود کنند، زیرا این ماده معدنی می‌تواند در خون افراد مبتلا به CKD، ایجاد شود. تعیین مقدار مناسب پتاسیم برای افرادی که به این بیماری مبتلا هستند هم دارای اهمیت است، زیرا ممکن است بروز برخی مشکلات، باعث بالا یا پایین آمدن بیش از حد پتاسیم شود؛ افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی باید مواد غذایی حاوی مقادیر پایینی از این ماده معدنی را مصرف کرده و سایر مواد مغذی را جایگزین آن‌ها کنند. بهتر است افراد مبتلا به CKD در مصرف مواد غذایی پروتئینی خود دقت داشته باشند و مصرف آن‌ها را کاهش دهند، زیرا پروتئین‌ها به مواد زائدی تبدیل می‌شوند که باید توسط کلیه‌ها فیلتر شوند.
بر اساس نتایج یکی از مطالعات انجام‌شده در سال 2017 میلادی، مصرف یک رژیم غذایی با پروتئین پایین، می‌تواند عوارض بیماری CKD از جمله اسیدوز متابولیک را کاهش دهد، همچنین تحقیقات نشان داده‌اند خوردن یک رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین اندک، ممکن است در کاهش این خطرات موثر باشند. افراد مبتلا به CKD می‌توانند برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب از متخصص تغذیه کمک بگیرند. در این جا به معرفی مواد غذایی مناسبی خواهیم پرداخت که برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه، دارای ارزش زیادی‌ست:
کلم
کلم یکی از سبزیجات برگ‌دار بوده که ممکن است برای افراد مبتلا به CKD مفید باشد. کلم دارای پتاسیم و سدیم بسیار کمی بوده و در عین حال، حاوی ترکیبات و ویتامین‌های مفیدی‌ست.
فلفل قرمز
فلفل قرمز علاوه بر این که سدیم و پتاسیم کمی دارد، حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی مفیدی بوده و می‌تواند در مقابل آسیب از سلول‌ها، محافظت کند.
سیر
سیر یک انتخاب عالی یرای افراد مبتلا به CKD بوده و عطر و طعم خوشایندی به غذاها بخشیده و ممکن است نیاز به نمک اضافی را هم کاهش دهد. لازم به ذکر است که سیر مزایای بسیار زیادی برای سلامتی انسان دارد.
گل کلم
یکی از گیاه متنوع و چندمنظوره برای افراد مبتلا به CKD را می‌توان گل کلم دانست؛ این گیاه می‌تواند جایگزین مناسبی برای برنج و سیب زمینی باشد، همچنین حاوی طیف وسیعی از مواد معذی بوده و سدیم، پتاسیم و فسفر کمی دارد.
گیاه منداب
این امکان وجود دارد که افراد مبتلا به CKD از مصرف سبزیجات اجتناب کنند، اما گیاه منداب می‌تواند جایگزین مناسبی برای سبزیجات باشد. معمولا گیاه منداب، پتاسیم کمتری نسبت به سایر سبزیجات دارد، اما حاوی فیبر و مواد مغذی مفیدی‌ست.
توت‌ها
میوه‌های زیر را می‌توان به عنوان یک میان وعده سالم و شیرین برای افراد مبتلا به CKD معرفی کرد:
- کران بری
- توت فرنگی
- بلوبری
- تمشک
- انگور قرمز
- گیلاس
روغن زیتون
روغن زیتون را به دلیل نوع چربی موجود در آن، می‌توان به عنوان بهترین روغن پخت و پز معرفی کرد. این روغن دارای اسید اولئیک (یک اسید چرب غیراشباع) بوده و می‌تواند التهاب را در بدن کاهش دهد.
سفیده تخم‌مرغ
تخم‌مرغ‌ها پروتئین ساده‌ای دارند، اما زرده آن‌ها حاوی فسفر بسیار زیادی‌ست. افراد مبتلا به CKD باید فقط از سفیده تخم‌مرغ در غذاهای خود استفاده کنند.
افراد مبتلا به CKD از کدام مواد غذایی باید دوری کنند؟
مصرف برخی مواد غذایی ممکن است برای افراد مبتلا به CKD دردسرآفرین باشد و فشار بیشتری بر روی کلیه‌ها ایجاد کند. از جمله:
- سیب زمینی سفید
- گوشت قرمز
- محصولات لبنی
- نوشیدنی‌های شیرین
- آووکادو
- موز
- مواد غذایی کنسروی
- مواد غذایی ترش
- الکل
- زرده تخم‌مرغ
افرادی که قصد دارند از کلیه خود در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کنند، باید این مواد غذایی را در حد اعتدال مصرف کنند.
جمع‌بندی
کلیه‌ها نقش مهمی در فیلتر خون و حذف مواد زائد ادرار، دارند. مواد غذایی زیادی می‌توانند در سلامت کلیه‌ها و جلوگیری از آسیب رسیدن به آن‌ها موثر باشند، با این حال، افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه باید برای حفظ سلامت کلیه‌ها از یک رژیم غذایی خاص استفاده کنند. قبل از ایجاد هر نوع تغییری در رژیم غذایی، بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
