موشک هوا به هوا AIM-260 می‌خواهد حافظ برتری آمریکا در آسمان باشد

نیروی هوایی آمریکا به تازگی اعلام کرده است که یک سلاح جدید برای دستیابی به برتری در نبردهای هوا به هوا را در دست توسعه دارد. این سلاح موشک هوا به هوا AIM-260 نام دارد و به زودی وارد زرادخانه نیروی هوایی و نیروی دریایی آمریکا خواهد شد.

دهه‌های اخیر صحنه رقابت قدرت‌های نظامی در زمینه نبردهای هوایی بوده است، چرا که در نبردهای امروز برتری هوایی می‌تواند متضمن برتری بر روی زمین و در نتیجه برابر با پیروزی در جنگ باشد. به همین دلیل کشورهای مختلف و خصوصا کشورهای غربی، سرمایه گزاری‌های سنگینی را در نیروی هوایی خود انجام داده‌اند. حاصل این سرمایه‌گذاری‌ها جنگنده‌های و سلاح‌هایی پیشرفته بودند که برای مدن زیادی برای کشورهای غربی برتری در آسمان‌ها را به ارمغان آورده بودند.

یکی از این سلاح‌ها موشک هوا به هوا AIM-120 AMRAAM (آمرام) بود. موشک آمرام یک موشک هوا به هوا فراتر از میدان دید است. آمرام از سال 1991 در خدمت نیروی هوایی و دریایی آمریکا بوده است و در طی این مدت چندین بار تکامل یافته و برد آن از 55 کیلومتر در مدل A/B به حدود 160 کیلومتر در مدل D رسیده است. با وجود گذشت نزدیک به 30 سال از زمان ورود به خدمت آمرام، برخی خصوصیات این موشک هنوز هم سری هستند.

اما کشورهایی مثل چین و روسیه طی سال‌های اخیر فاصله را با رقبای غربی کاهش داده‌اند و با ورود به خدمت جنگنده‌هایی مثل J-20 و SU-57 و توسعه سلاح‌های پیشرفته برای این جنگنده‌ها، زنگ خطر را برای کشورهای غربی، به خصوص آمریکا به صدا درآورده اند. در سال 2016، نیروی هوایی چین موشک هوا به هوا جدیدی را به نام PL-15 وارد خدمت کرد که دارای موتور راکت پالس دوگانه بود.

ورود به خدمت این موشک برای فرماندهان آمریکا به این معنی بود که چین به موشکی با برد برابر و یا حتی بیشتر از آمرام دست یافته است. بنابراین در جریان یک پروسه سریع و در طی یک سال، نیروی دریایی و نیروی هوایی آمریکا با کمپانی لاکهید مارتین قراردادی را برای توسعه یک موشک هوا به هوا جدید برای حفظ برتری آمریکا در این زمینه به امضاء رساندند. این سلاح جدید موشک تاکتیکی هوا به هوا مشترک یا به اختصار JATM نام گرفت و شناسه AIM-260 به آن اختصاص یافت.

وجود پروژه این موشک اواخر ماه گذشته میلادی توسط یکی از فرماندهان نیروی هوایی آمریکا و در مصاحبه با مجله Air Force Magazine اعلام شد. به گفته وی نیروی دریایی و نیروی هوایی آمریکا دو سال است که مشترکا در حال پیگیری پروژه موشک هوا به هوا AIM-260 هستند و از این موشک به عنوان “موشک نسل بعد برای برتری هوایی جنگنده‌های ما” نام برد.

گفتنی است که این فرمانده جزئیاتی در مورد خصوصیات موشک هوا به هوا AIM-260 ارائه نکرد و تنها بیان داشت که این سلاح برد بیشتری از موشک آمرام خواهد داشت و برای تعقیقب هدف از قابلیت‌های متفاوتی نسبت به آمرام برخوردار است.

این موشک دارای بدنه‌ای مشابه موشک آمرام خواهد بود و از موتور راکتی بهره می‌برد. بنابراین احتمالا برای افزایش برد تکنولوژی جدیدی در موتور راکتی آن و همچنین سر جنگی به کار رفته که باعث افزایش بهره وری پیشران و همچنین افزایش ظرفیت سوخت شده است. مورد دیگر توانایی‌های متفاوت این سلاح در بحث هدایت به سمت هدف است. احتمال می‌رود که موشک هوا به هوا AIM-260 به جست و جوگر دوگانه (ترکیب جست و جوگر راداری و تصویر ساز فروسرخ) مجهز باشد. به این ترتیب در صورتی که جنگنده هدف به اقدامات متقابل الکتریکی متوسل شد، موشک می‌تواند برای پیدا کردن آن از تصویر ساز فروسرخ استفاده کند. همچنین به احتمال قوی AIM-260 نیز مانند آمرام دارای قابلیت Home On Jam باشد. یعنی اگر جنگنده سعی کند گیرنده راداری را با استفاده از امواج رادار خود محتل کند، گیرنده راداری موشک را به سمت منبع امواج مختل کنند هدایت خواهد کرد.

و اما قابلیت دیگر این موشک برخورداری از دیتا لینک دو طرفه است. به این معنی که حامل موشک می‌تواند آن را به سمت هدفی در خارج از برد رادار خود شلیک کند و موشک با استفاده از اطلاعات ارسالی از منبعی دیگر (جنگند‌‌ه‌ای دیگر یا آواکس) که به هدف نزدیکتر است به سمت آن هدایت شود. به این ترتیب جنگنده حامل موشک می‌تواند بدون در خطر قرار گرفتن دشمن را مورد هدف قرار دهد.

به گفته سرتیپ جناتمپو، آزمایش‌های پروازی این موشک در سال 2021 آغاز خواهد شد و یک سال پس از آن به توانایی‌های عملیاتی اولیه دست خواهد یافت. موشک هوا به هوا AIM-260 در ابتدا بر روی جنگنده‌های F-22 و F/A-18 نیروی هوایی و دریایی آمریکا نصب خواهد شد و سپس با جنگنده‌های F-35 هر دو نیرو تطابق خواهد یافت. پس از آن نیز احتمال دارد که این موشک بر روی جنگنده‌های جدید نیروی هوایی آمریکا مثل F-15X نیز نصب گردد.