زمانی را در آیندهی بسیار دور تصور کنید که در آسمان شب، هیچ اثری از ماه نباشد. شوکه کننده خواهد بود، اما دانشمندان هشدار میدهند که شاید روزی با خروج ماه از مدار زمین ، چرخش آن به دور خورشید آغاز و به چیزی تبدیل شود که اسمش را پلونت (ploonet) گذاشتهاند.
اخیرا تیمی بینالمللی از محققان، درباره نوع جدیدی از یک دنیای فرضی سخن گفتهاند که نام آن، ترکیبی از واژههای Planet (سیاره) و Moon (ماه) است. آنها پلونت را یک قمر توصیف کردهاند که از مدار سیاره میزبان خود میگریزد و در عوض، چرخش به دور ستاره میزبان را آغاز میکند. اعضای این تیم تحقیقاتی اعتقاد دارند که پلونت ها، میتوانند توضیحدهندهی بسیاری از پدیدههای نجومی غیرعادی باشند و حتی شاید با خروج ماه از مدار زمین ، قمر سیارهی ما هم به جمع آنها بپیوندد.
اما پلونت ها به درک بهتر کدامیک از پدیدههای نجومی کمک خواهند کرد؟ چیزی که بیش از همه هیجان دانشمندان را برانگیخته، این است: همزمان با خروج یک قمر از مدار سیارهاش و نزدیک شدن به ستارهی میزبان، آب یخزدهی موجود در آن بخار میشود و یک دُم دنبالهمانند به وجود میآورد. حال عبور چنین پلونتی از کنار ستاره میتواند توضیح دهد که چرا برخی ستارگان، چشمکزن به نظر میرسند.
از سوی دیگر، یک پلونت در صورتی که به میزبان سابق خود برخورد کند؛ میتواند بقایایی به جای بگذارد و شاید همین هم علت وجود حلقههای عجیب در اطراف برخی سیارات فراخورشیدی باشد. آنطور که یکی از محققان به نام «ماریو سوکرکیا» میگوید:
ما ستارگان چشمکزن را دیدهایم و حلقههای سیارات را کشف کردهایم؛ حالا هم یک مکانیسم طبیعی برای توضیح آنها ارائه دادهایم.
معمای دیگری که شاید سرانجام به جوابش برسیم، این است که چرا هنوز هیچ قمر فراخورشیدی را پیدا نکردهایم؟ آیا سیارات فراخورشیدی بیشماری که در کیهان پراکندهاند، نباید ماه خود را داشته باشند؟ خب اگر اخترشناسان موفق به مکانیابی یک قمر فراخورشیدی شدند، بهتر است موقعیت آن را به سرعت ثبت کنند؛ چرا که تا ابد آنجا باقی نخواهند ماند.
هنوز چند میلیارد سال با خروج ماه از مدار زمین فاصله داریم
طبق یافتههای محققان، پلونت ها عمر بسیار کوتاهی دارند (البته در مقیاس نجومی) و حدود 50 درصد آنها در نیم میلیون سال نخست شکلگیری، به ستاره یا سیارهی میزبان سابق خود برخورد میکنند. بقیه هم وقتی که هنوز یک میلیون سال از عمرشان نگذشته است، همین سرنوشت را پیدا خواهند کرد؛ پس شاید به همین دلیل باشد که هنوز هیچیک از آنها را نیافتهایم.
البته با تمام این اوصاف، فعلا نباید نگران ناپدید شدن ماه از آسمان شب باشیم. در حال حاضر این قمر، سالانه 4 سانتیمتر از دنیای ما دور میشود که با چنین سرعتی، 5 میلیارد سال تا خروج ماه از مدار زمین و تنها شدن سیارهمان زمان باقی است!