گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
در این مقاله قصد داریم به کامپیوتری بپردازیم که 87سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده بوده! این کامپیوتر باستانی در بقایای یک کشتی تجاری یونانی کشف شده است.
ما انسان‌های قرن 20 و 21 خودمان را سرآمد پیشرفت‌های تکنولوژیکی می‌دانیم و به سختی می‌توانیم زندگی در دوران باستان را که در آن هیچ تکنولوژی‌ای وجود نداشته، تصور کنیم. اما هرازگاهی اطلاعاتی در رابطه با پیشینیان خود کسب می‌کنیم که به معنی واقعی کلمه تمام تصورات ما از دنیای باستان را به هم می‌زنند! به عنوان مثال ما به هیچ عنوان نمی‌توانیم یک فرعون مصری یا امپراطور یونانی را پای میز کامپیوتر تصور کنیم اما با این وجود، دنیای باستان هم بیل گیتس ها، استیو جابز ها و استیو وازنیاک های خودش را داشته و این مغزهایی که قرن‌ها از زمان خودشان جلوتر بوده‌اند، موفق به خلق ورژن باستانی کامپیوترها شده بودند! در این مقاله به ماهیت، نحوه استفاده و کاربردهای همین کامپیوتر باستانی خواهیم پرداخت.
نسخه بازسازی شده کامپیوتر باستانی
نحوه کشف اولین کامپیوتر تاریخ
این کامپیوتر باستانی برای اولین بار حدود 120سال پیش در دهه ابتدایی قرن بیستم (دهه 1900 میلادی) و داخل بقایای یک کشتی باستانی بنام آنتی‌کیتِرا (Antikythera) کشف شد. به عقیده باستان شناسان، این کشتی یونانی، یک کشتی تجاری بوده که قصد داد و ستد در یک یا چند بندر خارجی واقع در آسیای صغیر (شبه جزیره آناتولی در ترکیه امروزی) را داشته است. با بررسی بقایای بجا مانده از این کشتی، باستان شناسان متوجه شدند که آنتی‌کیترا درحال حرکت به سمت غرب مدیترانه بوده که واژگون شده و بقایای آن چیزی حدود 2هزار سال دست نخورده باقی مانده.
محل پیدا شدن کشتی آنتی‌کیتِرا
در این کشتی یونانی، کالاها و اقلام بسیار زیادی کشف شد که یکبار دیگر ثابت می‌کرد این کشتی، یک کشتی تجاری بوده است. برخی از کالاهای کشف شده در این کشتی، در نوع خودشان بسیار جالب بودند اما بدون ذره‌ای شک، عجیب‌ترین و غیرمنتظره‌ترین کالایی که در این کشتی به چشم می‌خورد، بقایای یک کامپیوتر باستانی بود! این کامپیوتر انقدر در زمان خودش کالای حساس و جذابی به شمار می‌رفته که به گفته کاوشگرانی که این کشتی را پیدا کرده بودند، با دقت بسته بندی شده بوده تا از آسیب‌های احتمالی در امان باقی بماند.
برخی دیگر از اجسام یافت شده در کشتی آنتی کیترا
کاربردهای کامپیوتر یونانی
مطمئنا یکی از اصلی‌ترین سوال‌هایی که در رابطه با این کامپیوتر باستانی وجود دارد، این است که از آن در چه زمینه‌هایی استفاده می‌شده و چه کاربردهایی برای یک تمدن باستانی که 2هزار سال پیش می‌زیسته، داشته است؟ احتمالا می‌دانید که در دنیای باستانی، علم ستاره شناسی یا نجوم یکی از محبوب‌ترین علم‌ها بوده و اکثر پیشرفت‌های تکنولوژیکی آن دوران هم به نحوی مرتبط با همین علم بوده است. پس شاید خیلی هم عجیب نباشد اگر بگوییم که کامپیوتر باستانی در اصل یک ابزار پیشرفته برای ستاره شناسی بوده است.
باستان شناسان معتقدند که به احتمال بسیار زیاد، از این کامپیوتر برای پیش‌بینی حرکت ستاره ها و صور فلکی استفاده می‌شده. هدف اصلی‌ای که پشت ساخت این رایانه باستانی بوده، ساخت یک تقویم پیشرفته فلکی عنوان شده که می‌توانسته برای اختربینی و اخترشناسی به دانشمندان یا حتی کسانی که خودشان را جادوگر و طالع‌بین معرفی می‌کردند، کمک کند!
باستان شناسان یک کاربرد دیگر هم برای این کامپیوتر باستانی متصور شده‌اند که کاملا هم می‌تواند با عقل جور در بیاید. آن‌ها معتقدند که مردمان باستان، می‌توانستند از این گجت برای جهت یابی هم استفاده کنند. مطمئنا می‌دانید که در دنیای باستان، از صور فلکی به عنوان قطب نماهای طبیعی استفاده می‌شده و تقریبا تمام علم جهت یابی آن دوران، به اختربینی خلاصه می‌شده. پس واضح است که داشتن یک وسیله پیشرفته که می‌تواند جایگاه صور فلکی در آسمان را پیش‌بینی کند می‌توانسته به هر کسی در هر کجای دنیا کمک کند. اگر از این زاویه به این گجت باستانی نگاه کنیم، می‌توانیم از آن به عنوان یک کامپیوتر باستانی یاد کنیم که دارای نرم افزارهای جی پی اس (GPS) هم بوده است!
بقایای کشف شده از کامپیوتر باستانی
نحوه عملکرد کامپیوتر باستانی
اما شاید جذاب‌ترین بخش ماجرا این باشد که اصلا این رایانه باستانی، چگونه کار می‌کرده است؟ موسسه اِسمیتسونیان (Smithsonian) که یک سازمان فدرال آمریکایی و تشکیل شده از چندین موزه مطرح آمریکایی است، در سال 2015 تحقیقاتی جامع روی این کامپیوتر باستانی انجام داد. مطلبی که در ادامه مشاهده می‌کنید، یافته‌های این سازمان فدرال است:
در این کامپیوتر باستانی عقربه‌هایی وجود داشته که بجای ساعت و دقیقه، اجرام آسمانی را نمایش می‌داده است. یک عقربه، موقعیت خورشید و عقربه دیگر هم موقعیت ماه را نشان می‌داده. ضمن اینکه هر کدام از پنج جرم آسمانی دیگری که در دوران باستان با چشم غیر مسلح قابل مشاهده بوده‌اند هم عقربه مخصوص به خود را داشته‌اند. این اجرام آسمانی شامل سیاره عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل می‌شده است. یک محفظه کوچک هم داخل عقربه مخصوص به ماه قرار گرفته بوده که در آن یک توپ سیاه و یک توپ نقره‌ای وجود داشته. بسته به شرایط، یکی از این توپ‌ها داخل محفظه نمایش داده می‌شده که می‌توانسته وضعیت ماه را به کاربر خودش نمایش دهد. ضمن اینکه دو سیستم عقربه‌دار دیگر هم در پشت این دستگاه تعبیه شده بوده که هرکدام کار متفاوتی انجام می‌دادند. یکی از آن‌ها، عملکردی مانند تقویم داشته و دیگری هم زمان ماه‌گرفتگی و یا خورشیدگرفتگی را مشخص می‌کرده است. تمام این بخش‌ها توانایی این را داشته‌اند که از قبل تنظیم شوند و سپس به صورت اتوماتیک و از طریق چرخ دنده های موجود در این دستگاه، نیاز کاربر خود را برطرف کنند!
در نهایت هم اینکه درست است کامپیوترها، حداقل با آن شکلی که ما آن‌ها را می‌شناسیم، در اواخر قرن 20میلادی ساخته شدند اما این موضوع به این معنی نیست که ما تنها نسلی هستیم که توانسته‌ایم به کامپیوترها دسترسی داشته باشیم. مردمان باستان هم کامپیوترهای مخصوص به خود را داشته‌اند که این گجت ها با وجود تکنولوژی آن دوران، عملکردی بسیار جذاب و هوشمندانه هم داشته‌اند. کسی چه می‌داند، شاید 2هزار سال دیگر هم مقاله‌ای در رابطه با مدرن‌ترین کامپیوترهای دوران کنونی خود ما نوشته شود و در آنجا به کامپیوترهای ما، لقب کامپیوتر باستانی داده شود!
