کشور روسیه اعلام کرد که نیروی دریایی این کشور اخیرا توانسته به طور رسمی، 5 جزیره جدید در شمالگان یا همان اقیانوس منجمد شمالی کشف کند. این جزایر تاکنون زیر انبوهی از یخ، پنهان شده بودند!
بحث گرم شدن کره زمین چیزی است که دیگر برای تقریبا تمام دانشمندان و کارشناسان محیط زیست روشن شده و بجز کسانی که به تئوری های توطئه علاقهمند هستند، تقریبا همه قبول دارند که کره زمین با سرعت فزایندهای در حال گرم شدن است. واضح است که گرم شدن زمین، بیش از هر چیزی روی یخهای قطبی اثر میگذارد. اثری که در نهایت باعث ذوب شدن حجم وسیعی از این یخها و یخچال های طبیعی و بالا آمدن سطح اقیانوسها میشود. این اتفاق ممکن است در آیندهای نسبتا دور، حتی باعث غرق شدن بسیاری از کشورها و شهرهایی شود که در ارتفاع پایینی از سطح اقیانوسها قرار دارند. اما به جز این موضوع که توجه بسیاری از کارشناسان را به خود جلب کرده، یک موضوع دیگر هم در رابطه با آب شدن یخ های قطبی وجود دارد و آن هم کشف شدن خشکیها و جزیرههایی در زیر آنها است! به عنوان مثال کشور روسیه اخیرا به طور رسمی اعلام کرد که توانسته 5 جزیره جدید در شمالگان یا همان اقیانوس منجمد شمالی کشف کند.
5 جزیره جدید در شمالگان
در سال 2016 یک دانشجو بنام مارینا میگونوا (Marina Migunova) که برای انجام تحقیقات و نوشتن پایاننامه خودش به منطقهای بنام سرزمین فرانتس یوزف (Franz Josef Land) در شمالیترین قسمت استان آرخانگلسک (Arkhangelsk Oblast) از کشور روسیه رفته بود، با بررسی تصاویر ماهوارهای که از این منطقه دریافت کرده بود، متوجه وجود برخی نواحی خشک در فرانتس یوزف شد که قبلا به طور رسمی ثبت نشده بودند. خانم میگوناوا هم در همان زمان این موضوع را گزارش کرد اما در نهایت اتفاق چندان خاصی رخ نداد.
ولی چندی پیش نیروی دریایی ارتش روسیه برای گسترش نواحی تحت پوشش خودش دقیقا وارد همین نقطه از فرانتس یوزف شد که پیشتر خانم میگوناوا گزارش وجود خشکیهای جدید و ثبت نشدهای را داده بود. نیروی دریایی روسیه هم با بررسی دقیقتر این موضوع متوجه شد که واقعا این خشکیها هرگز توسط بشر ثبت نشده بودند و دنیای علم از وجود آنها بیخبر بوده است! از آنجایی که این خشکیها در دل اقیانوس شمالگان قرار داشتند، در نتیجه از آنها به عنوان جزیره یاد شد.
البته در دفاع از زمین شناسان باید بگوییم که این جزایر مدت زمان زیادی هم نیست که قابل رویت شدهاند. طبق بررسیهای نیروی دریایی روسیه مشخص شد که 5 جزیره جدید شمالگان در حوالی سال 2014 در معرض دید قرار گرفتهاند. آقای الکساندر مویسیف (Alexander Moiseyev) که دارای مقام دریاسالاری در نیروی دریایی روسیه است، میگوید تا پیش از سال 2014 این خشکیها به طور کامل یخ زده بودهاند. از آنجایی که این جزیرههای تازه کشف شده در مجاورت یکی از بزرگترین یخچالهای طبیعی آن ناحیه، یعنی یخچال ویلکی (Vylki) که با نام نَنسِن (Nansen) هم شناخته میشود، بودهاند، در نتیجه همه فکر میکردهاند که آنها هم بخشی از همان یخچال بزرگ هستند.
اگر بهتر بخواهیم این موضوع را شرح دهیم، میتوانیم بگوییم که در حوالی سال 2014، گرم شدن کره زمین باعث آب شدن بخش قابل توجهی از یخچال ویلکی شده است. در اثر این اتفاق، یخهایی که سطح خشکیهای مجاور آن را پوشانده بودهاند هم آب شدهاند. در نتیجه نه تنها الان مشخص شده که این خشکیها، هرگز بخشی از یخچال ویلکی نبودهاند، بلکه در تمام این مدت، جزیرههایی بکر و دست نخورده بودهاند که حتی میتوانند در تحقیقات دانشمندان و زمین شناسان هم کمک شایانی به آنها بکنند.
در رابطه با ابعاد این 5 جزیره جدید هم تنوع جالبی مشاهده میشود. دو جزیرهای که در میان این 5 جزیره، دارای کوچکترین ابعاد هستند، تنها مساحتی به اندازه 900 متر مربع را اشغال کردهاند. اما بزرگترین جزیره جدیدی که در شمالگان کشف شده، مساحت قابل توجه 54,500 متر مربع را در بر گرفته است!
موضوعی که اکنون توجه دانشمندان را به خود جلب کرده این است که آیا این جزایر میتوانند کماکان خشک باقی بمانند یا ممکن است دوباره یخ زده و از دسترس خارج شوند؟ یا سوال جذابتر اینکه آیا آنها میتوانند وارد چرخه حیات در منطقه خودشان بشوند یا اینکه بایر و زیستناپذیر باقی خواهند ماند؟ حدس و گمانهای زیادی در این رابطه مطرح شده اما چیزی که تقریبا تمام دانشمندان به آن اعتقاد دارند این است که هنوز نمیتوان در رابطه با آینده این جزایر جدید اظهار نظر کرد.
البته یک موضوع وجود دارد که نه تنها ممکن است احتمال یخ زدن دوباره این جزایر، یا حداقل برخی از آنها را کاهش دهد، بلکه حتی میتواند این جزیرهها را وارد اکوسیستم ناحیه خودشان هم بکند! با وجود اینکه 5 جزیره جدید شمالگان تنها به مدت حدودا 4 سال است که از خواب زمستانی خود بیدار شدهاند، اما همین حالا هم آثاری از وجود گیاهان و موجودات زنده در آنها رویت شده است. به عنوان مثال آثاری از حضور پرندگان، جلبک و دیگر گیاهان این چنینی در این ناحیه گزارش شده است. ضمن اینکه آثاری از حیوانات بزرگتر، مانند خرس هم در برخی از این جزایر مشاهده شده است. به گفته کارشناسان اگر این جزیرهها واقعا بتوانند بخشی از اکوسیستم شمالگان شوند، آنگاه به احتمال بسیار زیاد، از سرمای طاقت فرسای شمالگان هم جان سالم به در میبرند و وارد چرخه حیات این منطقه خواهند شد.
نکته جالب دیگر در این رابطه این است که ارتش روسیه اعلام کرده کشف 5 جزیره جدید در شمالگان برای آنها چیز چندان عجیبی هم محسوب نمیشود چرا که گرمایش کره زمین و به تبع آن آب شدن یخ های قطبی باعث شده که در حد فاصل سال 2015 تا 2018 میلادی، 30 جزیره جدید در این ناحیه کشف بشود!
ضمن اینکه به گفته یک اقیانوسنگار به نام تام ریپت (Tom Rippeth) باید انتظار کشف شدن جزایر بیشتری را هم در نواحی قطبی کره زمین در آینده نزدیک داشته باشیم. به گفته آقای ریپت، دمای هوا در همین ناحیهای که ارتش روسیه توانسته 5 جزیره جدید در آن کشف کند، نسبت به سالهای گذشته یک افزایش دمای 5 الی 6 درجهای داشته و به مراتب گرمتر از گذشته خودش شده است.
طبق گزارشهای سازمان ملل هم مشخص شد که میزان و سرعت آب شدن یخچال های طبیعی در قطب های کره زمین، در حد فاصل میان سالهای 2015 تا 2019 بیشتر از حد فاصل میان 2010 تا 2014 بوده و انتظار میرود که در بازه 5 ساله بعدی هم این موضوع افزایش پیدا کند.
مطمئنا کشف شدن 5 جزیره جدید در شمالگان میتواند برای هرکسی، حتی اگر به حوزه زمینشناسی علاقه نداشته باشد هم جذاب باشد. اما این موضوع به ظاهر جذاب، در اصل نشان دهنده یک فاجعه زیست محیطی است که جلوی چشمهای خود ما در حال شکلگیری است. فاجعهای که میتواند نسل انسانها و بسیاری دیگر از موجودات زنده در کره زمین را بسیار زودتر از چیزی که انتظارش را داریم با خطر انقراض مواجه کند!