گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
طی چند روز اخیر، پدیده گذر عطارد از مقابل خورشید توجه بسیاری از علاقه‌مندان به نجوم را به خود جلب کرده بود. در ادامه می‌توانید تصاویر و ویدیوی زیبایی از این پدیده را که تا سال 2032 هم تکرار نخواهد شد، مشاهده کنید.
پدیده گذر عطارد از مقابل خورشید که دوشنبه هفته گذشته (20 آبان) رخ داد، در بسیاری نقاط دنیا، از جمله برخی نقاط کشور خودمان قابل مشاهده بود. اما اگر شما به هر دلیلی نتوانستید این پدیده زیبا را تماشا کنید، می‌توانید در ادامه، از تصاویر و همچنین ویدیو مربوط به آن لذت ببرید. ضمن اینکه در این مقاله با خود پدیده گذر عطارد هم بیشتر آشنا خواهید شد.
آشنایی با سیستم حرکتی عطارد
عَطارُد که البته تلفظ صحیح آن در زبان عربی عُطارِد و نام پارسی آن هم تیر است، در نوع خود سیاره بسیار عجیبی محسوب می‌شود. این سیاره در آن واحد، به معنی واقعی کلمه داغ و همچنین به معنی واقعی کلمه سرد است! همانطور که قطعا می‌دانید، عطارد نزدیکترین سیاره به خورشید است و در نتیجه داغ بودن آن هم امری کاملا طبیعی و منطقی محسوب می‌شود. اما از آنجایی که این سیاره در فواصل زمانی بسیار طولانی به دور خودش می‌چرخد، نیمه‌ای از عطارد که روبه خورشید قرار نگرفته هم برای مدتی طولانی از نور، گرما و همچنین انرژی تابشی خورشید بی‌بهره می‌ماند. به همین علت هم همیشه نیمه‌ای از عطارد که روبه خورشید قرار نگرفته، یخبندان محض است! جالب است بدانید که 2,784 ساعت، معادل با 116 روز طول می‌کشد که سیاره تیر یک دور کامل به دور خودش بچرخد. این یعنی یک روز کامل در عطارد، به اندازه 116 روز در کره زمین طول می‌کشد!
اما دقیقا برعکس حرکت وضعی (چرخیدن سیاره به دور خودش) که در سیاره عطارد بسیار کند انجام می‌گیرد، حرکت انتقالی (حرکت سیاره به دور خورشید) در این سیاره، بالاترین سرعت ممکن را دارد. درواقع این سیاره هر 88 روز (منظور روزهای 24 ساعته زمینی است) یک بار کامل به دور خورشید می‌چرخد. در نتیجه می‌توان گفت که یک روز کامل در عطارد، 116 روز زمینی و یک سال در این سیاره، تنها 88 روز زمینی طول می‌کشد!
اگر فکر می‌کنید که تقویم عطارد تا همین حالا هم بسیار عجیب است، توجه شما را یک حقیقت جالب دیگر در رابطه با این سیاره جلب می‌کنیم؛ در عطارد، ماه وجود ندارد! درواقع این سیاره تنها دارای “روز” و “سال” است. دلیل اینکه در تقویم عطارد، ماه وجود ندارد به بی قمر بودن این سیاره برمی‌گردد.
گذر عطارد از مقابل خورشید
تصویری از پدیده گذر عطارد در آسمان واشنگتن، آمریکا ؛ نقطه کوچک و سیاه رنگی که در مرکز خورشید مشاهده می‌کنید، سیاره عطارد است!
حال که با سیستم حرکتی بسیار عجیب سیاره عطارد آشنا شدید، احتمالا بهتر درک خواهید کرد که چرا پدیده گذر عطارد از مقابل خورشید تنها 13 بار در هر قرن، رخ می‌دهد! اما مگر عطارد هر 88 روز یکبار به دور خورشید نمی‌چرخید؟ پس چرا گذر این سیاره از مقابل خورشید در هر 100 سال، تنها 13 بار رخ می‌دهد؟ برای پاسخ به این سوال باید به توضیح مفهوم تِرَنزیت (Transits) یا همان گذر عطارد بپردازیم.
منظور از گذر عطارد، صرفا رد شدن این سیاره از مقابل خورشید نیست چون همانطور که اشاره شد، هر 88 روز یکبار، سیاره تیر یک دور کامل به دور خورشید می‌چرخد و طبیعتا با این اتفاق، از مقابل خورشید عبور می‌کند. هنگامی که بحث ترنزیت یا گذر عطارد از مقابل خورشید مطرح می‌شود، در واقع منظور ما زمانی است که از دید ناظری که در کره زمین ایستاده، اینگونه بنظر می‌آید که عطارد درحال گذر از مقابل خورشید است. در اکثر مواقعی که عطارد یک دور کامل به دور خورشید می‌چرخد، از دید ناظری که در کره زمین ایستاده، اینگونه به نظر می‌آید که این سیاره در حال عبور از شمال و یا جنوب خورشید است اما 13 بار در هر سال، پدیده ترنزیت یا گذر عطارد به نحوی انجام می‌گیرد که ما این سیاره را در مقابل خورشید رصد می‌کنیم.
از آنجایی که نگاه مستقیم به خورشید، حتی با چشم غیرمسلح هم نمی‌تواند ایده چندان عاقلانه‌ای باشد، قطعا رصد این ستاره آتشین با تلسکوپ، چیزی جز نابودی چشم‌های فرد رصد کننده را به همراه نخواهد داشت! به همین علت هم برای رصد خورشید از فیلترهای خاصی استفاده می‌شود. این فیلترها عمدتا اشعات خطرناک و مضر خورشید را فیلتر می‌کنند.
گذر عطارد از مقابل خورشید که با استفاده از تلسکوپ فیلتر دار به تصویر کشیده شده است. همانگونه که مشاهده می‌کنید، این فیلتر بخصوص باعث تغییر رنگ خورشید به رنگی مابین سبز و آبی شده است. دایره فرضی که در گوشه‌ای از تصویر کشیده شده هم محلی را نشان می‌دهد که هنگام ثبت این تصویر، سیاره عطارد داخل آن قرار گرفته بوده است.
اما این فقط افراد عادی و علاقه‌مندان به نجوم نیستند که پدیده گذر عطارد را با تلسکوپ‌های خودشان رصد و ثبت کرده‌اند. ناسا هم با استفاده از تلسکوپ‌های فوق پیشرفته خودش، تصاویری بسیار زیبا از این پدیده ثبت کرده که در ادامه می‌توانید به هم پیوستن این تصاویر را در قالب یک ویدیو حیرت‌انگیز، تماشا کنید. نقطه سیاه‌رنگی که در این ویدیو مشاهده می‌کنید، سیاره عطارد است که در حال عبور از مقابل غول آتشین منظومه شمسی است!
دانلود ویدیونکته جالب دیگر در رابطه با گذر عطارد این است که بخاطر سیستم و مدار حرکتی خاص و منحصر به فردی که این سیاره دارد، زمان‌هایی که ما می‌توانیم پدیده گذر آن از مقابل خورشید را مشاهده کنیم، نظم و ترتیب خاصی ندارد. به عنوان مثال دفعه قبلی که پدیده گذر عطارد رقم خورد، حدودا سه سال پیش و در تاریخ 20 اردیبهشت سال 1395 (9 مِی 2016) بود. اما دفعه بعدی که قرار است دوباره این پدیده رخ دهد، به طور حدودی در تاریخ 22 آبان سال 1411 شمسی، مصادف با 13 نوامبر سال 2032 میلادی خواهد بود. پس از آن هم حدودا 7 سال طول می‌کشد تا بار دیگر شاهد پدیده زیبای ترنزیت یا گذر عطارد باشیم. در مقاله‌ای که در ادامه معرفی می‌شود، می‌توانید تصاویر مربوط به گذر قبلی عطارد را نیز تماشا کنید:
از آنجایی که هنوز 13 سال باقیمانده تا دوباره شاهد پدیده گذر عطارد از مقابل خورشید باشیم، مجبوریم در حال حاضر از همین تصاویر و ویدیویی که توسط ناسا و دیگر سازمان‌های فضایی یا حتی افراد عادی منتشر شده‌اند، سر کنیم. ضمن اینکه این احتمال کاملا وجود دارد که تا 13 سال دیگر، پای بشر در ابعاد محدود به مریخ هم باز شده باشد و فضانوردان مقیم سیاره سرخ، عطارد را فراموش کنند و در عوض گذر سیاره زمین از مقابل خورشید را نظاره کنند. مطمئنا لحظه حیرت‌انگیزی برای آن‌ها خواهد بود!