شاید تا به حال نام بیماری سپتیسمی (sepsis) به گوشتان نخورده باشد، اما جالب است بدانیم که این بیماری شایع و کشنده سالانه 20 درصد از مرگ و میر انسانهای روی زمین را به خود اختصاص میدهد.
تازهترین تحقیقات نشان میدهند که آمار تلفات بیماری سپتیسمی (sepsis) در سراسر جهان از آنچه تصور میشد، بیشتر بوده و میتوان گفت که از هر 5 مورد، یک نفر در اثر ابتلا به این بیماری خطرناک جان خود را از دست میدهد.
نتایج مقاله جدیدی که چند روز پیش در ژورنال “The Lancet” منتشر شد، نشان میدهد که در سال 2017 تعداد 49 میلیون نفر در جهان به بیماری سپتیسمی مبتلا شدهاند که 11 میلیون نفر از آنها جان خود را از دست دادهاند. این عدد باورنکردنی از تعداد مرگ و میر مربوط به سرطان هم بیشتر است و برخلاف پژوهشهای پیشین که آمار تلفات سپتیسمی را 5 میلیون اعلام کرده بودند، میتوان یقین داشت که این بیماری بسیار جدیتر از آن چیزی است که پیش از این تصور میشد.
بیماری سپتیسمی قابل پیشگیری و درمان است
دکتر محسن نقوی (Mohsen Naghavi) از موسسه ارزیابی سلامت دانشگاه واشینگتن که قسمتی از کارهای پژوهشی تحقیق انجام شده را بر عهده داشته، میگوید که تقریبا نیمی از موارد ابتلا به بیماری سپتیسمی در سال 2017 مربوط به کودکان و نوزادان است و با در نظر گرفتن اینکه بیماری مورد نظر قابل درمان و پیشگیری بوده، آمار به دست آمده از پژوهشها شوکه کننده است.
دکتر نقوی اظهار کرده که باید توجه ویژهای به پیشگیری از سپتیسمی در نوزادان متمرکز شود و مشکل مقاومت ضد میکروبی هم که یکی از اصلیترین دلایل ابتلا به این بیماری بوده، نباید دستکم گرفته شود.
بر اساس اطلاعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، بیماری سپتیسمی یک پاسخ شدید از طرف سیستم دفاعی بدن به عفونت است. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که وجود عفونتی مانند عفونت مجرای ادرار، پوست و یا ریه باعث شروع زنجیرهای از واکنشها در سیستم دفاعی فرد مبتلا شده و در نتیجه، التهابهای شدیدی را در او ایجاد میکند.
التهاب ایجاد شده به لخته شدن خون و نشتی خون از رگها میانجامد و به این ترتیب جریان خون بیمار دچار مشکلات عمدهای میشود. در موارد شدید سپتیسمی، بیمار دچار از کار افتادگی اندامهای مختلف و حتی کاهش شدید فشارخون میشود.
در تحقیقات پیشین تمرکز دانشمندان به موارد ابتلا به این بیماری در کشورهای متوسط و ثروتمند بود و تنها بیمارانی که به بیمارستان مراجعه کرده بودند، جزئی از آمار اعلام شده بودند. با این وجود نقوی و همکارانش با گستردهتر کردن تحقیقات و بررسی تعداد بیشماری گزارش فوت از 195 کشور جهان، به آمار شوکه کننده اخیر دست یافتند.
دکتر کریستینا ای راد (Kristina E. Rudd)، سرپرست تحقیقات انجام شده میگوید که برخی از اصلیترین دلایل بروز سپتیسمی شامل بیماری اسهال، عفونتهای ریه و عفونتهای پس از زایمان میشوند و در کشورهای جهان سوم حجم عظیمی از مرگ و میرهای این بیماری با بهبود سیستم واکسیناسیون، رعایت جدیتر اصول بهداشتی و همچنین، بهبود تغذیه مادر و کودک قابل پیشگیری است.
از طرف دیگر راد میگوید که کشورهای ثروتمند هم باید در جهت پیشگیری از شکلگیری عفونتهای گوناگون در بیماران بستری در بیمارستانها و همچنین مقابله با بیماریهای مزمن که احتمال بروز عفونت در افراد را بالا میبرند، گام بردارند.