شیوع ویروس کرونا از مدتها قبل از خبرساز شدن آن در رسانههای خبری، توسط کاربران چینی در محبوبترین پیامرسان آنها یعنی وی چت گزارش شده بود و کاربران دربارهاش زیاد صحبت میکردند.
بر اساس یک گزارش جدید، کاربران مدتها قبل از تایید دولت چین درباره ظهور یک بیماری جدید، درباره بروز یک بیماری تنفسی شبیه به سارس در ویچت با یکدیگر صحبت میکردند. کلمات کلیدی «سارس»، «کروناویروس» و «تنگی نفس» بین کاربران زیاد تبادل میشد. این موضوع نشان میدهد شیوع ویروس کرونا مدتها قبل از تایید رسمی آن آغاز شده و کاربران درباره پیدایش یک بیماری شبیه به سارس نگران شده بودند.
بر اساس گزارش که چندی پیش وب سایت medrxiv منتشر کرد، در محبوبترین پیامرسان کاربران چینی یعنی وی چت، حجم یک سری از کلمات کلیدی مربوط به بیماری کووید 19 (نام انتخاب شده برای بیماری ویروسی جدید) از مدتها پیش از اعلام رسمی دولت چین درباره ظهور کروناویروسی جدید، افزایش پیدا کرده بود. پیامهای حاوی کلمات سارس، کروناویروس، تنگی نفس و شبیه به آن، از دو هفته قبل از اعلام دولت چین بین کاربران زیاد رد و بدل میشد.
شیوع ویروس کرونا هفتهها قبل از اعلام رسمی
در گزارش وب سایت medrxiv، بازه زمانی بین هفدهم تا سی و یکم دسامبر (بیست و ششم آذر تا دهم دی) در نظر گرفته شد. یافتههای گروهی از محققان نشان میدهد طی این دو هفته، به شکلی عجیب، استفاده از کلمههای کلیدی یاد شده در بالا بین کاربران افزایش پیدا کرده بود. به عبارتی شیوع ویروس کرونا از مدتها قبل آغاز شده و به خاطر درگیر شدن تعداد قابل توجهی از افراد تا پیش از بیست و ششم آذر، کاربران شروع به صحبت درباره بیماری ویروسی جدید کردند.
هنوز هیچ مقام رسمی درباره این گزارش اظهار نظر نکرده است، اما در صورت تایید آن، به آغاز شیوع ویروس کرونا جدید مدتها قبل از اعلام رسمی توسط دولت چین پی خواهیم برد. اگر موضوع حقیقت داشته باشد، دولت در این بازه هنوز به ظهور بیماری کووید 19 پی نبرده یا با وجود علم به آن، در تلاش برای مخفیسازی بوده است.
محققان این تحقیق عقیده دارند به وسیله بررسی مستمر شبکههای اجتماعی، میتوان به شیوع بیماریهای واگیردار پیش از جدی شدن آنها پی برد و از گستردهتر شدنشان جلوگیری کرد.
بررسی تاریخ ابتلای اولین بیماران کووید 19
اولین مورد ابتلا به کووید 19، در شهر ووهان چین و در آخرین روزهای ماه دسامبر (حدود دهم دی ماه) به صورت رسمی گزارش شد. تا امروز، یعنی دو ماه بعد از گزارش رسمی رویت اولین مورد، نزدیک به 85 هزار نفر در سراسر دنیا آلوده به کروناویروس جدید شده و حدود 3 هزار نفر به خاطر آن جان خود را از دست دادهاند. حدود 60 کشور دنیا اکنون درگیر ویروس بوده و به احتمال زیاد، سازمان بهداشت جهانی به زودی کووید 19 را پاندمیک اعلام خواهد کرد.
COVID-19 یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است. همانند دو بیماری سارس و مرس، شیوع ویروس کرونا نیز از یک عامل حیوانی ریشه میگیرد. ریشه اصلی دو بیماری نام برده خفاش بود. با توجه به شباهت ژنتیکی بسیار زیاد ویروس عامل کووید 19 به سارس، احتمال ارتباط داشتنش با خفاشها زیاد است، هر چند بیماری هنوز به طور دقیق ریشهیابی نشده است.
یکی دیگر از دلایل حیوانی دانستن ریشه ویروس کرونا جدید، ارتباط آن با یک بازار فروش گوشت انواع حیوانات در شهر ووهان چین است. تعداد زیادی از اولین مبتلایان به بیماری تنفسی جدید، در این بازار رفت و آمد داشته یا به نوعی با آن ارتباط پیدا میکردند.
هنوز زمان دقیق آغاز شیوع ویروس کرونای عامل بیماری کووید 19 مشخص نیست. یک گروه از محققان چینی به نام The Lancet عقیده دارند از اولین روزهای دسامبر سال 2019 (اوایل آذر ماه)، رفته رفته حجم بیماران مراجعهکننده با علائم شبیه با آنفلوآنزا بیشتر شد.
در گزارش منتشر شده توسط وب سایت medrxiv، تنها به وی چت بسنده نشده و جستجوی کاربران در موتور جستجوی وب مخصوص کاربران چینی، Baidu، نیز در نظر گرفته شده است. در روز بیست و دوم دسامبر (اول دی)، در Baidu جستجوی «تنگی نفس» و «مشکلات تنفسی» به بیشترین میزان طی چند سال اخیر رسیده بود. چهار روز قبل، کاربران زیادی کلمه «اسهال» را جستجو کرده بودند (همه کلمات به چینی جستجو شده و ما در این مطلب، ترجمه کلمهها و عبارتهای مورد استفاده توسط کاربران چینی را قرار میدهیم).
در اولین روزهای دسامبر (اوایل آذر ماه) به شکلی عجیب میزان جستجو درباره سارس افزایش پیدا کرد. بیشترین میزان جستجو به روز اول دسامبر (دهم آذر) مربوط میشود، گویا کاربران به شیوع ویروس کرونا پی برده و در پی کسب اطلاعات بیشتر درباره آن بودند.
در روز سی دسامبر (دهم دی)، دکتر لی (Li Wenliang)، یک چشم پزشک مشغول در بیمارستان ووهان، با تعدادی از دانشجویان رشته پزشکی درباره تعدد مراجعهکنندگان دارای بیماری شبیه به سارس صحبت کرد. پلیس، دکتر لی را متهم به نشر اکاذیب کرد. متاسفانه این پزشک، که خیلی زودتر از همهگیر شدن بیماری، شیوع ویروس کرونا را گزارش کرده و به جای جلب توجه مسئولان، خود را متهم به دروغگویی کرده بود، در اثر ابتلا به کووید 19 جانش را چند هفته پیش از دست داد. این اتفاق مردم چینی زیادی را به خشم آورد.
سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل بیماریها در کشور چین، برای اولین مرتبه در روز سی و یکم دسامبر (یازدهم دی) ابتلای تعدادی از مردم چین به بیماری تنفسی جدید را تایید کرد.
طبق گزارش مورد بحث در این مطلب، جستجوی کلمه “Feidian” معادل “SARS” در زبان چینی حائز اهمیت است. در سال 2003، بیماری سارس ترس و وحشت زیادی به جان مردم انداخت. در پی شیوع این بیماری خطرناک که عامل آن یک عضو جدید از خانواده کروناویروسها بود، نزدیک به هزار نفر جان خود را از دست دادهاند. حدود نصف آنها، کارکنان مراکز خدمات درمانی و بیمارستانها بودند. از سال 2003 تاکنون، پزشکان چینی نسبت به سارس و دیگر بیماریهای تنفسی واگیردار به شدت هشیار بوده و به کوچکترین علائم در بیماران توجه میکنند.
محققان گزارش عقیده دارند وقتی پزشکان چینی، به یکباره با حجم عظیمی از بیماران دارای علائم شبیه به بیماری سارس رو به رو شدند، طبیعی است در وی چت به صحبت درباره آن با یکدیگر پرداخته و مخصوصا با جستجو در وب، دانستههای خود درباره این بیماری را افزایش بدهند.