تقویم نجومی سال 99 برای علاقهمندان به پدیدههای نجومی بسیار هیجانانگیز خود بود. دو خورشید گرفتگی، چند بارش شهابی و ایجاد مثلث نجومی جزو مهمترین رویدادهای تقویم نجومی سال جدید محسوب میشوند.
تقویم نجومی سال 99 همانند سال 98 برای علاقهمندان چندین پدیده نجومی بسیار هیجانانگیز را به همراه دارد. علاقهمندان میتوانند در سال جدید پدیدههای مهمی چون دو خورشید گرفتگی، چند بارش شهابی، ابر ماه و ایجاد مثلث نجومی را رصد کنند. در ادامه جزئیات هر یک از پدیدههای این تقویم نجومی را با تاریخ دقیق وقوع آنها مورد بررسی قرار میدهیم.
پدیدههای تقویم نجومی سال 99
ایجاد مثلث نجومی در فروردین 99
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران عنوان کرد در روز شنبه 9 فروردین 99 شاهد ایجاد مثلث راست گوشه یا قائمالزاویه زیبایی خواهیم بود که این مثلث توسط کره ماه، سیاره ناهید و خوشه پروین (خوشه ستارهای باز در صورت فلکی صور یا گاو) ایجاد میشود. همچنین وتر این مثلث نیز توسط ماه و خوشه پروین ایجاد خواهد شد. وی افزود با توجه به این که سیاره ناهید در این شب در اوج درخشش خود خواهد بود، در شامگاه 9 فروردین برای علاقهمندان و بسیاری از عکاسان نجومی منظرهای بسیار ویژه برای رصد و عکاسی فراهم خواهد شد. همچنین در شبانگاه 13 فروردین 99 نیز سیاره ناهید مجددا به اوج درخشندگی میرسد و میتوان به خوبی آن را رصد کرد.
ابر ماه در 19 فروردین
این کارشناس نجوم در ادامه عنوان کرد در ساعت 23:30 شبانگاه سه شنبه 19 فروردین 99 کره ماه به نزدیکترین فاصله خود با زمین خواهد رسید و فاصله آن تا سیاره زمین حدود 356 هزار و 907 کیلومتر خواهد بود. از این رو در شبانگاه این روز شاهد ماه کاملی خواهیم بود که به آن ابر ماه میگویند. وی افزود این ابر ماه بسیار ویژه خواهد بود و نخستین ابر ماه سال 99 محسوب میشود. طبق گفته عتیقی کره ماه در ساعت 8:05 صبح روز چهارشنبه 20 فروردین به وضعیت بدر خواهد رسید، اما در شب قبل از آن میتواند در آسمان کشور آن را در وضعیت ابر ماه رصد کرد.
عبور شهاب سنگ از کنار زمین در اردیبهشت 99
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در خصوص حواشی مربوط به برخورد شهاب سنگ به سیاره زمین عنوان کرد در اردیبهشت سال 99 شاهد عبور سیارک 52768 (1998 OR2) از کنار زمین خواهیم بود که متاسفانه به اشتباه آن را در فضای مجازی به برخورد با سیاره زمین تعبیر کردهاند. وی افزود این سیارک بزرگ در روز چهارشنبه 10 اردیبهشت 99 از کنار زمین عبور میکند و برای زمین هیچ خطری به همراه نخواهد داشت. در روزهای 9 و 10 اردیبهشت 99 علاقهمندان اگر به سمت جنوب با تلسکوپ نظارهگر آسمان باشند، این جرم آسمانی را رصد خواهند کرد.
روز جهانی ستارهشناسی در 13 اردیبهشت
روز شنبه 13 اردیبهشت روز جهانی ستاره شناسی است و از 8 تا 14 اردیبهشت نیز هفته جهانی ستارهشناسی خواهد بود.
خورشید گرفتگی از نوع حلقوی در اول تیر 99
عتیقی در ادامه افزود خورشید گرفتگی حلقوی یکی از مهمترین رویدادهای نجومی سال 99 محسوب میشود که در کشورهای جنوبی خلیج فارس به شکل حلقوی قابل رصد است، اما در ایران رصدگران آن را به شکل جزئی مشاهده خواهند کرد. وی اضافه کرد این گرفتگی در تهران در ساعت 9:05 دقیقه شکل جزئی شروع میشود، در ساعت 10:16 به حداکثر وضعیت خود میرسد و سرانجام در ساعت 11:38 دقیقه به پایان خواهد رسید. طبق گفته این کارشناس نجوم، خورشید گرفتگی اول تیر به گونهای خواهد بود که 48 درصد خورشید توسط دیسک ماه پوشیده خواهد شد که این مقدار برای شهرهای مختلف متفاوت است.
این کارشناس نجوم در ادامه بیان کرد کمترین درصد خورشید گرفتگی اول تیر 99 در شمال غرب ایران خواهد بود که درصد پوشیدگی خورشید توسط ماه 29 درصد است، اما در جنوب شرق کشور در استان سیستان و بلوچستان این میزان 99 درصد است و تقریبا تمام سطح خورشید پوشیده خواهد بود. وی افزود این خورشید گرفتگی از کنگو شروع میشود و با گذشت از کشورهای یمن، عربستان و عمان در جنوب خلیج فارس به شمال هند خواهد رسید و سرانجام در شمال چین و تایوان به پایان میرسد.
رصد بارشهای شهابی
عتیقی در ادامه اظهار کرد بارش برساوشی در بامداد روز چهارشنبه 22 مرداد 99 به اوج خود میرسد، اما با وجود ماه در تربیع آخر و روشن بودن آسمان، بهتر است رصدگران با وجود فصل تابستان به کوهستانها مراجعه کرده و این پدیده را به خوبی رصد کنند. سال 99 نیز همانند سال 97 یک سال ویژه برای رصد مریخ خواهد بود. در روز سه شنبه 22 مهر 99 سیاره مریخ به وضعیت مقابله میرسد و با رسیدن به قدر -2.6 درجه، رنگ آن از قرمز به نارنجی تغییر پیدا میکند. در این روز میزان درخشندگی مریخ از درخشش ستاره شباهنگ و سیاره مشتری نیز بیشتر است.
بارش شهابی جوزایی یکی دیگر از بارشهای سال 99 است که بر خلاف بارش جوزایی میتوان آن را در آسمان به خوبی مشاهده کرد. این بارش شهابی در شامگاه دوشنبه 24 آذر به اوج خود میرسد و تا بامداد روز بعد سه شنبه 25 آذر میتوان این بارش را مشاهده کرد. اوج این بارش تا 120 شهاب در ساعت خواهد بود.
خورشید گرفتگی در آذر 99
عتیقی در ادامه بیان کرد خورشید گرفتگی 24 آذر 99 به عنوان دومین خورشیدگرفتگی سال 99 محسوب میشود که از نوع کلی است و این پدیده 2 دقیقه و 29 ثانیه به طول خواهد انجامید، اما متاسفانه در ایران قابل مشاهده نخواهد بود. علاقهمندان در آمریکای جنوبی در مرز آرژانتین و شیلی میتوانند آن را به خوبی مشاهده کنند.
مشاهده مشتری در شب یلدا
در شبانگاه اولین روز زمستان 99 مقارنه بزرگ غولهای گازی سامانه خورشیدی شامل مشتری و زحل رخ خواهد داد. این مقارنه هر 20 سال یک بار اتفاق میافتد. سیاره مشتری و زحل در ساعت 7 عصر اول دی ماه غروب خواهند کرد و قبل از این تاریخ، بهترین فرصت برای عکاسی از همنشینی این دو سیاره با تلسکوپ و لنزهای قدرتمند است. این کارشناس نجوم در پایان خاطرنشان کرد سال 99 کبیسه است و اسفندماه امسال 30 روزه خواهد بود.