اخیرا ستاره شناسان روسیه و آلمان یک تصویر کیهان با نمایی شگفتانگیز را منتشر کردهاند که تمامی جهان اطراف را به کمک اشعه ایکس به ما نشان میدهد. در بررسی این عکس کیهانی با گجت نیوز همراه باشید.
محققان به تازگی یک تصویر کیهان را به ثبت رساندهاند که در نوع خود منحصر به فرد است. این دانشمندان روسی و آلمانی به کمک پرتوهای ایکس عکسی تهیه کردهاند که کل جهان اطراف را در یک نما نشان داده و شامل جزئیات حیرتانگیزی میشود.
تهیه تصویر کیهان با پرتو ایکس
این تصویر توسط تلسکوپ اشعه ایکس ایروزیتا (eROSITA) که در رصدخانه فضایی SRG قرار گرفته، به ثبت رسیده و گفته شده که با به کار گیری یکی از تجهیزات عکسبرداری 360 درجه این رصدخانه روسی-آلمانی، عمیقترین نما از جهان اطراف را به ما نشان میدهد.
ایروزیتا حدودا یک سال پیش به فضا پرتاب شد؛ محققان آلمانی در ساخت این تلسکوپ از 7 ماژول آینهای یکسان که فوتونهای اشعه ایکس را از فضای اطراف به داخل دوربینهای مخصوص هدایت میکنند، استفاده کردند. چنین سیستمی امکان تهیه عکسهای خیره کننده و بسیار دقیقی را همانند تازهترین تصویر کیهان فراهم میکند.
گفته شده که اولین عکسبرداری کامل این تلسکوپ از تمامی جهان اطراف، تا 11 ژوئن امسال به اتمام نرسیده بود؛ برای انجام این عکسبرداری، ایروزیتا برای هر قسمت از فضا چیزی در حدود 150 تا 200 ثانیه زمان صرف کرد که با چرخش دائمی آن و همچنین تصویربرداری چندین مرتبهای از برخی نقاط مهم، 165 گیگابایت اطلاعات را جمعآوری کرد. البته این حجم از داده در نگاه اول آنقدرها هم زیاد به نظر نمیرسد، اما انتقال دادهها از تلسکوپی که حدودا 1.6 میلیون کیلومتر از زمین دور است، کار راحتی نخواهد بود.
در ادامه، دانشمندان موسسه ماکس پلانک آلمان 165 گیگابایت داده جمعآوری شده را برای تهیه عکس کیهان منتشر شده، تحلیل کردند و به نوعی تمامی اطاعات را در یک تصویر واحد کنار هم گذاشتند.
جزئیات عکس پرتو ایکس کیهان
این دانشمندان میگویند که خط آبی رنگ وسط تصویر، صفحه مربوط به کهکشان راه شیری را نشان میدهد و درخششهای قرمز رنگ بالا و پایین مربوط به گازهای داغ منتشر شده در اطراف منظومه شمسی بوده که به این شکل در زمینه تصویر دیده میشوند.
در وسط تصویر نور آبی رنگ مربوط به منابع ساطع کننده با انرژی بالا دیده میشود و از آنجایی که گرد و غبار کیهانی کمانرژیترین فوتونهای پرتو ایکس را جذب میکنند، این بخش از فضای اطراف به خوبی دیده نمیشود. قسمت سبز و زرد رنگ بزرگی هم که بخش زیادی از این تصویر کیهان را به خود اختصاص دادهاند، مربوط به گازهای بسیار داغ است. دانشمندان حدس میزنند که این گازهای داغ در نتیجه شدیدترین انفجارهای کیهانی به وجود آمدهاند؛ انفجارهایی همانند ابر نو اخترها که در کنار بقایای سیاه چاله کلان جرم وسط کهکشان راه شیری بقایای عظیمی را در فضا پخش کردهاند.
نقطههای سفید رنگ بیشماری که تقریبا در تمامی قسمتهای عکس دیده میشوند، منابع پرتو ایکس هستند. در میان این نقاط نورانی، مهمترین منابع در تصویر بالا علامتگذاری شدهاند و برخی از نقاط نورانی که هسته روشن کهکشانها هستند، زمانی از تاریخ را نشان میدهند که جهان تنها یک دهم شرایط حال حاضر سن داشت.
مراحل آینده تحقیقات
گفته شده که چیزی در حدود یک میلیون منبع پرتو ایکس در این تصویر کیهان تلسکوپ ایروزیتا شناسایی شدهاند و محققان موسسه ماکس پلانک قصد دارند تا در مراحل بعدی اطلاعات عکس اشعه ایکس مورد نظر را با دادههای جمعآوری شده توسط تجهیزات ستاره شناسی دیگر مقایسه کرده و دادههای موجود را در طولموجهای گوناگون مورد بررسی قرار دهند.
یکی از دانشمندان ارشد ماکس پلانک، کیرپال ناندرا (Kirpal Nandra) در این رابطه میگوید که ترکیب عمق تصویر و همچنین نمای گسترده به ثبت رسیده در عکس پرتو ایکس ایروزیتا در نوع خود بینظیر است. ناندرا و همکارانش قصد دارند تا در چند سال آینده به انجام تحقیقات و جمعآوری اطلاعات ادامه داده تا در نهایت، امکان دیدن اولین ساختارهای عظیم کیهانی و همچنین ابتداییترین سیاه چالههای کلان جرم در اوایل تشکیل جهان را فراهم کنند.
در حالی که ایروزیتا تا پایان سال جاری میلادی اطلاعات لازم برای تهیه نسخه بعدی تصویر کیهان را فراهمی میکند، ناندرا و تیمش بر روی زمین دادههای این تلسکوپ را تحلیل میکنند. گفته شده که پس از پایان دومین نقشهبرداری کلی تلسکوپ از آسمان، تا سه و نیم سال آینده 7 تصویر کلی پرتو ایکس دیگر توسط ایروزیتا تهیه شده و از این طریق امکان مقایسه تکامل جهان اطراف در بین زمان تهیه هرکدام از تصاویر فراهم میشود.
ترکیب تمامی این نقشهها هم دقتی 5 برابر بیشتر از هر نقشه دیگری که تاکنون تهیه شده را فراهم کرده و به ادعای دانشمندان آلمانی و روسی تا چندین دهه به عنوان مرجعی در اختیار دانشمندان کیهان شناس و اختر فیزیکدان قرار خواهد گرفت.