بازیافت لاستیک و تایر خودروها مرکز توجه تازهترین ابداعات مهندسان در مورد بحث بازیافت بوده که روشی هوشمندانه را برای ساخت جادههای بهتر از این طریق ارائه کردهاند.
بازیافت لاستیک از طریق ساخت جادههای بادوام و کارآمد ایده مهندسانی بوده که به تازگی به پیشرفتهای جالبتوجهی در مورد بحث استفاده مجدد از تایر خودروها و مواد دور ریختنی دست یافتهاند. در بررسی این خبر با ما همراه باشید.
اخیرا دانشمندان با استفاده از مواد تشکیل دهنده لاستیکهای قدیمی و همچنین نخالهها و آوار پروژههای ساختمانی، ترکیب جالبتوجهی را ساختهاند که میتواند فشار وارده از عبور خودروها را تحمل کند؛ از طرف دیگر گفته شده که ماده جدید ابداع شده انعطافپذیری بیشتری نسبت به آسفالت و مواد معمولی دارد و به همین دلیل، انتظار میرود که به کار گیری این ترکیب در ساخت جادهها از به وجود آمدن ترکهای گوناگون در اثر گذر زمان جلوگیری کند.
بازیافت لاستیک و ساخت جاده
دکتر محمد صابریان بروجنی (Mohammad Saberian Boroujeni)، از دانشگاه RMIT استرالیا در این رابطه میگوید که ترکیب کردن مصالح بتنی بازیافت شده با خرده پلاستیکهای تایرهای کهنه میتواند به عنوان مادهای بسیار مناسب برای پوشاندن لایه زیرین آسفالت جادهها به کار گرفته شود. بروجنی به عنوان یک مهندس عمران، اظهار کرده که در حال حاضر به هنگام راهسازی از مصالح بازیافتی مورد نظر استفاده میشود، اما ابداع تیم او برای مخلوط کردن خرده پلاستیکها با مواد اولیه کارایی کل جاده را افزایش میدهد.
بروجنی در ادامه صحبتهایش میگوید که در برخی روشهای راهسازی، از مواد اولیه غیر بازیافتی مانند شن و سنگ کوار برای لایههای زیرین آسفالت استفاده میشود، اما روش تیم او با به کار گیری صد درصدی مواد بازیافتی، راهی ساده را برای بازیافت لاستیک و نخالههای ساختمانی ارائه میدهد. به علاوه ترکیب ابداع شده از لحاظ انعطافپذیری، قدرت و تغییر شکل دائمی بسیار بهتر از مواد سنتی عمل میکند.
جزئیات تحقیقات انجام شده
تیم دانشگاه RMIT برای رسیدن به بهترین ترکیب ممکن از لحاظ مقاومت در برابر فشار حاصل از عبور و مرور مکرر خودروهای گوناگون از روی مواد ابداعی، به کمک دستگاههای مخصوص انواع ترکیبها را آزمایش کردند. این دستگاهها در مدتی کوتاه، فشار ناشی از استفاده طولانیمدت از مواد را شبیهسازی میکنند و از طرف دیگر، ترکیب مصالح بتنی بازیافت شده با اندازههای گوناگون تکه لاستیکهای درشت و ریز توسط این تیم تحقیقاتی مورد بررسی قرار گرفته بود.
بروجنی و همکارانش دریافتند که استفاده از 0.5 درصد تکههای ریز لاستیکی و 99.5 درصد مصالح بازیافتی بهترین کارایی ممکن را خواهد داشت. این ترکیب در عین حفظ استحکام لازم، مواد به کار رفته را به شکلی مناسب کنار هم نگه میدارد.
تمامی اینها در حالی بوده که موضوع بازیافت لاستیک روز به روز در سطحی جهانی جدیتر میشود؛ تیم دانشگاه RMIT در مقاله خود به این نکته نگران کننده اشاره کردهاند که هر ساله، در سراسر جهان چیزی در حدود 1 میلیارد تایر خودرو از رده خارج میشود. از طرف دیگر آوار و نخالههای تولید شده در پروژههای ساختمانسازی، نوسازی و تخریب نیمی از مواد دور ریختنی کل جهان را به خود اختصاص میدهند.
بروجنی در این رابطه میگوید که با حرکت جهان به سوی اقتصاد چرخهای و تمرکز کشورهای بزرگ روی به کار گیری مجدد منابع، ایده تیم او در بازیافت لاستیک و نخالههای ساختمانی میتواند انتخابی بسیار مناسب برای بهتر کردن کیفیت جادهها و همچنین بازیافت مواد گوناگون باشد.
ضرر لاستیکهای کهنه برای سلامت انسان
دانشمندان میگویند که 1 میلیارد لاستیک کهنه دور ریخته شده در هر سال معمولا سر از محلهای دفن زباله و یا مکانهای مخصوص سوزاندن مواد دور ریختنی در میآورند و از این طریق، مشکلات محیط زیستی فراوانی را به وجود میآورند.
وقتی لاستیکهای کهنه سوزانده میشوند، مقدار زیادی گاز مضر و دردسر ساز کربن دی اکسید وارد اتمسفر میشود و از این طریق مشکلاتی مانند تغییرات آب و هوایی در مدت زمانی کوتاه گریبان گیر نسل بشر خواهند شد. از طرف دیگر بازیافت نشدن چنین مواد دور ریختنی میتواند به وارد شدن آنها به منابع محیط زیستی و در نهایت چرخه تغذیهای انسانها کمک کند و از این طریق، سلامت بشر به واسطه مواد شیمیایی که وارد آب و غذای ما شدهاند، به خطر میافتد.
اما خبر خوب این بوده که بسیاری از دانشمندان و تصمیم گیرندگان جهانی مشغول مقابله با مشکل بازیافت لاستیک و مواد شیمیایی دیگر هستند؛ با گذر زمان میبینیم که این تایرهای کهنه به روشهای مختلفی بازیافت میشوند و از مواد تشکیل دهنده آنها در ساخت محصولات گوناگونی از جمله مصالح ساختمانی استفاده میشود.
تیم دانشگاه RMIT سالهاست که در حال آزمایش ترکیبات گوناگون لاستیک و مصالح بازیافتی هستند و امیدواریم که در کوتاهترین زمان ممکن، نتایج به دست آمده توسط این محققان و مهندسان در ساخت زیربنای جادهها به کار گرفته شود.
این محققان معتقدند که بحث اصلی در مورد بازیافت لاستیک و سایر مواد دور ریختنی تنها به کاهش میزان تایرهای از کار افتاده و افزایش بازدهی فرآیندهای بازیافتی محدود نمیشود و دانشمندان سراسر جهان میتوانند با ارائه راهکارهای هوشمندانه و خلاقانه، کاربردهای بسیار مفیدی را برای مواد دور ریختنی ما ابداع کنند.
مقاله تیم بروجنی در ژورنال “Construction and Building Materials” منتشر شده است.