حجم عظیمی از سنگ های آتشفشانی شناور جان دوباره‌ای به مرجان‌های استرالیا داده‌اند + ویدیو

اخیرا حجم عظیمی از سنگ های آتشفشانی از کف اقیانوس آرام مسیر بسیار طولانی را به سمت استرالیا طی کرده‌اند و به همراه خود، مهمان‌های ناخوانده‌ای را به این قاره برده‌اند.

در این مطلب به اتفاق جدید و شگفت‌انگیزی در رابطه با موضوع سنگ های آتشفشانی خواهیم پرداخت؛ اخیرا مقدار زیادی از این سنگ‌ها از کف اقیانوس آرام به سطح آمده‌اند و با طی کردن مسیری فوق‌العاده طولانی، به کشور استرالیا رفته‌اند.

گفته شده که این سنگ‌ها از نوع سنگ پا یا همان سنگ‌های آذرین منفذدار هستند و دلیل به وجود آمدن آن‌ها فوران آتشفشان‌های کف اقیانوس آرام بوده است. این‌طور که به نظر می‌رسد، محصولات این فوران‌ها هزاران کیلومتر مسیر بین مبدا تا استرالیا را طی کرده‌اند و در کمال شگفتی، رسیدن این سنگ‌ها به مقصد نهایی به نفع سنگ‌های مرجانی منطقه مورد نظر تمام شده است.

سفر سنگ های آتشفشانی

در حالی که در نگاه اول وقوع چنین اتفاقی کمی غیر معمول و حتی عجیب به نظر می‌رسد، جالب است بدانیم که اکوسیستم صخره‌های مرجانی استرالیا بزرگ‌ترین اکوسیستم در نوع خود بوده موجودات زنده ساکن این صخره‌ها شدیدا در خطر مرگ و انقراض هستند.

فرآیند فوران آتشفشان‌های مورد نظر در کف اقیانوس آرام و رسیدن محصولات فوران به مرجان‌ها در سال گذشته در جریان بوده و این اتفاق به خوبی نشان می‌دهد که سیستم‌های طبیعی سیاره زمین چگونه می‌توانند به هم کمک کنند.

از طرف دیگر این اولین باری نبوده که سنگ های آتشفشانی از کوه‌های زیر آب اقیانوس آرام فوران می‌کنند؛ در سال 2001 بود که اتفاقی مشابه از آتشفشانی به اسم “0403-091” در کف این اقیانوس حجم عظیمی از این سنگ‌های آذرین را به استرالیا آورد و اتفاق مورد نظر هم حدودا یک سال طول کشید.

در مورد جزئیات چنین اتفاقاتی می‌توان گفت که پس از فوران آتشفشان‌های زیر آبی، تعداد بی‌شماری سنگ آذرین سبک با حفره‌های فراوان در سطح آب شناور می‌شوند و همانند ویدیو زیر، مساحت شگفت‌انگیزی از سطح آب را به خود اختصاص می‌دهند. در دنیای آکادمیک به پدیده مورد نظر پوکه‌های معدنی شناور (pumice raft) گفته می‌شود.

ویدیو پوکه‌های شناور

مهم‌ترین نکته در مورد سفر سنگ‌های مورد نظر سوار شدن ارگانیسم‌های گوناگون از جمله جلبک، مرجان و موجودات مشابه روی سنگ‌ها و جابه‌جایی آن‌ها به مقصد نهایی محصولات آتشفشانی است؛ به بیان دیگر این سنگ‌ها می‌توانند حجم گسترده‌ای از جانداران این‌چنینی را با خود به صخره‌های مرجانی استرالیا ببرند و از این طریق به اکوسیستم مورد نظر جان دوباره‌ای ببخشند.

اسکات برایان (Scott Bryan)، زمین شناس از دانشگاه کوئینزلند استرالیا در این رابطه می‌گوید که هرکدام از موجودات سوار شده بر این سنگ‌های آتشفشانی مسافتی فوق‌العاده طولانی را در عرض اقیانوس‌های جهان طی می‌کنند و وقتی تعداد بی‌شمار سنگ‌های جابه‌جا شده به استرالیا را در نظر بگیریم، خواهیم دید که چندین تریلیون سنگ پوکه معدنی به معنای واقعی جمعیت ارگانیسم‌های صخره‌های مورد نظر را افزایش داده‌اند.

برایان می‌گوید که هرکدام از این پوکه‌ها یک خانه برای ارگانیسم‌های مدنظر ما بوده و وقتی موضوع جابه‌جایی چندین هزار کیلومتری هرکدام از این خانه‌های کوچک را ظرف مدت کوتاه چند ماه در نظر می‌گیریم، به شگفتی اتفاق اخیر پی خواهیم برد.

اسکات برایان تقریبا از 20 سال پیش پوکه‌های شناور این‌چنینی و مهاجرت ارگانیسم‌های سوار بر سنگ‌ها را مورد بررسی قرار داده و کاملا در جریان حادثه سال 2001 و پدیده بعدی آن در سال 2019 بوده است. حدودا در آوریل سال گذشته میلادی بود که سنگ‌های آتشفشانی اخیر در سواحل استرالیا دیده شدند و ویدیویی هم که در بالا دیدیم، مربوط به این سنگ‌ها می‌شود.

بررسی فوران زیر آبی

البته فوران‌های سال 2001 و فوران اخیر تنها مخصوص مسیر طی شده به سمت استرالیا بودند، اما به جز این موارد فوران‌های دیگری هم هستند که بررسی آن‌ها به برایان و همکارانش مربوط می‌شود. این محقق به تازگی مقاله‌ای در مورد یک فوران مربوط به سال 2012 را که در کف اقیانوس آرام رخ داده بود، منتشر کرده است.

گفته شده که اتفاق سال 2012 بزرگ‌ترین فوران زیر آبی ثبت شده در تاریخ بوده و با شدیدترین فوران‌های قرن بیستم میلادی روی زمین برابری می‌کند. در آن زمان سنگ های آتشفشانی شناور به وجود آمده مساحتی دو برابر اندازه کشور نیوزیلند را در سطح آب اشغال کردند و همچنین بزرگ‌ترین سنگ‌های به وجود آمده از این اتفاق در ابعاد خودروهای سواری بودند و منطقه اطراف محل فوران در کف اقیانوس کاملا با این سنگ‌های عظیم‌الجثه پوشانده شده بود.

ارگانیسم‌های زنده سوار بر سنگ های آتشفشانی

برایان در این رابطه می‌گوید که هنوز دانشمندان در مورد علت ته‌نشین شدن برخی سنگ‌های آذرین به وجود آمده در حالی که برخی دیگر از سنگ‌ها به سطح آب می‌آیند، اطلاعات چندانی ندارند. حجم قابل‌توجهی از سنگ‌های شناور مورد نظر برای ماه‌ها یا سال‌ها روی آب شناور می‌مانند و بررسی وضعیت آن‌ها به ما کمک می‌کند تا در مورد مکانیسم‌های دخیل در فوران‌های زیر آبی اطلاعات بیشتری کسب کنیم.

سنگ های آتشفشانی و گرمایش زمین

البته با وجود فواید متعدد وجود این سنگ‌ها برای بقای اکوسیستم‌های مرجانی، شناور بودن چنین محصولات فورانی روی سطح آب می‌تواند خطرات خاص خود را برای کشتی‌ها و قایق‌های شناور به وجود بیاورد. به علاوه گاهی اوقات مقدار زیادی از این سنگ‌های آتشفشانی در سواحل جمع می‌شوند و به شکلی کل محل را می‌پوشانند.

با این حال دانشمندان امیدوارند که فوران اخیر و محصولات آن که به استرالیا آمده‌اند، جان دوباره‌ای به صخره‌های مرجانی معروف این کشور بدهند؛ متاسفانه تغییرات آب و هوایی باعث وارد شدن صدمه شدیدی به این مرجان‌ها شده و انتظار می‌رود که در کنار مشکلات مختلف به وجود آمده توسط سنگ‌های آذرین مورد نظر، ارگانیسم‌های سوار بر این سنگ‌ها به اکوسیستم‌های مرجانی کمک کنند.

برایان با ابراز امیدواری نسبت به اتفاقات اخیر، خاطر نشان می‌کند که پوکه‌های معدنی که به استرالیا رسیده‌اند نمی‌توانند به صورت کامل جلوی آثار مخرب تغییرات آب و هوایی را بگیرند. در واقع حدودا هر 5 سال یک‌ بار چنین اتفاقی رخ می‌دهد و تعداد قابل ‌توجهی ارگانیسم‌های مختلف به صخره‌های مرجانی مورد نظر می‌آیند. با این حال چنین پدیده‌ای همانند مصرف ویتامین و مکمل‌های غذایی، تنها به سلامت صخره‌ها کمک می‌کند، اما جلوی مشکل اصلی، یعنی تغییرات آب و هوایی را نمی‌گیرد.

گفته شده که فوران سال 2019 در زمان اوج گسترش سنگ های آتشفشانی روی سطح آب، مساحتی برابر 20 هزار زمین فوتبال را اشغال کرده بود و سرانجام پس از رسیدن تمامی سنگ‌ها به سواحل استرالیا، تقریبا 1300 کیلومتر از خط ساحلی قسمت شرقی این کشور با سنگ‌های مورد نظر پوشیده شده بود.

دگرگونی‌های اقیانوسی و شکل‌گیری جزایر جدید

در واقع پدیده اخیر یک پروسه گسترش سنگ‌های آذرین در مکان‌های مختلف کشور استرالیا بوده که منبع سنگ‌های مورد نظر هم جایی بسیار دورتر از مقصد نهایی آن‌ها است. همان‌طور که اشاره شد، چنین اتفاقاتی نشان می‌دهند که سیستم‌های محیطی مختلف سیاره زمین به هم مربوط هستند؛ در حالی که صخره‌های مرجانی استرالیا هزاران کیلومتر از ارگانیسم‌ها و موجودات کوچک و بزرگ اقیانوس آرام دور هستند، می‌بینیم که پوکه‌های معدنی شناور می‌توانند در مدت کوتاهی این ارگانیسم‌ها را در سراسر کره زمین پخش کرده و عملا دورترین نقاط سیاره را به هم وصل کنند.

اسکات برایان

برایان در انتهای صحبت‌های خود در مورد فوران‌های زیر آب می‌گوید که آتشفشان تولید کننده سنگ‌های سال 2019 به تازگی فعالیت زیادی داشته و علاوه بر اتفاقات روی سطح آب، چهره مناطق اطراف خود را هم به کلی تغییر داده است. این دانشمند اخیرا با همراه گروهی از محققان تعداد قابل توجهی نمونه از سنگ‌های کف اقیانوس در اطراف این آتشفشان را بررسی کرد و به مشخص کردن ظاهر مناطق اطراف آن کمک بسیاری کرده است.

تیم مسئول بررسی آتشفشان مورد نظر معتقدند که نوک این کوه فاصله بسیار کمی با سطح آب دارد و انتظار می‌رود که در سال‌های آینده جزیره‌ای از این طریق به وجود بیاید. پیش از این هم موارد بسیاری از شکل‌گیری جزیره‌های گوناگون از طریق فوران‌های زیر آبی مشاهده شده و می‌توان گفت که مناظر به وجود آمده از این طریق در نوع خود منحصر به فرد هستند.