گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
اخیرا محققان به کمک داده‌های رصدخانه آلما (ALMA)، یک دیسک سیاره‌ای عجیب را در اطراف منظومه‌ای شامل سه ستاره کشف کرده‌اند. در بررسی این خبر با گجت نیوز همراه باشید.
رصدخانه آلما (ALMA) که با نام آرایه میلی‌متری بزرگ آتاکاما هم شناخته می‌شود، به تازگی یک دیسک سیاره‌ای را به دور منظومه‌ای سه ستاره‌ای کشف کرده است. دیسک‌های سیاره‌ای حاوی موادی هستند که بعدها به سیاره تبدیل میشوند و گفته شده که حلقه‌های این دیسک هم‌تراز نیستند.
وقتی به آسمان نگاه می‌کنیم، مشاهده یک ستاره در منظومه شمسی شاید ما را به این فکر بیاندازد که تمامی منظومه‌های دیگر هم یک ستاره دارند؛ با این حال نکته مهم این بوده که منظومه ما و خورشید آن ویژگی‌های نسبتا منحصر به فردی دارد و معمولا سیستم‌های موجود در کهکشان راه شیری شامل دو یا چند ستاره میشوند.
در چنین منظومه‌هایی مدار گردشی سیاره‌ها معمولا با چرخش ستاره‌های موجود هماهنگ نیست و به نظر می‌رسد که دلیل این موضوع، به دیسک‌های تشکیل دهنده سیاره‌ها در اطراف ستاره‌های مورد نظر مربوط می‌شود. در همین رابطه، به تازگی دو تیم مستقل دانشمندان ستاره شناسی به کمک تجهیزات پیشرفته رصدخانه آلما داده‌های جمع‌آوری شده از یک منظومه سه ستاره‌ای به اسم “GW Orionis” را مورد بررسی قرار داده‌اند.
رصدخانه آلما و سیستم چند ستاره‌ای اخیر
داده‌های مورد نظر نشان داده که این منظومه شامل دو ستاره داخلی به نام‌های GW Ori A و GW Ori B بوده که با یکدیگر به اندازه یک واحد نجومی (AU) فاصله دارند. واحد نجومی یکی از پراستفاده‌ترین یکاهای دنیای ستاره شناسی بوده که برابر فاصله زمین تا خورشید است. ستاره سوم منظومه اخیر هم GW Ori C نام داشته که در فاصله 8 واحد نجومی، به دور دو ستاره داخلی گردش می‌کند.
از آنجایی که منظومه GW Orionis بسیار جوان بوده، هنوز دیسکی از اجرام مختلف به دور آن قرار دارد؛ این دیسک در مراحل اولیه شکل گرفتن سیاره‌ها نقش مهمی داشته و منظومه شمسی ما هم روزی به دور خود یک دیسک سیاره‌ای داشته است. بررسی‌های انجام شده به کمک رصدخانه آلما نشان داده که دیسک منظومه اخیر شامل سه حلقه بوده که با یکدیگر هماهنگ نیستند.
گفته شده که سه حلقه موجود به ترتیب 46، 185 و 340 واحد نجومی از مرکز منظومه فاصله دارند و حلقه درونی هم نسبت به کل دیسک و ستاره‌های موجود از همه ناهماهنگ‌تر است. به علاوه محققان تاکنون دیسکی را به بزرگی حلقه خارجی منظومه GW Orionis مشاهده نکرده‌اند.
محققان اعلام کرده‌اند که احتمال شکل‌گیری سیاره‌های گوناگون در بین حلقه درونی و بیرونی بسیار زیاد بوده و در صورت بروز چنین اتفاقی سیاره‌های مورد نظر فوق‌العاده از مرکز منظومه و ستاره‌های موجود دور خواهند بود؛ برای درک بهتر این موضوع در نظر بگیرید که دورترین سیاره منظومه شمسی، نپتون تنها 30 واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. به همین ترتیب قرار گرفتن یک سیاره در فاصله 340 واحد نجومی فوق‌العاده شگفت‌انگیز و عجیب خواهد بود.
شکل‌گیری سیاره‌های عظیم
محققان رصدخانه آلما اولین بار در سال 2017 متوجه ناهماهنگی موجود بین حلقه‌های منظومه GW Orionis شدند. جالب است بدانیم که قبل از انتشار نتایج اخیر در مورد وضعیت عجیب این منظومه سه ستاره‌ای، دانشمندان به مدت 11 سال به کمک تلسکوپ‌های طول موج مادون قرمز این سیستم را تحت نظر داشته‌اند. در طول این 11 سال، محققان یک دور کامل چرخش مواد موجود و ستاره‌ها را رصد کرده و نقشه مسیر حرکت اجرام موجود در این منظومه عجیب را به دست آورده‌اند.
هر دو تیم دانشمندان با استفاده از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری به دنبال پاسخ دادن به این سوال بودند که چرا حلقه درونی منظومه GW Orionis نسبت به سایر حلقه‌ها و ستاره‌های موجود ناهماهنگ است؟
جهت‌گیری ناهماهنگ و نا هم‌ترازی چنین اجرامی در گردش به دور اجرام دیگر موضوع مهمی بوده و محققان این احتمال را مطرح کرده‌اند که پدیده گسیختگی دیسک باعث بروز اتفاقات اطراف این منظومه شده است؛ در گسیختگی دیسک میدان‌های قدرتمند گرانشی ستاره‌ها باعث وارد شدن فشار به دیسک در صفحات مختلف شده و شکل مشاهده شده را به وجود آورده است.
دانشمندان در مقاله مربوط به بررسی منظومه GW Orionis توسط رصدخانه آلما اعلام کرده‌اند که حلقه درونی اطراف این منظومه مواد کافی برای به وجود آوردن سیاره‌ای 30 برابر بزرگ‌تر از زمین را داشته و به احتمال قوی، یک یا چند ستاره عظیم در این منطقه به وجود خواهند آمد.
