در ادامه با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق به مهمترین رویدادهای نجومی نوامبر 2020 و آنچه در آسمان شب باید انتظار دیدنش را داشته باشیم، بیاندازیم.
در این مطلب قصد داریم تا نگاهی به مهمترین رویدادهای نجومی نوامبر 2020 بیاندازیم؛ اکتبر، ماهی که گذشت شامل وقایع مهمی مثل بارش شهابی جباری یا ماه آبی شب هالووین بود و به نظر میرسد که در ماه جاری میلادی هم اتفاقات مهمی روی خواهند داد.
ماه اکتبر 2020 با وجود پاندمی کووید 19 و وقایع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مختلف، گذشت و با وجود تمامی این اتفاقات زمینی، علاقهمندان به دنیای ستاره شناسی و فضای خارج از جو زمین هم فرصت خوبی برای تماشای شگفتیهای آسمان داشتند؛ به عنوان مثال در 31 اکتبر یا همان شب هالووین، ماه در آسمان میدرخشید و علاوه بر کامل بودن آن، پدیدهای به نام ماه آبی (Blue Moon) هم رخ داده بود.
معمولا در هر کدام از فصلهای سه ماهه سال، قمر سیاره ما سه بار به صورت کامل در آسمان دیده میشود؛ اما تقریبا هر سه سال یک بار، ماه در یک فصل چهار بار کامل میشود و اصطلاحا به سومین ماه کامل در میان این چهار مرتبه، ماه آبی گفته میشود. البته جالب است بدانیم که این اصطلاح هیچ ربطی به رنگ ماه ندارد.
با این تفاسیر، در رویدادی که از چندین دهه پیش بیسابقه بوده، هالووین گذشته در یک ماه آبی رخ داد. البته با گذشت ماه اکتبر نباید در مورد وقوع رویدادهای ستاره شناسی ناامید شد، چرا که نوامبر امسال هم آنچنان خالی از لطف نخواهد بود.
رویدادهای نجومی نوامبر 2020
گفته شده که در ماه جاری میلادی، دو بارش شهابی به علاوه یک ماهگرفتگی رخ میدهد. اولین مورد از این بارشها با نام «بارش شهابی ثوری» (Northern Taurid) شناخته میشود که بین 11 تا 12 نوامبر اتفاق میافتد؛ البته علاقهمندان نباید انتظار فعالیت شدیدی را در آسمان شب داشته باشند و به نظر میرسد که این بارش شهابی در هر ساعت تنها 5 شهاب سنگ را وارد جو زمین میکند.
با این وجود جالب است بدانیم که بارش شهابی ثوری در میان رویدادهای نجومی نوامبر 2020 بسیار مهم بوده، چرا که شهاب سنگهای وارد شده به اتمسفر زمین در این رویداد، بسیار نورانی هستند و سرعت حرکت آنها هم پایین است. به همین دلیل مناظر به وجود آمده دیدنی خواهند بود و انتظار میرود که آنچه در آسمان پدیدار میشود، از بارش شهابی ماه اکتبر هم بهتر باشد.
به علاوه، در 16 و 17 نوامبر هم رویدادی با نام «بارش شهابی اسدی» (Leonid) رخ میدهد و بین 15 تا 20 شهاب سنگ را در هر ساعت به اتمسفر سیاره وارد میکند.
ماهگرفتگی پنومبرال
در نهایت علاقهمندان به رویدادهای نجومی نوامبر 2020 در آخرین روز این ماه شاهد اتفاقی با نام ماهگرفتگی پنومبرال (penumbral) خواهند بود که باعث میشود تا ماه کمی تاریکتر از همیشه در آسمان دیده شود. در این نوع ماهگرفتگی، قمر سیاره دقیقا زیر سایه کامل زمین قرار نمیگیرد و تنها تاریکی جزئی روی آن میافتد. گفته شده که این رویداد در قاره آمریکا، استرالیا و اکثر قسمتهای آسیا قابل روید است.
بنابراین در حالی که به انتهای این سال پر چالش و دردسرساز نزدیک میشویم، میتوان به خاطر وقوع این رویدادهای ستاره شناسی دیدنی کمی خوشحال بود. البته در ماه جاری میلادی هوا روز به روز سردتر میشود و این مسئله رفتن به خارج شهر و دور شدن از آلودگی نوری شهرها برای تماشای آسمان را کمی مشکل خواهد کرد. با این حال اگر کسی واقعا به دیدن منظرهای حیرتانگیز مانند عبور شهاب سنگها از آسمان تاریک شب علاقهمند باشد، کمی سردی هوا برای او مشکلی نخواهد بود.