شواهد جدیدی در مورد دلیل انقراض کوسه عظیم مگالودون (Megalodon) در میلیونها سال پیش به دست آمده که اطلاعات جالبتوجهی را در مورد سرگذشت این جاندار ترسناک به ما میدهند.
کوسه عظیم مگالودون (Megalodon) آبزی غول پیکری بود که میلیونها سال پیش به صورت کامل از روی زمین ناپدید شد. در همین رابطه، شواهد جالبتوجهی در مورد دلیل انقراض این شکارچی ترسناک به دست آمده که بررسی آنها به هیچ وجه خالی از لطف نیست.
گفته شده که مگالودون بزرگترین گونه کوسهای بوده که در تاریخ چند میلیارد ساله زمین، در آبهای اقیانوسی مشغول شکار بوده است؛ بررسیها نشان داده که این آبزی بچههای خود را در آبهای کمعمق، گرم و نزدیک به ساحل پرورش میداده و به دلیل وجود مقدار زیادی مواد غذایی و عدم حضور شکارچیان خطرناک در آبهای مورد نظر، دو دهه اول زندگی بچه مگالودونها تا قبل از رسیدن به بلوغ کامل، در مناطق مورد نظر سپری میشد.
سرگذشت کوسه عظیم مگالودون
در همین رابطه، دانشمندان تحقیق جدیدی را در ژورنال “The Royal Society journal Biology Letters” منتشر کردهاند که موضوع پرورش این بچه کوسههای باستانی را مورد بررسی قرار داده است؛ در این مقاله گفته شده که کاهش دمای سیاره و سرمایش جهانی در میلیونها سال پیش باعث شده بود تا عمق آبهای نزدیک ساحلها کاهش یابد و به مرور زمان، مکانهای مناسب کمتری برای بزرگ شدن کوسه عظیم مگالودون در دسترس باشد.
بر اساس اطلاعات به دست آمده از فسیلهای به جا مانده در سراسر دنیا، تخمین زده میشود که مگالودونها که با نام اصلی اوتودوس مگالودون (Otodus megalodons) هم شناخته میشوند، به مدت ۲۰ میلیون سال خطرناکترین و قدرتمندترین شکارچی آبهای زمین بودند. مدت حکومتی طولانی که به احتمال قوی، در نهایت با کاهش تعداد مناطق مناسب برای پرورش بچه کوسهها، به پایان رسید.
در مقاله اخیر گفته شده که هر بچه کوسه مگالودون حدودا ۲۵ سال را در آبهای کمعمق سپری میکرده تا به حداکثر اندازه خود برسد و به صورت کامل بالغ شود. همانطور که انتظار میرود چنین مدت زمانی بسیار طولانی و دردسرساز بوده و در طول این مدت اتفاقات زیادی میتوانستند از بلوغ بچه کوسهها جلوگیری کنند.
اما وقتی این ۲۵ سال سپری میشد، کوسه عظیم مگالودون به حداکثر طول ۱۸ متری خود میرسید و تقریبا سه برابر بزرگترین کوسه سفید عصر حاضر، رشد میکرد. به عنوان خطرناکترین شکارچی آبهای زمین، مگالودونها تا سه میلیون سال پیش و قبل از انقراض خود هیچ رقیبی در آبهای اقیانوسی نداشتند و کوسههای کوچکتر و حتی والها خوراک آنها میشدند. با این حال بچه مگالودونها معمولا در مقابل حملات شکارچیان دیگر و مخصوصا سایر کوسهها آسیبپذیر بودند.
محل پرورش کوسههای کوچک
محققان پژوهش اخیر میگویند که مگالودونها برای مدت زمانی طولانی، بخش زیادی از آبهای کمعمق نزدیک سواحل را به پرورش بچه کوسهها اختصاص میدادند و وجود حجم زیادی ماهیهای کوچک باعث میشد تا از این طریق، غذای این مگالودونهای کوچک هم تامین باشد. یکی از شناختهشدهترین سواحل مورد نظر، منطقه تاراگونه (Tarragona) در ساحل شرقی اسپانیا بوده که موزه جالبتوجهی از دندان مگالودون در آنجا قرار دارد.
نکته مهم این بود که در موزه مورد نظر، ابعاد دندانهای باستانی کشف شده بسیار کوچکتر از دندانهایی بودند که به مگالودونهای بالغ مربوط میشوند و این مسئله نشان میدهد که بقایای مورد نظر از بچه کوسهها به جا ماندهاند و منطقه تاراگونه هم یک محل ابتدایی برای پرورش مگالودونهای کوچک بوده است.

آرواره مگالودون در موزه بالتیمور آمریکا
دانشمندان میگویند که منطقه تاراگونه میتواند یک جایگاه بینقص برای پرورش بچه کوسهها باشد؛ در این ساحل آب کمعمق و گرم در کنار دیوارههای مرجانی که میزبان ماهیهای کوچک و بزرگ دیگری هستند، محل بسیار مناسبی برای به دنیا آوردن و رشد بچه مگالودونها وجود دارد و بقایای کشف شده در موزه تاراگونه هم این مسئله را تایید میکنند.
به علاوه این دانشمندان با بررسی هشت ردیف دندان از مگالودونها که در مناطق مختلف آمریکا و کشورهای پرو، پاناما و شیلی کشف شدهاند، اعلام کردهاند که کوسههای کوچک زیادی در مناطق مورد نظر زندگی میکردهاند و حداقل دو مورد از این هشت ردیف دندان متعلق به بچه کوسهها بوده است.
انقراض کوسه عظیم مگالودون
نکته جالب در مورد دلیل پیدا شدن این تعداد دندان از کوسه عظیم مگالودون و بچههای آن این بوده که هر کوسه در طول زندگی خود حدودا ۴۰ هزار دندان را به وجود میآورد و از بدن خود دفع میکند. به همین دلیل تعداد زیادی از این دندانهای چند میلیون ساله در سواحل مختلف جهان، در تمامی قارههای زمین به غیر از قطب جنوب کشف شدهاند.
در مورد دلیل انقراض مگالودونها هم تحقیقات گسترده این دانشمندان با بررسی وضعیت منطقه تاراگونه در اسپانیا و سایر مناطقی که به عنوان محل پرورش بچه کوسهها بودند، نشان داده که سرمایش شدید زمین این پرورشگاهها را به مکانهای نامناسبتری تبدیل کرده است.
به علاوه ماهیها و آبزیانی که به عنوان طعمه مگالودون در آبهای اقیانوسی وجود داشتند، با سرمایش زمین به مناطق گرمتر رفتند و یا با راحتی بیشتری خود را به سرمای هوا عادت دادند. این در حالی بوده که کوسه عظیم مگالودون این توانایی مطابقت را نداشته و به واسطه نیاز آبزی مورد نظر به آبهای گرم، در مدت زمان نسبتا کوتاهی پس از سرد شدن زمین، مگالودونها منقرض شدهاند.
از طرف دیگر کوسههای سفید بزرگ که هماکنون در آبهای زمین مشغول شکار هستند، میلیونها سال پیش با مگالودونها رقابت داشتند و از آنجایی که سرعت عمل و انعطاف پذیری کوسههای مورد نظر بیشتر بود، سرمایش زمین تاثیر کمتری روی آنها گذاشت و شکار ماهیهای گوناگون برای این کوسههای سفید راحتتر بود.
شرایط اب و هوایی