در روزهای گذشته قوی ترین موشک جهان توسط آژانس فضایی ناسا آزمایش شد و متاسفانه خبر رسیده که این تست بر اساس انتظارات دانشمندان پیش نرفته است.
قوی ترین موشک جهان در روزهای گذشته آزمایش ناموفقی را پشت سر گذاشت. این راکت با نام سیستم پرتاب فضایی (Space Launch System) یا SLS شناخته میشود و گفته شده که برخلاف انتظار دانشمندان آژانس فضایی ناسا، آزمایش راکت موفقیتآمیز نبود.
آزمایش مورد نظر برای یکشنبه گذشته، 16 ژانویه 2021، برنامهریزی شده بود و قرار بر این بود که موشک SLS برای مدت 8 دقیقه با تمام قدرت نیروی مورد نیاز برای حرکت را در حالت ثابت تامین کند. با این حال چیزی در حدود یک دقیقه پس از شروع، به دلیل نقص فنی مرتبط با قطعات راکت، این آزمایش متوقف شد. مهمترین نکته در مورد سیستم پرتاب فضایی نقش این راکت در فرستادن فضانوردان آمریکایی به ماه بوده و متاسفانه به نظر میرسد که برنامههای تعیین شده برای این پروژه آنقدرها هم سر موقع پیش نخواهند رفت.
شرکت نورثروپ گرامن (Northrop Grumman) این راکت را به گونهای طراحی کرده که به عنوان قوی ترین موشک جهان فضانوردان ناسا را تا سال 2024 به ماه ببرد. برای رسیدن به مقام قویترین، از چهار موتور RS-25 و همچنین دو بوستر خارجی برای تامین نیروی لازم برای حرکت موشک استفاده شده است.
تست روز یکشنبه هشتمین مورد از سری آزمایشهایی بود که برای تایید SLS در مراحل بعدی ساخت، در نظر گرفته شده و در ابتدا دانشمندان ناسا قصد داشتند تا در ماه نوامبر گذشته این تست هشتم را انجام دهند. با این وجود مشکل سوخترسانی خاصی که در آن زمان توجه دانشمندان را به خود جلب کرده بود باعث شد تا تست به یکشنبه گذشته موکول شود.
تست ناموفق قوی ترین موشک جهان
همانطور که در ویدیو بالا دیدیم، تنها کمی بیش از یک دقیقه از روشن شدن موتورها گذشته بود که مشکل فنی مرتبط با قطعات باعث شد تا تست متوقف شود. در حقیقت باید گفت که قرار دادن چهار موتور RS-25 روی راکت سیستم پرتاب فضایی آن را به چهار موشک مجزا که به هم متصل شدهاند، تبدیل میکند و مشکل فنی اخیر هم مرتبط با یکی از این موشکها بود که باعث شد تا آزمایش هر چهار موشک متوقف شود.
برای عملی کردن آنچه در ویدیو بالا دیدیم، ناسا چیزی در حدود 700 هزار گالن سوخت را در مخزن این راکت عظیم ریخته بود و به صورت همزمان، هر چهار موتور آن را روشن کرد. گفته شده که با همین آزمایش یک دقیقهای دادههای ارزشمندی در مورد عملکرد قوی ترین موشک جهان به دست آمده، اما برای جمعآوری اطلاعاتی که واقعا به درد محققان بخورند، راکت باید حداقل برای چهار دقیقه روشن میماند.
هنوز مشخص نیست که آزمایش بعدی پس از برطرف کردن نقص فنی اخیر کی انجام خواهد شد، اما اعلام شده که حداقل باید یک هفته زمان طی شود تا تیم ناسا برای انجام یک تست مجدد آماده باشد. ناسا قصد داشت تا راکت SLS را در ماه فوریه به مرکز فضایی کندی ارسال کند تا در آنجا با کنار هم گذاشتن راکت مورد نظر و فضاپیمای اوریون (Orion)، قدمهای بعدی برای آمادهسازی پروژه سفر به ماه آژانس فضایی ایالات متحده به عملی شدن نزدیکتر شود.
برنامه سفر به ماه
گفته شده که موتورهای قرار گرفته روی راکت سیستم پرتاب فضایی به اندازهای قوی هستند که سرعت 40 هزار کیلومتر بر ساعت را در حداکثر توان خود به فضاپیمای سوار بر موشک بدهند. چنین سرعت شگفتانگیزی برای رساندن فضاپیما به ماه الزامی است. از طرف دیگر چندین مرتبه زمانبندی آزمایش موشک SLS به تعویق افتاده بود و با اینکه در ابتدا ناسا قصد داشت تا راکت را در سال 2016 به صورت آزمایشی پرتاب کند، میبینیم که در سال 2021 هنوز مشکلات فنی سد راه رسیدن به انتظارات مورد نظر شدهاند.
دولت دونالد ترامپ جدول زمانی اخیر برای استفاده از قوی ترین موشک جهان به منظور رساندن فضانوردان ناسا به ماه را تعیین کرده بود، اما به نظر میرسد که دولت جو بایدن با این زمانبندی موافق نباشد. هدف اصلی این بود که در پروژهای با نام آرتمیس (Artemis)، تا سال 2024 اولین فضانورد زن و همچنین فضانورد بعدی آژانس فضایی آمریکا بعد از گذشت چندین دهه به ماه سفر کنند. با این حال تغییر دولت در آمریکا احتمالا این برنامه را کمی به تعویق خواهد انداخت.
البته کارشناسان خوشبین هستند که ماموریت آرتمیس 1 ناسا تا پایان سال 2021 عملی شود؛ در این ماموریت یک پرواز آزمایشی بدون سرنشین به عنوان قدمهای اولیه فراهم کردن مقدمات سفر به ماه، انجام خواهد شد.
تخمین زده میشود که هزینههای ساخت راکت SLS به عدد 9.1 میلیارد دلار خواهد رسید و حدودا 30 درصد از مبلغی که در ابتدا برآورد شده بود، فراتر خواهد رفت.
سفر به ماه با قوی ترین موشک جهان
در وبلاگی وابسته به ناسا، اعلام شده که هر چهار موتور راکت سیستم پرتاب فضایی با موفقیت کامل روشن شده بودند، اما حدودا یک دقیقه پس از شروع، نرمافزار ایمنی راکت به صورت اتوماتیک از ادامه آزمایش جلوگیری کرد. گفته شده که در زمان توقف آزمایش کل فرآیند به صورت خودکار انجام میشده و نرمافزار مورد نظر با توجه به دادههای موجود در مورد قطعات یکی از موتورها، تصمیم به توقف آزمایش گرفته است.
آخرین باری که انسانها روی ماه پا گذاشتند سال 1972 بود و از آن زمان تاکنون، هیچ انسانی به این جرم آسمانی سفر نکرده است. تا آن سال 12 نفر از فضانوردان ناسا روی ماه پا گذاشتند و انتظار میرود که در بدترین حالت، تا پایان دهه جاری میلادی شاهد سفر نسل جدیدی از فضانوردان آژانس فضایی ناسا به قمر زمین باشیم.
البته نکته جالب در مورد تلاشهای اخیر نقش شرکتهای خصوصی مانند اسپیس ایکس در فراهم کردن امکانات لازم برای سفر به ماه و مدار زمین است. این کمپانی مدتی پیش با موفقیت وابستگی فضایی آمریکا به روسیه را از بین برد و برای اولین بار بعد از چندین سال، فضانوردان را از خاک آمریکا به ایستگاه فضایی بینالمللی برد. در ادامه هم انتظار میرود که نقش اسپیس ایکس و کمپانیهای هوافضای خصوصی دیگر در پروژههایی مانند آرتمیس بسیار پررنگ باشد و حتی شاید روزی شاهد ارسال توریستهای فضایی به ماه یا قسمتهای دیگری از فضا باشیم.