نیروی هوایی آمریکا در اقدامی بی سابقه با کمک یک هوش مصنوعی کمک خلبان اقدام به هدایت هواپیمای جاسوسی خود و استفاده از تجهیزات شناسایی آن کرد.
در تاریخ 15 دسامبر سال 2020، نیروی هوایی آمریکا طی آزمایشی یک فروند هواپیمای شناسایی راهبردی U-2 دراگون لیدی – Dragon Lady که به یک هوش مصنوعی کمک خلبان مجهز بود را در کالیفرنیا به پرواز در آورد. این نخستین بار در تاریخ بود که هوش مصنوعی یک وسیله متعلق به ارتش آمریکا را هدایت و کنترل میکرد. همکاری تیمی انسان با هوش مصنوعی که پیشتر در مجموعههای خیالی همچون جنگ ستارگان شاهد بودیم، دیگر محدود به تخیل نبوده و وارد دنیای واقعی شدهاند.
این هوش مصنوعی کمک خلبان پیش از انجام آزمایش بیش از یک میلیون بار آموزش و شبیهسازیهای هدایت هواپیما را اجرا کرده بود، با این حال به پرواز در آوردن هواپیما تنها قدمی کوچک به سمت کامیپوتری شدن نقش کمک خلبان است. هر چند از سویی دیگر دستاوردی بزرگ برای کامپیوترها در زمینه انجام ماموریتهای نظامی به شمار میرود.
نیروهای مسلح آمریکا همواره مشغول توسعه قابلیتهای دیجیتال برای جنگ افزارهای خود است. کار روی این هوش مصنوعی که ARTUµ نام دارد نیز از 3 سال پیش آغاز و بر اساس الگوریتم هوش مصنوعی µZero ساخته شده است. در آزمایشی که اخیرا انجام شد، این هوش مصنوعی که برای هدایت تاکتیکی و کار با رادار هواپیمات آموزش دیده بود یک عملیات شناسایی انجام داد. هوش مصنوعی ضمن ناوبری هواپیما، به دنبال سکوهای پرتاب موشک دشمن میگشت، در حالی که خلبان با کمک رادار آسمان را برای یافتن هواپیماهای دشمن پویش میکرد. در این پروسه هر دو کاربر، یعنی خلبان و هوش مصنوعی از یک رادار مشترک استفاده میکردند.
استفاده از هوش مصنوعی در میدان نبرد و حتی واگذار کردن کنترل کامل هواپیما به آن میتواند سبب اتخاذ تصمیمات بهتر در میدان نبرد شود، چرا که هوش مصنوعی با کمک آموزشهایی که دریافت کرده و شبیه سازیهایی که در کسری از ثانیه انجام میدهد، کوچکترین احتمالات و جزئیات را نیز در نظر میگیرد. اما در این وسط مقوله اعتماد و واگذاری کامل کنترل به یک ربات بحث برانگیز است. در آزمایش اخیر هواپیما کنترل کامل رادار را بدست ARTUµ داد و دسترسی آن به دیگر سیستمها را محدود کرد. به عبارتی کاربر دسترسی هوش مصنوعی به سیستمها و اجزای مختلف را کنترل میکرد.
این هواپیما که کار با رادار را در کمتر از 5 هفته یاد گرفت، در این زمینه بسیار عالی و چشمگیر عمل کرد. از این رو پس از گذشت یک ماه از آزمایش قبل، نیروی هوایی قصد دارد این بار کنترل سیستمهای جنگ الکترونیک را نیز به ARTUµ واگذار کند. بدین ترتیب نقش این هوش مصنوعی بیش از پیش به نقش کمک خلبان شباهت مییابد و جهشی بزرگ به سمت میدانهای نبرد الگوریتمی آینده است.
نیروی هوایی هوش مصنوعی را برای یافتن تجهیزات الکترونیکی دشمن و اخلال روی آنها شدیدا آموزش داده است و قرار است به زودی این قابلیت جدید را آزمایش کنند. امروزه تجهیزات نظامی اتکای بسیاری بر ارتباط بیسیم و استفاده از طیفهای مختلف امواج الکترومغناطیسی دارند که هوش مصنوعی مذکور قادر به کشف آنها است. آمریکا اخیرا سیستمهای اخلالگر نسل بعد با قابلیت حمله سایبری را نیز آماده کرده است که در ترکیب با هوش مصنوعی ضمن برخورداری از قابلیت جنگ الکترونیک، با حمله سایبری نیز به مصاف پیشرفتهترین جنگ افزارهایی میرود که آخرین تکنولوژی روز را در خود دارند.پ
ناگفته نماند همکاری انسان با هوش مصنوعی کمک خلبان تنها به هواپیماهای شناسایی و جاسوسی محدود نیست. جنگنده محرمانه نسل 6 نیروی هوایی آمریکا نیز به یک کمک خلبان سایبری مجهز است. نیروی هوایی آمریکا در حال حاضر به صورت مخفیانه مشغول آزمایش جنگنده فوق محرمانه نسل بعد خود است که هیچ اطلاعات و تصویری از آن موجود نبوده و حتی مشخص نیست توسط کدام کمپانی هوافضا طراحی و ساخته شده است.
در حال حاضر این هواپیما در مکانی نامعلوم پرواز کرده و نیروی هوایی پیش از عملیاتی کردنش آن را بررسی میکند. فراموش نکنید که نیروی هوایی آمریکا پیشتر نیز جنگنده مخفی F-117 نایت هاوک – Nighthawk را در خدمت داشت که نخستین هواپیما پنهانکار و رادارگریز دنیاست. این هواپیمای تهاجمی در چند سال اول خدمت خود کاملا مخفی بود و معرفی نشد. همچنین تنها در شب پرواز میکرد تا مبادا توسط ماهوارههای جاسوسی کشف شود. حال تاریخ مجددا تکرار شده و این جنگنده جدید نیز پشت پرده پنهان است و اطلاعاتی از آن در دست نیست.
تنها قابلیتی که توسط مقامات نیروی هوایی به آن اشاره شده است، یک هوش مصنوعی کمک خلبان است که به خلبان کمک میکند. برخی کارشناسان معتقدند که این هوش مصنوعی همان ARTUµ خواهد بود و نیروی هوایی اکنون در حال آزمایش و آماده سازی آن برای ورود به خدمت همزمان با جنگنده جدید است.
در جنگندههای نوین و میادین نبرد امروزی، خلبان علاوه بر سرعت، میزان سوخت، صفحه رادار، ارتفاع و اطلاعاتی از این قبیل، بایستی حواسش به طیف گستردهای از سنسورهای گوناگون جدید همچون سنسنور فرانگر فروسرخ IRST، سنسنورهای پیش اخطار و آگاهی محیطی همچون سیستم روزنه توزیع شده و… نیز باشد. به عبارتی امروزه پرواز به خودی خود سختتر و پیچیدهتر شده اما هوش مصنوعی میتوان آن را تسهیل کند. خلبان میتواند بخشی از وظایف را خود انجام داده و بخش دیگر را به دستیار کامپیوتری خود محول کند.
این کمک خلبان میتواند وظایفی همچون امور مخابراتی، نظارت و جستجو برای یافتن تهدیدات و اهداف، امنیت شبکه، ناوبری، کنترل سامانههای جنگ الکترونیک و وظایف متنوع دیگری را برعهده بگیرد و خلبان نیز وظایفی که بایستی حتما توسط انسان انجام شوند را انجام دهد؛ وظایفی از قبیل پرواز هواپیما و هدایت آن، تغییر مسیر و نقشه پرواز، ارتباط با دیگر کاربران انسانی و خلبانان و از همه مهمتر کار با تسلیحات و شلیک آنها توسط خلبان انجام میشوند. هوش مصنوعی میتواند با انجام بخشی از کار به خلبان این امکان را دهد تا تمرکز خود را معطوف کارهای دیگر کند و بدین ترتیب سطح عملکرد وی افزایش مییابد، چرا که دغدغه و بار فکری کمتری دارد.
نظر شما درباره همکاری نظامی انسان کربن با هوش مصنوعی سیلیکونی چیست؟ آیا این فناوری را خطری برای آینده بشریت میدانید؟