فناوری جذب کربن موضوعی بوده که ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان اخیرا جایزه بزرگی را برای آن تعیین کرده است. این کار بزرگترین اقدام بشردوستانه زندگی ماسک تا به امروز خواهد بود.
به تازگی ایلان ماسک، سرمایهدار و کارآفرین نابغه جایزهای 100 میلیون دلاری را برای فناوری جذب کربن تعیین کرده است. ماسک که هماکنون به عنوان ثروتمندترین انسان روی زمین هم شناخته میشود، تا به امروز فعالیتهای بشردوستانه زیادی نداشته و تعیین جایزه اخیر بزرگترین اقدام او در این راستا خواهد بود؛ اما منظور از جذب کربن چیست؟
موضوع به بحث گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی مربوط میشود؛ همانطور که میدانیم سیاره ما در وضعیت بسیار نامناسبی از لحاظ گرمایشی قرار دارد و حجم فوقالعاده زیادی از گازهای گلخانهای در اتمسفر زمین قرار دارد که باعث گرمتر شدن روز به روز سیاره ما میشود. مشکل اصلی هم به سوزاندن سوختهای فسیلی مربوط است و وقتی گازهای ناشی از این احتراق به جو وارد شوند، نور خورشید آنها را گرم کرده و از آنجایی که این گرما به راحتی از گازهای مورد نظر دفع نمیشود، دمای کلی زمین بالا میرود.
جایزه فناوری جذب کربن
از طرف دیگر، مدتی پیش ایلان ماسک، مدیر عامل شرکتهای اسپیس ایکس و تسلا در جایگاه ثروتمندترین مرد جهان قرار گرفت و از آنجایی که صدرنشینان این جدول پیش از ماسک فعالیتهای انسان دوستانه زیادی داشتهاند، نوعی انتظار در رابطه با مشاهده چنین اقداماتی از طرف ماسک وجود دارد. به عنوان مثال کمتر کسی از خدمات بزرگ بیل گیتس، یکی از ثروتمندترین انسانهای جهان در راستای فعالیتهای خیرخواهانه بیخبر بوده و جف بزوس که بعد از مدیر عامل تسلا در جایگاه دوم لیست ثروتمندان قرار دارد هم تاکنون فعالیتهای بشردوستانه زیادی داشته است.
به این ترتیب وقتی اخیرا توییتی از طرف ماسک در رابطه با جایزهای 100 میلیون دلاری برای فناوری جذب کربن منتشر شد، بسیاری از این موضوع شگفتزده شدند. اینطور که به نظر میرسد، بحث گرمایش زمین و وجود گازهای گلخانهای در اتمسفر اهمیت ویژهای برای این سرمایهدار نابغه دارد و به همین دلیل، ماسک با اهدای مبلغی فوقالعاده قابل توجه تلاش کرده تا به تلاشهای بشریت برای مقابله با تغییرات آب و هوایی کمک کند.
این توییت در 22 ژانویه منتشر شده بود و همان موقع ماسک اعلام کرد که جزئیات رقابت مورد نظر حدودا یک هفته بعد منتشر میشوند. با این حال تا به امروز خبری از این جزئیات نشده است. البته این اولین باری نبوده که یک شرکت خصوصی و یا سرمایهداران از عموم مردم برای مقابله با بحرانهایی اینچنینی درخواست کمک میکنند و از طرف دیگر، قبلا هم تلاشهایی به منظور توسعه تکنولوژی جذب کربن از اتمسفر صورت گرفتهاند.
تلاشهای قبلی
در واقع وقتی عنصر کربن از جو سیاره جذب شده و میزان کربن موجود در اتمسفر کاهش یابد، نرخ تغییرات آب و هوایی به وجود آمده از طریق فعالیتهای انسانی هم کم میشود. در سال 2018 بود که شرکت غیر انتفاعی ایکس پرایز (X-Prize) جایزهای 20 میلیون دلاری را برای فناوری جذب کربن در نظر گرفته بود، اما با کمک 100 میلیون دلاری اخیر ایلان ماسک، انتظار میرود که تلاشها برای شرکت در رقابت و برنده شدن جایزه آن بسیار بیشتر باشد.
همانطور که اشاره شد، ماسک تاکنون چنین کار بشردوستانهای انجام نداده بود و آخرین باری که از جیب این مرد ثروتمند در راستای کمک به بشریت خرج شده بود، مبلغ این کمک یک دهم جایزه اخیر بود.
در مورد فناوریهای کنونی که برای جمعآوری و تغییر کاربری گاز کربن دی اکسید منتشر شده از سوزاندن سوختهای فسیلی انجام شده، میتوان به سیستم ساخت دانشمندان موسسه EPFL اشاره کرد؛ این سیستم میتواند حدودا 90 درصد گازهای خروجی از اگزوز ماشینها را جذب کرد و آن را به دی اکسید کربن مایع تبدیل کند. از طرف دیگر محققان دانشگاه آکسفورد روشی برای تبدیل این گاز گلخانهای به سوخت جت پیدا کردهاند و حتی برخی دانشمندان گفتهاند که میتوان گاز مورد نظر را به الماس تبدیل کرد.