جنگنده بومی کره جنوبی تا یک ماه دیگر رونمایی خواهد شد

جنگنده بومی کره جنوبی که از نسل بعدی هواگردهای نظامی نیروی هوایی این کشور خواهد بود به زودی رونمایی و رسما معرفی خواهد شد.

کره جنوبی یکی از غول‌های بزرگ اقتصادی در دنیاست و عملا سکان دار صنعت الکترونیک محسوب می‌شود. این کشور خانه کمپانی‌های بسیار بزرگی همچون سامسونگ، هیوندای، اس کی هاینیکس، ال جی و… بوده و از بازیگران اصلی عرصه‌های مختلف فناوری است. با این حال در منطقه‌ای پر مناقشه قرار داشته و همسایه‌ای خطرناک به نام کره شمالی دارد.

به دلیل تهدید کره شمالی و بعد از آن چین و حتی تا حدودی روسیه، کره جنوبی همواره ارتش بسیار قدرتمند و بزرگش را در بالاترین سطوح آموزش داده و آمادگی خود را حفظ می‌کند. ارتش این کشور بیشتر جنگ افزارهایش را از کمپانی‌های داخلی خریداری می‌کند، با این حال مشتری کشورهای غربی به ویژه آمریکا نیز به شمار می‌رود. البته در کنار تسلیحات بومی و غربی، ارتش این کشور چند ده عراده خودروی زرهی شامل تانک و خودروی رزمی پیاده نظام در کنار 300 پرتابگر موشک ضد تانک و ضد هوایی دوش پرتاب روسی نیز دارد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، در ازای بدهکاری مسکو تحویل سئول شدند. البته هلیکوپترهای چندمنظوره کاموف Ka-27 نیز از دیگر ادوات روسی ارتش این کشور می‌باشند که مجزا خریداری شدند.

همانطور که گفته شد بیشتر تسلیحات نیروهای مسلح کره جنوبی بومی هستند. با این حال ستون فقرات نیروی هوایی آن را جنگنده‌های آمریکایی تشکیل می‌دهند. البته جنگنده‌های مدرن فعلی آن شامل F-15K اسلم ایگل – Slam Eagle و KF-16C/D فایتینگ فالکون – Fighting Falcon بلاک 52 که همگی جنگنده‌های چندمنظوره نسل 4.5 بوده و به ترتیب بر اساس جنگنده‌های F-15E استرایک ایگل – Strike Eagle و F-16 ساخته شده‌اند، توسط صنایع هوافضای کره جنوبی موسوم به KAI به صورت تحت لیسانس تولید و مونتاژ شدند.

علاوه بر این کره جنوبی از مشتریان جنگنده چندمنظوره پنهانکار و رادارگریز نسل 5 آمریکایی F-35 لایتنینگ 2 – Lightning II است و علاوه بر 11 فروند F-35A که پیشتر دریافت کرده، 49 فروند F-35A دیگر (مجموعا 60 فروند F-35A) برای نیروی هوایی و 20 فروند نمونه عمود پرواز و کوتاه خیز آن یعنی F-35B را برای ناو هواپیمابر خود دریافت خواهد کرد. هواپیماهای تماما بومی آن نیز شامل هواپیمای آموزشی T-50 گلدن ایگل، جنگنده چندمنظوره سبک نسل 4 FA-50 و هواپیمای آموزشی و تهاجمی سبک KT-1 وونگبی است.

هواگردها، ماهواره‌ها و راکت‌های حامل ماهواره این کشور همگی توسط KAI ساخته می‌شوند. این کمپانی در سال 1999 با سرمایه گذاری مشترک سامسونگ، دوو و هیوندای تاسیس شد. از جمله پروژه‌های در حال توسعه صنایع هوافضای کره جنوبی می‌توان به هواپیمای KF-X اشاره کرد که یک جنگنده چندمنظوره نسل 4.5 با یک یا دو سرنشین است و با صرف 7.85 میلیارد دلار هزینه، بزرگ‌ترین پروژه دفاعی کره جنوبی تا به امروز و دومین پروژه ساخت جنگنده بومی این کشور تلقی می‌شود.

جدیدترین جنگنده بومی کره جنوبی قرار است به عنوان جایگزینی برای دو جنگنده چندمنظوره نسل 3 سالخورده F-4 و F-5 وارد خدمت شود. این هواپیمای جدید که هم اکنون 6 پیش نمونه آن به صورت همزمان در حال ساخت است، تا یک ماه دیگر،‌ یعنی زمانی که نخستین پیش نمونه از آن تکمیل شود، معرفی خواهد شد؛ پیش نمونه نخست تا به امروز 92 درصد تکمیل شده است و دو پیش نمونه دیگر نیز تا پایان 2021 کامل می‌شوند. آزمایش‌های زمینی این هواپیما نیز بلافاصله پس از معرفی رسمی آغاز خواهد شد. نخستین پرواز هواپیما نیز قرار است در ماه جولای سال 2022 صورت پذیرد.

هدف کره جنوبی از ساخت چنین هواپیمایی که پروژه‌اش از سال 2015 آغاز شد، نه تنها ساخت جایگزینی برای جنگنده‌های قدیمی بود، بلکه فروش آن به کشورهای خارجی نیز می‌باشد. کره جنوبی قصد دارد با ساخت هواپیمایی فوق پیشرفته اما نسل 4.5، با جنگنده‌های قابل خرید فعلی به ویژه F-35 رقابت کند. مشتری این جنگنده عمدتا کشورهایی خواهد بود که تهدید چندانی نداشته و نمی‌توانند هزینه زیادی صرف خرید جنگنده‌های مدرن کنند.

جنگنده بومی کره جنوبی با وجود اینکه نسل 4.5 است، اما فناوری‌های زیادی از جنگنده‌های نسل 5 را در دل خود جای داده است. بستر و چارچوب طراحی هواپیما نیز آنقدر مدرن است که این امکان را به سازندگان می‌دهد تا یک جنگنده نسل 5 با پنهانکاری ارتقا یافته بر اساس آن طراحی و تولید کنند. این انعطاف پذیری در بازاریابی خارجی محصول به صنایع هوافضای کره جنوبی کمک می‌کند، چرا که مشتری می‌تواند بر اساس نیازش یک جنگنده نسل 4.5 یا 5 خریداری نماید.

جدیدترین جنگنده بومی کره جنوبی از یک آرایه فازی فعال AESA بهره می‌برد که امروزه در جنگنده‌های پیشرفته یافت می‌شود. این رادار در کنار سیستم جستجو و ردیابی فروسرخ IRST، سیستم هدف گیری الکترواپتیکال EOTS، کامپیوتر ماموریت MC، نمایشگرهای چندمنظوره MFD و بسیاری دیگر از تجهیزات الکترونیکی هوایی آن موسوم به اویونیک توسط کمپانی کره‌ای هانوا تکوین (سامسونگ تکوین سابق) ساخته شده‌اند. شماری دیگر از سامانه‌های اویونیکی آن همچون سیستم پیوند داده (دیتا لینک)، سیستم جنگ الکترونیک و اخلالگر، کامپیوتر کنترل پرواز FLCC، کامپیوتر مدیریت بار، سوخت و مهمات SMC، سیستم ارتباطی، ناوبری و شناسایی CNI آن نیز توسط صنایع هوافضا و دفاعی ال جی موسوم به LIG Nex1 ساخته شده‌اند.

این جنگنده با وجود شباهت‌هایش به جنگنده‌های نسل 5، تفاوت‌های کلیدی نیز با آن‌ها دارد. به عنوان مثال گرچه سطح مقطع راداری کمتری نسبت به جنگنده‌های نسل 4 دارد، اما کاملا پنهانکار و رادارگریز نیست. بر خلاف جنگنده‌های نسل 5 که مهمات را داخل بدنه حمل می‌کنند، KF-X دارای 10 آویزگاه زیر بال و بدنه خود است و 7.7 تن بار و مهمات زیر آن‌ها نصب می‌شود. از سوی دیگر گرچه این هواپیما سرعت فراصوت بیش از 1.81 ماخ دارد، اما فاقد قابلیت سوپر کروز است و بدون پس سوز قادر به رسیدن به سرعت فراصوت نیست. در حالی که یک جنگنده نسل 5 همچون F-22 بدون پس سوز می‌تواند با سرعت 1.82 ماخ پرواز کند.

این جنگنده 16.9 متر طول، 4.7 متر ارتفاع و دهانه بالی به عرض 11.2 متر دارد. وزن خود هواپیما بدون بار، سوخت و مهمات نیز 11.8 تن است. با در نظر گرفتن این ارقام دومین جنگنده بومی کره جنوبی اندکی از F-16 بزرگ‌تر و سنگین‌تر و قدری از میگ-29/35 نیز کوچک‌تر و سبک‌تر است.

این هواپیما دو موتور جت توربوفن F414 دارد که تحت لیسانس کمپانی هوافضای آمریکایی جنرال الکتریک توسط کمپانی هانوا تولید می‌شوند. این موتور که قلب تپنده جنگنده‌های نسل 4.5 دیگر نظیر F/A-18E/F سوپر هورنت – Super Hornet و JAS 39E/F گریپن – Gripen سوئدی است، تا صد هزار نیوتون رانش تولید می‌کند. برخورداری KF-X از دو موتور F414 بیشینه رانش 200 هزار نیوتون را برای آن به ارمغان می‌آورد که سبب افزایش نسبت رانش به وزن و در نتیجه چالاکی و مانورپذیری بسیار بالای هواپیما می‌شود. برد هواپیما با مخزن سوخت کامل نیز 2900 کیلومتر است.

حداکثر وزن این جنگنده هنگام برخاست 25.5 تن است که شامل بار، سوخت و مهمات نیز می‌شود. همانطور که گفته شد توان حمل بار و مهمات جنگنده بیش از 7.7 تن است و هواپیما علاوه بر مخزن حمل بار (بارهایی همچون غلاف هدف‌ گیری) و سوخت زیر 10 آویزگاهش، انواع موشک‌های هوا به هوا و هوا به سطح در کنار بمب‌های هوشمند و هدایتی نیز حمل خواهد کرد. این جنگنده همچنین یک توپ گتلینگ خودکار 20 میلی‌متری M61 ولکان – Vulcan نیز دارد که برای درگیری هوایی نزدیک موسوم به داگ فایت استفاده می‌شود.

سه موشک کروز هواپرتاب KEPD 350 اروپایی، AGM-84E SLAM-ER آمریکایی و هاینمو 3 کره‌ای، موشک‌های هوا به هوای کوتاه برد IRIS-T آلمانی و AIM-9 سایدواندر – Sidewinder آمریکایی در کنار موشک‌های دوربرد و فرا افق متئور – Meteor اروپایی و AIM-120 آمرام – AMRAAM از دیگر تسلیحات قابل حمل این جنگنده هستند. موشک‌های کروز ضدکشتی نظیر SSM-700K هاسئونگ کره‌ای و هارپون آمریکایی نیز به هواپیما توان نبرد ضد سطحی می‌دهند. بمب‌های هدایت ماهواره‌ای – لیزری JDAM، هدایت لیزری Paveway، بمب‌های خوشه‌ای هوشمند، بمب‌های کم قطر SDB، موشک‌های هوا به سطحی همچون پوپای و AGM-65 ماوریک – Maverick نیز برای درگیری با اهداف زمینی و سطحی کاربرد دارند. هواپیما همچنین با حمل موشک ضد تشعشع AGM-88 HARM در عملیات سرکوب پدافند شرکت می‌کند.

اندونزی نیز در ساخت این جنگنده با کره همکاری دارد و 20 درصد سهام KF-X به آن تعلق دارد. اندونزی قصد دارد ضمن خرید جنگنده‌های نسل 4.5 رافال از فرانسه و F-15EX از آمریکا، KF-X را نیز به عنوان جنگنده‌ای کم هزینه‌تر وارد نیروی هوایی خود کند. کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی آمریکایی لاکهید مارتین – Lockheed Martin که طراح و سازنده اصلی F-35 تلقی می‌شود نیز در این پروژه با صنایع هوافضای کره جنوبی همکاری داشته و از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. طبق این همکاری لاکهید مارتین شمار بسیاری از فناوری‌های F-35 را در اختیار KAI قرار داد. البته فناوری EOTS، رادار، IRST و اخلالگر F-35 از جمله مواردی است که لاکهید از به اشتراک گذاری آن‌ها خودداری نمود و کمپانی‌های کره‌ای خود دست به توسعه سامانه‌های مذکور زدند.

علاوه بر لاکهید مارتین، کمپانی التا نیز به هانوا در تست رادار کمک کرد. کمپانی سوئدی ساب (سازنده جنگنده گریپن) نیز در توسعه نرم افزار جنگنده به کمک LIG Nex1 شتافت. کمپانی‌های دیگری همچون البیتز سیستمز، چابهام، MBDA، ترایامف، مگیت، UTC، مارتین بیکر، تکس استار و کورتیس رایت نیز از دیگر کمپانی‌های خارجی هستند که در این پروژه با KAI همکاری دارند.

قرار است تا سال 2028 شمار 40 فروند KF-X وارد خدمت در نیروی هوایی کره جنوبی شود. 80 فروند دیگر نیز تا 2032 تحویل خواهند شد تا ناوگان KF-X شامل 120 فروند جنگنده باشد. KAI همچنین انتظار دارد بین 300 تا 500 فروند جنگنده به کشورهای خارجی فروخته شود.

گرچه این موضوع در هیچ منبعی عنوان نشده، اما بعید نیست KAI نیروی هوایی آمریکا را نیز به عنوان یکی از مشتریان احتمالی خود برای KF-X در نظر بگیرد. چندی پیش اخباری منتشر شد مبنی بر آن که نیروی هوایی آمریکا به دلیل قیمت بسیار بالای F-35، شاید جنگنده ارزان قیمت‌تری برای جایگزینی F-16 بسازد. جنگنده F-16 که ستون فقرات نیروی هوایی آمریکا را تشکیل می‌دهد، در سال 1978 وارد خدمت شد. فلسفه پشت پروژه آن نیز ساخت هواپیمایی ارزان قیمت با هزینه پرواز و نگهداری پایین بود. یکی از اهداف پروژه F-35 این بود که جایگزین F-16 شود، اما بر خلاف F-16 که ارزان قیمت است و هزینه عملیاتی کمی دارد، F-35 به شدت گران قیمت بوده و هزینه تعمیر، نگهداری و هر ساعت پرواز آن به شدت سرسام آور است.

به عبارتی جنگنده F-35 کاملا در تضاد با فلسفه و هدف ساخت F-16 است. هر فروند F-16 حدود 30 میلیون دلار قیمت دارد، در حالی که F-35 با وجود اینکه قرار بود قیمتش 50 میلیون دلار به ازای هر فروند باشد، هم اکنون 77.9 میلیون دلار قیمت دارد. بد نیست بدانید قیمت این جنگنده در ابتدا 300 میلیون دلار بود و طی گذر زمان با افزایش تولید، قیمتش کاهش یافت.

در حالی که نیروی هوایی تصمیم داشت دیگر جنگنده غیرپنهانکار خریداری نکند، اما قرار است پس از 20 سال مجددا جنگنده ایگل خریداری کند. در ابتدا قرار بود جنگنده نسل پنج F-22 رپتور جایگزین جنگنده‌های قدیمی نسل چهار F-15C شود، اما پروژه رپتور در سال 2012 به دلیل هزینه بالایش لغو شد. از این رو نسل جدیدی از جنگنده F-15 توسعه یافت که از نسل 4.5 به شمار می‌رود و پنهانکاری نسبی دارد. پس تابوی خرید جنگنده غیر نسل 5 در نیروی هوایی شکسته شده است.

ایالات متحده آمریکا با این که بزرگ‌ترین سازنده و فروشنده تسلیحات در دنیا به شمار می‌رود،‌ اما از کشورهای دیگر نیز خرید می‌کند. برای مثال ارتش این کشور از کشورهای سوئد، آلمان و چک تسلیحات انفرادی، از بریتانیا توپ هویتزر، از کانادا نفربر و از فرانسه هلیکوپتر خریداری می‌کند. نیروی دریایی این کشور نیز قرار است از ایتالیا 15 فروند ناوچه FREMM خریداری کند. پس نیروهای مسلح این کشور با خرید از کشورهای دیگر نیز بیگانه نیست.

برای جایگزینی F-16 نیز نیروی هوایی قصد دارد مطالعاتی انجام دهد تا در صورت امکان هواپیمایی جدید از نسل 4.5 ساخته و وارد خدمت کند. اما بعید نیست در این بین نگاهی به جنگنده بومی کره جنوبی داشته باشد. پیش از این که نیروی هوایی به دنبال هواپیمای آموزشی جدیدی بود، لاکهید مارتین و KAI هواپیمای T-50 را به نیروی هوایی پیشنهاد دادند. پس صنایع هوافضای کره جنوبی تجربه حضور در پروژه‌های نیروی هوایی آمریکا را نیز دارد.

این بار نیز نیروی هوایی می‌تواند توان و هزینه خود را صرف جنگنده جدید نکند، بلکه به سراغ KF-X برود که نیازهایش را برطرف می‌کند. لاکهید مارتین که بزرگ‌ترین سازنده جنگ افزار در دنیا تلقی می‌شود به همراه چند کمپانی آمریکایی دیگر در پروژه جنگنده جدید کره جنوبی شرکت دارند و این امر خود می‌تواند شانس پیوستن KF-X به نیروی هوایی آمریکا را تقویت کند. روابط نزدیک واشنگتن و سئول به همراه لابی قدرتمند لاکهید مارتین نیز از دیگر عوامل تقویت کننده خرید این جنگنده توسط نیروی هوایی آمریکا هستند.

در پایان باید گفت با وجود اینکه نیروی هوایی کره جنوبی در حال حاضر بدون F-35 نیز بسیار قدرتمندتر از نیروی هوایی فلج کره شمالی است، اما سئول قصد دارد آن را تقویت و خود را برای مقابله احتمالی با چین آماده کند. کره جنوبی و ژاپن با دریافت F-35 از نظر کیفی در جایگاه بسیار بالاتری نسبت به نیروی هوایی چین قرار می‌گیرند. البته در حال حاضر نیز جنگنده‌های عملیاتی کره‌ جنوبی و ژاپن برتر از همتایان فعال در چین هستند. با این حال برتری کمّی همواره در دستان چین است.