تاثیر رمزارزها بر بازار گیفت کارت | ارتباط این دو محصول پرکاربرد مالی با یکدیگر

یکی از رویکردهای جذابی که بین بازار گیفت کارت و بازار رمزارزها مشترک است، امکان استفاده از آنها برای پرداخت‌های «ناشناس» (Anonymous) است.

در طول سال‌های گذشته که بازار رمزارزها رونق گرفته است، بسیاری از معامله‌گران برای دستیابی به مرحله بالاتری از ناشناس بودن، از گیفت کارت‌های به اصطلاح حلقه باز برای واریز پول به حساب صرافی یا پلتفرم‌های فروش ارز دیجیتال استفاده می‌کنند. همچنین در کشورهایی مثل ایران و اوکراین که به سیستم مالی بین‌المللی دسترسی ندارند، گیفت کارت‌ها یکی از راه‌های به نسبت ساده تامین ارز در حساب بانکی بین‌المللی محسوب می‌شوند.

در ادامه این مطلب از وبسایت آی‌گیفت، تاثیر ظهور رمزارزها روی بازار گیفت کارت بررسی شده و تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو نوع محصول دیجیتال معرفی می‌شود.

گیفت کارت چه ربطی به رمزارز دارد؟

گیفت کارت‌ها انواع مختلفی دارند، اما به صورت کلی بیشتر آنها اعتبارهای درون شبکه‌ای پیش‌پرداختی هستند که برای خرید یک محصول یا خدمات خاص کاربرد دارند. شبکه‌هایی که گیفت کارت‌ها در آنها کاربرد دارند شبکه‌های متمرکزی هستند که توسط برندهای بزرگ بین‌المللی ارائه و مدیریت می‌شوند. کاربران معمولا با داشتن گیفت کارت می‌توانند در این شبکه‌ها اشتراک بگیرند و از محتوای آنها استفاده کنند. البته این موضوع در مورد گیفت کارت‌های حلقه بسته، و به ویژه انواعی از گیفت کارت که برای شبکه‌های سرگرمی و بازی کاربرد دارند بیشتر مشهود است.

در مقابل ارزهای دیجیتال راه‌کارهای غیرمتمرکز همتا-به-همتایی هستند که بدون وجود هر نوع مدیریت مرکزی عمل می‌کنند. با این حال درست مانند گیفت کارت‌ها، آنها هم اعتبارهای درون شبکه‌ای محسوب می‌شوند که می‌توان از آنها برای خرید برخی محصولات و خدمات استفاده کرد. علاوه بر این، هم گیفت کارت و هم رمزارز روش‌های بسیار ساده‌ای برای پرداخت شخصی و انتقال پول شخصی ارائه می‌دهند. همان طور که برای تولد یک دوست می‌توانیم یک گیفت کارت بی‌نام کادو بدهیم، برای انتقال پول برای دوستی در کشوری دوردست هم می‌توانیم از رمزارز استفاده کنیم.

گیفت کارت های حلقه باز: اعتبارهایی بی نام و نشان

گیفت کارت های حلقه باز (open-loop) انواعی از گیفت کارت هستند که توسط مجموعه‌ای از ارائه دهندگان خدمات و فروشگاه‌ها به عنوان روش پرداخت قبول می‌شوند. این گیفت کارت‌ها معمولا توسط شرکت‌های عمده ارائه دهنده خدمات بانکی و پولی بین‌المللی با محدودیت‌هایی نسبت به کارت‌های شخصی بانکی عرضه می‌شوند. معمولا این محصولات مالی با رقم‌هایی بین 10 تا 500 دلار در دسترس کاربران در کشورهای گوناگون قرار دارند.

شرکت‌های عمده‌ بانکی مثل ویزا، مسترکارد، و پی‌پال این اعتبارها را منتشر می‌کنند و توسط کاربرانی که تمایلی به استفاده از حساب شخصی خود به صورت آنلاین ندارند (در کشورهایی که به خدمات بانکی بین المللی دسترسی دارند) یا به خدمات بانکی بین‌المللی دسترسی ندارند برای پرداخت‌های آنلاین مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گیفت کارت‌ها معمولا با لوگو شرکت ارائه دهنده خدمات منتشر می‌شوند و به عنوان یک روش پرداخت به صورت گسترده مورد تائید فروشگاه‌های آنلاین هستند.

رمزارز: از پول دیجیتال تا توکن‌های خدماتی

درست همان طور که دنیا گیفت کارت‌ها پر از محصولات و خدمات متفاوتی است که از سوی شرکت‌های مختلف بین‌المللی ارائه می‌شوند، دنیای ارزهای دیجیتال نیز پر از محصولاتی است که اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند. بیت کوین، اولین و موفق‌ترین ارز دیجیتال جهان، به عنوان یک واحد پولی دیجیتال عرضه شده که به صورت غیرمتمرکز و توسط شبکه‌ای از کامپیوترها مدیریت می‌شود. این پول دیجیتال اگر چه نتوانسته در طول بیش از ده سال حضور خود جایگزین پول رسمی شود، اما به خوبی توانسته اعتماد شبکه بسیار گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران و فعالان مالی در سراسر جهان را به خود جلب کند تا جایی که امروز با ارزش‌ترین محصول مالی محسوب می‌شود.

بعد از بیت کوین، مجموعه گسترده‌ای از آلت کوین‌ها با هدف ارائه خدماتی مشابه بیت کوین، یا برای تکمیل آن، بر پایه مدل مفهومی شبکه غیرمتمرکز بیت کوین و ایده بلاک‌چین طراحی شده و توسعه یافتند. بعضی از آنها مانند لایت کوین یا کاردانو درست مثل بیت کوین، به عنوان روش‌های پرداخت ارائه شدند، و بعضی از آنها مثل اتریوم خدمات کاملا جدیدی را بر پایه ایده اولیه بلاک‌چین به کاربران عرضه می‌کنند. کارشناسان رمزارز اغلب از سال 2020 به عنوان سال شکوفایی برنامه‌های امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یاد می‌کنند که با ظهور انواع جدیدی از رمزارزها و توکن‌های دیجیتال همراه بود.

اپلیکیشن‌های غیر متمرکز انواعی از محصولات دیجیتال هستند که کاربردهایی روزانه و واقعی برای ارزهای دیجیتال ایجاد می‌کنند. این اپلیکیشن‌ها سیستم‌های پیشرفته‌ای هستند که در آینده نزدیک قابلیت پیگیری بخش قابل توجهی از امور ما، از پرونده‌های درمانی و بیمه گرفته تا وام‌ها را خواهند داشت. نکته جالب در مورد توکن‌ها یا رمزارزهای اپلیکیشن‌های غیر متمرکز شباهت آنها با گیفت کارت‌های حلقه-بسته است که برای یک محصول یا خدمات خاص کاربرد دارند.

تاثیر رشد رمزارزها بر بازار گیفت کارت چه بوده است؟

با این که هنوز هیچ تحقیق جامعی در مورد تاثیر دقیق رمزارزها روی بازار گیفت کارت‌ها منتشر نشده، این تاثیر از دو جانب قابل بررسی است. از یک طرف تا پیش از ظهور رمزارزها گیفت کارت یکی از راه‌های اصلی تامین اعتبار ارزی بین‌المللی بدون مشخصات بانکی و اطلاعات هویتی محسوب می‌شد. ظهور رمزارزها این جایگاه تامین اعتبار را از انحصار گیفت کارت و کارت‌های اعتباری و پیش‌پرداخت بانکی خارج کرد.

از طرف دیگر، در طول سال‌های گذشته تعداد رو به رشدی از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران از گیفت کارت‌های بدون نام برای واریز وجوه به حساب و خرید رمزارز استفاده می‌کنند. به این ترتیب تاثیر رمزارزها روی بازار گیفت کارت‌ها هم واجد جنبه منفی و هم واجد جنبه مثبت بوده است. بدون وجود آمارهای مشخص از میزان خرید رمزارزها با گیفت کارت یا میزان استفاده از ارز دیجیتال برای هدایای شخصی، نمی‌توان روی نقش این تاثیر رای قاطعی داد.

گیفت کارت یا رمزارز؟

اگر چه در این مطلب روی شباهت و در موارد زیادی همپوشانی گیفت کارت و رمزارز تاکید شد، این دو محصول مالی از جنبه‌های گوناگون با هم متفاوت هستند. به جز متمرکز بودن گیفت کارت و غیر متمرکز بودن رمزارز، مواردی تفاوت عمده دیگری نیز وجود دارد. اول از همه این که معمولا گیفت کارت‌ها با اعتبار پول رسمی ارائه می‌شوند. علاوه بر این، کاربرد اصلی آنها خرید محسوب می‌شود.

در مقابل رمزارزها واحدهای پولی رسمی نیستند و ارزش‌های درون شبکه‌ای غیر متمرکزی هستند که به صورت مستقل از بانک‌های مرکزی و پول‌های رسمی فعالیت دارند. در طول سال‌های گذشته به تعداد پلتفرم‌ها، فروشگاه‌ها، و ارائه دهندگان خدماتی که رمزارز را به عنوان روش پرداخت قبول می‌کنند اضافه شده، با این حال رمزارزها هنوز به عنوان یک روش پرداخت مورد تائید عمومی نیستند. آنها اگر چه ذخیره‌های ارزش بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند، اما هنوز راه مناسبی برای پرداخت‌های روزمره به حساب نمی‌آیند.

جمع‌بندی

ظهور رمزارزها بعضی از کاربردهای ویژه و انحصاری گیفت کارت، که انتقال اعتبار پولی یکی از آنها بود را از انحصار این محصولات مالی دیجیتال درآورد. تا پیش از ظهور رمزارزها، هر نوع انتقال اعتباری یا از طریق کارت‌های بانکی یا از طریق گیفت کارت‌ها به ویژه انواع حلقه باز آنها انجام می‌شد. این روند با اختراع بیت کوین و رمزارزهای دیگر تغییر کرد و دیگر تنها روش انتقال اعتبار پولی محدود به روش‌های بانکی و رسمی نیست.

با این حال تاثیر رمزارزها روی بازار گیفت کارت تاثیری یک جانبه و منفی نبوده است. در طول سال‌های گذشته یکی از ساده‌ترین راه‌های دستیابی به معاملات رمزارز ناشناس استفاده از گیفت کارت بوده است. در نهایت می‌توان ادعا کرد تاثیر رمزارز روی بازار گیفت کارت بیشتر متحول کننده بوده و منجر به ایجاد کاربردها و راه‌کارهای جدیدی برای آن شده است.