ایمن سازی کامپیوتر بدون نیاز به آنتی ویروس نیز امکان پذیر است

برای ایمن سازی کامپیوتر همیشه نیاز به آنتی‌ویروس نیست، می‌توانید با استفاده از روش‌های امنیتی که در ادامه آورده شده است، از دستگاه خود در برابر تهدیدات مختلف حفاظت کنید.

برای ایمن سازی کامپیوتر در برابر برنامه‌های مخرب، همیشه استفاده از بهترین آنتی‌ویروس‌ها توصیه می‌شود. اما آیا می‌دانستید که می‌توانید بدون استفاده از برنامه آنتی ویروس شخص ثالث نیز کامپیوتر خود را از شر ویروس‌ها در امان نگه دارید؟

دانستن این روش‌ها برای حفاظت از کامپیوترتان امری ضروری است. در سال ۲۰۰۲، شصت هزار (۶۰۰۰۰) ویروس کامپیوتری، کرم شبکه، تروجان و سایر نرم افزارهای مخرب شناسایی شدند. آمارها حاکی از آن است که از اسفند ماه ۹۸، تعداد کل بدافزارهای جدید در سرتاسر دنیا به ۶۶/۶۷۷ میلیون برنامه می‌رسد.

این روش‌های پیشگیرانه که در ادامه آورده شده است، درواقع نوعی خط دفاعی دوم محسوب می‌شوند. قبل از بررسی آن‌ها، بهتر است با علائم یک کامپیوتر آلوده آشنا شویم؛ از این طریق خیلی سریع متوجه می‌شوید که ایمنی کامپیوتر شما به خطر افتاده است.

علائم یک کامپیوتر آلوده

ویروس رایانه‌ای، دقیقاً مانند ویروس آنفلوانزا بسیار مسری است و مانع ساده‌ترین عملکردهای کامپیوتر می‌شود. ویروس به برنامه‌ها آسیب می‌زند، فایل‌ها را پاک می‌کند و عملکرد کلی سیستم کامپیوتر شما را مختل می‌کند.

تشخیص وجود بدافزار در کامپیوتر همیشه آسان نیست، چرا که مشکلات سخت افزاری و ناسازگاری سیستم نیز می‌تواند علائم مشابهی داشته باشد. با این حال، همیشه حواستان به این علائم هشدار باشد و بلافاصله سیستم خود را اسکن کنید.

• عملکرد ضعیف سیستم
• خرابی‌های مکرر برنامه
• پیام‌های خطای غیرعادی
• فریز مکرر مرورگر
• پاسخ ندادن کامپیوتر
• ری استارت خودبه‌خودی سیستم
• رفتن به صفحاتی که کلیک نکرده‌اید
• مسدود شدن دسترسی به فایل‌ها و برنامه‌ها

مجرمان اینترنتی و هکرها آنقدر باهوش هستند که به راحتی کدهای مخرب خود را هنگام کار با کامپیوتر شما پنهان می‌کنند. بدافزارهای مدرن حتی از طریق آنتی ویروس نیز ممکن است شناسایی نشوند و بدون نشان دادن هیچ یک از علائم فوق به کامپیوتر شما نفوذ کنند. تنها راه تشخیص ویروس‌ها و ایمن سازی کامپیوترتان، اسکن و پاکسازی ویروس‌ها به طور دستی است که روش‌های آن در زیر آورده شده است.

۱- در مدیریت فایل (Task Manager) به دنبال فعالیت غیرعادی باشید

مدیریت فایل ویندوز اطلاعات دقیقی از تمام پردازش‌ها و برنامه‌های در حال اجرا بر روی کامپیوتر شما فراهم می‌کند. با استفاده از این ویژگی می‌توانید فعالیت‌های غیرعادی را که از منابع سیستم شما استفاده می‌کنند، شناسایی کنید. مدیریت فایل را باز کنید و پردازش‌های سیستم (Processes) را بررسی کنید.

۱-کلمه Task Manager را در منوی Start تایپ کنید یا از کلید میانبر Ctrl + Shift + Esc استفاده کنید. یا اینکه می‌توانید از کلید Ctrl + Alt + Del استفاده کنید و در پنجره جدیدی که باز می‌شود، Task Manager را انتخاب کنید.

۲- برای مشاهده تمامی فعالیت‌های سیستم، روی زبانه Processes کلیک کنید.

۳- اگر لیست کوچک‌تری ظاهر شد، روی جزئیات بیشتر (More Details) کلیک کنید تا لیست کاملی از پردازش‌ها را ببینید.

۴- پردازش‌ها را تجزیه و تحلیل کنید و به دنبال هرگونه فعالیت مشکوک باشید.

۵- روی فعالیت مشکوک کلیک راست کرده و پایان کار (End Task) را انتخاب کنید.

 

ویروس کامپیوتری یا بدافزار معمولاً بخش زیادی از حافظه، CPU و منابع دیسک را استفاده می‌کند. آن‌ها معمولاً اسامی عجیب و غریبی دارند، اما می‌توانند از فایل‌های قانونی برای پوشش خود استفاده کنند. اگر به پردازشی مشکوک شده‌اید، کافی است روی آن کلیک راست کرده و برای یافتن جزئیات بیشتر روی جستجوی آنلاین (Search online) کلیک کنید.

۲- از ویندوز دیفندر برای ایمن سازی کامپیوترتان استفاده کنید

ویندوز ۱۰ با به صورت پیش فرض به همراه Windows Security عرضه شده است، این برنامه به طور مداوم برای ایمن سازی کامپیوترتان در برابر ویروس‌ها و بدافزارها، آن را اسکن می‌کند. با این حال، می‌توانید به صورت دستی نیز این اسکن را انجام دهید. در زیر، مراحل انجام این کار آورده شده است.

منوی Start را باز کرده و تنظیمات (Settings) را انتخاب کنید.

۲- روی به‌روزرسانی و امنیت (Update & Security) کلیک کنید و سپس Windows Security را از منو انتخاب کنید.

۳- از میان بسیاری از بخش‌های ایمن سازی، روی گزینه Virus and Threat Protection کلیک کنید تا پنجره اسکن باز شود.

۴- روی Scan Options کلیک کنید تا هر سه گزینه اسکن یعنی اسکن سریع (Quick Scan) ، اسکن کامل (Full Scan) و اسکن سفارشی (Custom Scan) را مشاهده کنید.

۵- گزینه موردنظر را انتخاب کنید و برای اجرای اسکن دستی روی Scan Now کلیک کنید.

Windows Security Defender کامپیوتر شما را اسکن کرده و جزئیات اسکن را گزارش می‌کند. این ویژگی داخلی ویندوز به شما این امکان را می‌دهد تا علیه تهدیدات اقدام کنید. با استفاده از Windows Defender می‌توانید تهدیدها را حذف، بازیابی، مسدود و قرنطینه کنید.

۳- از خط فرمان (Command Prompt) استفاده کنید

از آنجا که اکثر ویروس‌ها و برنامه‌های مخرب خود را در درایوها پنهان می‌کنند، می‌توانید با استفاده از Command Prompt ویژگی‌های پنهان فایل را پیدا کرده و آن را پاک کنید. در اینجا نحوه حذف ویروس از کامپیوتر و ایمن سازی آن با استفاده از خط فرمان آورده شده است.

۱-در منوی Start ویندوز ۱۰، cmd را تایپ کنید.

۲- روی Command Prompt کلیک راست کرده و گزینه Run as administrator را انتخاب کنید.

۳- با استفاده از ‘X:’ به بخش یا درایو آلوده بروید؛ X را با درایو آلوده جایگزین کنید.

۴- دستور attrib را تایپ کرده و Enter را بزنید: *.* attrib – s – r – h /s /d

۵- دستور dir را تایپ کنید تا تمام فایل‌های دایرکتوری و زیرشاخه‌های آن را در درایو موردنظر مشاهده کنید.

اکنون دنبال فایل‌های مشکوکی باشید که حاوی کلماتی مانند autorun و پسوند inf. هستند. با استفاده از دستور del infected file name، ویروس را پاک کنید.

در دستور attrib، h نماد ویژگی پنهان فایل و r نماد ویژگی فقط خواندنی (read-only) است، در حالی که s ، فایل‌ها را از حالت کاربر به فایل‌های سیستم تغییر می‌دهد. s/ جستجو را به سایر بخش‌ها از جمله پوشه‌های فرعی گسترش می‌دهد و d/ شامل همه پوشه‌های پردازش در جستجو می‌شود.

این نکته را فراموش نکنید که از CMD باید با احتیاط استفاده شود، چرا که استفاده نادرست از آن می‌تواند به فایل‌های مهم سیستم آسیب برساند.

۴- رجیستری ویندوز را ویرایش کنید

رجیستری ویندوز (Windows Registry) یک پایگاه داده است که تنظیمات پیکربندی سخت افزار و نرم افزار سیستم را در خود ذخیره می‌کند؛ همچنین این امکان را به شما می‌دهد که ویروس را به طور دستی از کامپیوتر خود پاک کنید. با این حال، باید قبل از حذف ویروس از رجیستری، آن را شناسایی کنید.

این کار درواقع یک پردازش فنی است که مستلزم آشنایی نسبی با رجیستری ویندوز است. بنابراین، به شما توصیه می‌کنیم که این روش را فقط در صورت اطمینان از هویت ویروس استفاده کنید. در زیر، نحوه استفاده از Windows Registry برای حذف ویروس و ایمن سازی کامپیوترتان آورده شده است:

۱-کلمه Regedit را در منوی Start یا پنجره Run تایپ کنید.

۲- برای ورود به رجیستری روی Windows Registry کلیک کنید.

۳- به HKEY_LOCAL_MACHINE بروید؛ اینجا محلی است که بدافزار معمولاً روی سیستم نصب می‌شود.

اکنون به دنبال فایل مشکوک در رجیستری زیر باشید:

Software/Microsoft/Windows/CurrentVersion

۱-به دنبال یک برنامه ناشناس یا فایلی با نام عجیب باشید؛ سپس به صورت آنلاین نام آن را جستجو کنید تا مطمئن شوید که یک بدافزار است.

۲- روی ورودی تأیید شده کلیک راست کرده و آن را از Windows Registry پاک کنید.

هنگام حذف ویروس از Windows Registry توصیه می‌کنیم که از فایل‌ها و برنامه‌های مهم نسخه پشتیبان تهیه کنید. همچنین می‌توانید در موارد اضطراری از نرم افزار بازیابی اطلاعات استفاده کنید، اما سعی کنید کار به اینجا نرسد.

ایمن سازی کامپیوتر در برابر تهدیدات امنیتی

صرف‌نظر از اینکه چقدر محتاط هستید، به طور کامل نمی‌توانید از شر ویروس‌های کامپیوتری در امان بمانید. با استفاده از این روش‌ها می‌توانید کامپیوتر و اطلاعات ارزشمند خود را در برابر تهدیدات بدافزارها ایمن کنید.

اگر روش‌های بالا برای ایمن کردن کامپیوترتان کفایت نمی‌کند، آنتی ویروس‌های زیادی برای تقویت سیستم دفاعی کامپیوترتان وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.