ابررایانه سیمرغ رونمایی شد؛ آغاز بهره‌برداری از سوپرکامپیوتر ملی

ابررایانه سیمرغ در دانشگاه امیرکبیر رونمایی شد. این سوپرکامپیوتر ملی از ویژگی‌هایی چون تحلیل کلان داده، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و تحلیل داده‌های ژنتیک بهره می‌برد.

ابررایانه سیمرغ صبح روز یکشنبه 26 اردیبهشت 1400 طی مراسمی با حضور محمد جواد آذری جهرمی (وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات)، احمد معتمدی (رئیس دانشگاه امیرکبیر) و برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ساختمان ترنج دانشگاه امیرکبیر به صورت رسمی رونمایی شد. این ابررایانه در حال حاضر از توان پردازشی بیش از یک پتافلاپس برابر با یک میلیون میلیارد عملیات ممیز شناور ۶۴ بیتی در ثانیه بهره می‌برد که البته در روز افتتاح با 500 پتافلاپس فعالیت خود را شروع کرده و پس از دو ماه در پایان فاز اول با ظرفیت کامل آماده خدمت‌رسانی خواهد بود.

جزئیاتی از ابررایانه سیمرغ

ظرفیت پردازشی ابررایانه سیمرغ با استفاده از زیرساخت فعلی (در مرحله دوم) تا 5 پتافلاپس و در فازهای بعدی تا 10 پتافلاپس افزایش پیدا می‌کند که از پرقدرت‌ترین رایانه‌های رومیزی چند هزار برابر سریع‌تر خواهد بود. علاوه بر این، توان پردازشی فعلی ابررایانه در کاربردهای فوق سریعی که نیاز به دقت محاسبات ۶۴ بیتی ندارند نظیر هوش مصنوعی یا یادگیری عمیق تا انتهای فاز نخست برابر با ۲۰ پتافلاپس خواهد بود. همچنین این سوپرکامیپوتر در فاز اول بهره‌برداری حدود 12 برابر از قدرتمندترین سوپرکامیپوتری که در سال 90 افتتاح شد نیز از سرعت بیشتری بهره می‌برد.

محققان بر اساس فناوری مجازی‌سازی و یارانش ابری بستر محاسباتی ابررایانه سیمرغ را طراحی کرده‌اند. در واقع مجازی‌سازی بهره‌وری از منابع را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود در ارائه خدمات متنوع انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشد. ضمن اینکه امنیت داده‌ها نیز به دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد. محققان در بستر پردازشی این سوپرکامپیوتر از جدیدترین فناوری‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری روز دنیا استفاده کردند و به همین دلیل ابررایانه سیمرغ را باید به‌روزترین و قدرتمندترین سوپرکامیپوتر کشور دانست.

ابررایانه سیمرغ به دلیل برخورداری از جدیدترین نسل پردازنده‌های گرافیکی امکان کاربردهای تحلیل کلان داده و هوش مصنوعی را با سرعت بسیار زیاد و در مقیاس منطقی فراهم می‌کند. از کاربردهای این سوپرکامیپوتر می‌توان به هوش مصنوعی، تحلیل کلان داده، انتخابات اشیا، تصویرسازی، بازی سازی و پویانمایی، شبیه سازی‌های علمی، هواشناسی، تحلیل داده‌های ژنتیک و سایر کاربردهای علمی که نیازمند پردازشی بسیار بالا هستند اشاره کرد.

با توجه به ظرفیت پردازشی ابررایانه سیمرغ که در فاز فعلی از آن بهره می‌برد، ایران جزو 30 کشور دارای سوپرکامپیوترهای با ظرفیت پتافلاپسی خواهد بود. تمامی پژوهشگران مراکز پژوهشی و دانشگاهی، مهندسان، شرکت‌های دانش بنیان، استارت آپ‌ها و همچنین سازمان‌های دولتی و خصوصی نظیر بانک‌ها، بیمارستان‌ها، شهرداری‌ها و سایر نهادهای نیازمند بستر پردازشی جزو جامعه هدف این سوپرکامپیوتر قرار دارند.

این طرح با سرمایه‌گذاری حدود هزار میلیارد ریال به سرانجام رسیده که سهم حمایتی وزارت ارتباطات حدود ۵۰۰ میلیارد ریال، معاونت علمی ۲۰۰ میلیارد ریال و وزارت علوم ۱۳۰ میلیارد و دانشگاه امیرکبیر بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال بوده است.

سوپرکامپیوتر مریم در راه است

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در مراسم رونمایی از ابررایانه سیمرغ دانشگاه امیرکبیر عنوان کرد دومین سوپر کامپیوتر جمهوری اسلامی ایران با ظرفیت ۱۰۰ پتافلاپس به نام مریم میرزاخانی، دانشمند ایرانی راه اندازی خواهد شد. وی افزود برای طراحی سوپرکامپیوتر مریم قصد داریم برای مجموعه‌های توانمند کشور فراخوانی منتشر کنیم و توانمندی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در این حوزه را مورد ارزیابی قرار دهیم. همچنین سرمایه‌گذاری این طرح از سوی وزارت ارتباطات انجام خواهد شد.