هواپیمای عمود پرواز بل طرح جدیدی با موتور جت از این کمپانی با قدمت است که به عنوان جایگزینی برای V-22 ساخته میشود.
بل – Bell یکی از قدیمیترین کمپانیهای هوافضا در دنیا است که 86 سال پیش توسط یک صنعتگر آمریکایی به نام لارنس دیل بل در نییورک تاسیس و افتخارات زیادی در کارنامه خود دارد.
مثلا با سابقهترین و پرتیراژ ترین هلیکوپتر دنیا UH-1 ایروکوای ملقب به هیوئی است که از سال 1956 وارد خط تولید شد و نمونههای جدید و مشتقات آن همچنان ساخته میشوند. از دیگر افتخارات بل میتوان به ساخت نخستین هواپیمای فراصوت دنیا موسوم به X-1 اشاره کرد که در سال 1947 تبدیل به نخستین هواگرد ساخت دست بشر شد که توانست از سرعت صوت گذر کند. این کمپانی همچنین یکی از نخستین هواپیماهای جت تاریخ و اولین هلیکوپتر تهاجمی دنیا را ساخت.
این کمپانی بزرگ از سال 1960 به مالکیت کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی صد ساله آمریکایی تکستران – Textron در آمده و از آن موقع تا به امروز بل تکستران نام دارد.
یکی از معروفترین و پیشرفتهترین محصولات بل هواپیمای V-22 آسپری – Osprey است که در دسته هواگردهای موتور چرخان جای گرفته و تنها مدل از نوع خود در دنیاست. در حال حاضر فقط بل چنین هواگردهایی تولید و عملیاتی کرده و نسل دوم آن به نام V-280 Valor را نیز در آیندهای نزدیک وارد خدمت خواهد کرد که نسبت به جد خود پیشرفت بسیاری داشته و به جای چرخاندن کل موتور، فقط پخش پروانه را میچرخاند.
هواپیماهای موتور چرخان برای نشست و برخاست پروانههای خود را در حالت عمودی قرار داده و مانند یک هلیکوپتر پرواز میکنند. پس از رسیدن به ارتفاع مناسب مجددا پروانههای خود را به سمت جلو چرخانده و مانند هواپیما با سرعت بالا مسیر خود را میپیمایند. به عبارتی V-22 خصوصیات هلیکوپتر و هوایپما را با هم دارد و ضمن نسشت و برخاست عمودی و توان معلق ماندن در هوا و پرواز با سرعت بسیار کم، میتواند همچون یک هواپیما بار زیادی حمل کرده و با سرعت زیادی حرکت کند.
و اما دو هواپیمای V-22 و V-280 دارای موتور توربوشفت و پروانههای بزرگی هستند. حال بل در طرح مفهومی جدید خود که به سفارش نیروی هوایی آمریکا آغاز شده، دو موتور جت جدید و منحصر به فرد را جایگزین نمونههای قبلی کرده و هواگردی مانند آن چه در فیلمها و بازیهای کامپیوتری یافت میشد را به تصویر کشیده است. بل برای ساخت این سه هواپیمای جدید از روش مهندسی دیجیتال بهره برد و محصولات را پیش از ساخت نمونه واقعی به طور کامل شبیهسازی کامپیوتری میکند.
در این طرح که HSVTOL نام دارد، هواپیما به موتورهای جدیدی مجهز است که برای نشست و برخاست پروانههای هواپیما را چرخانده تا همانند یک هلیکوپتر بلند شود. پس از رسیدن به ارتفاع مناسب پروانهها جمع شده و موتورها رانش مورد نیاز را برای پرواز همچون یک هواپیما تامین میکنند. در واقع این موتورها قابلیت تغییر از نوع توربوشفت به توربوجت و برعکس را دارند؛ این دو نمونه موتور هر دو از خانواده موتورهای توربینی هستند و از اصول اولیه و ساختار کلی مشابهی بهره میبرند.
در حالی که بیشینه سرعت V-22 برابر با 510 کیلومتر بر ساعت است، هواپیمای عمود پرواز بل میتواند با سرعت 750 کیلومتر بر ساعت پرواز کند. این هواپیما در 3 مدل سنگین، متوسط و سبک طراحی شده که بیشینه وزن هنگام برخاست برای مدل سنگین 45 تن و برای مدل سبک 2 تن است. هر سه مدل میتوانند یکی از سه تیغه پروانههای خود را که در امتداد بال قرار دارد باز کرده تا بدینترتیب سطح بال افزایش یافته و نیروی برا بیشتری تولید شود.
بزرگترین مدل که یک کابین برای خلبان، درب پشتی و درب کناری دارد احتمالا جایگزین V-22 خواهد شد. مدل متوسط دماغهای تیز همچون هواگردهای رزمی دارد و احتمالا قادر به حمل موشکهای هوا به هوا و هوا به سطح در دهلیز داحلی حمل مهمات باشد. یک برجک الکترواپتیکال که میزبان دوربینهای دید در شب و دید در روز و احتمالا فاصلهیاب و نشانهگذار لیزری است نیز زیر بدنه مشهود است که رزمی بودن این هواگرد را تایید میکند. همچنین یک درب کناری برای ورود و خروج سربازان دارد.
نمونه کوچکتر نیز فاقد اتاقک خلبان بوده و همچون پهپادهاست. این هواپیمای بدون سرنشین نیز میتواند نقشهای مختلفی پذیرفته و انواع بار، مجموعه تجهیزات و تسلیحات ضد زیردریایی، سیستمهای اخلالگر و جنگ الکترونیک و… را با خود حمل کند.