در این مقاله از سری فلشبک میخواهیم به بررسی سونی اریکسون P910 بپردازیم. پی 910 دارای سیستم عامل سیمبین بود و میخواست فراتر از یک گوشی باشد.
سونی اریکسون P910 در سال ۲۰۰۴ و به عنوان سومین عضو سری P روانه بازار شد. پیشتر در سال ۲۰۰۲ سونی اریکسون از P800 و در سال ۲۰۰۳ از P900 رونمایی کرده بود. اما چه اتفاقی سبب شد که سونی اریکسون به فکر ساخت پی 910 بیفتد؟
سونی اریکسون P910؛ کهنه سرباز سیستم عامل سیمبین UIQ
کامپیوترهای شخصی در دهه هشتاد میلادی کم کم جای خود را در میان کاربران باز کردند و در دهه ۹۰ نیز به طور گسترده در خانهها دیده میشدند. در دهه ۲۰۰۰ گوشیهای هوشمند میخواستند همانند کامپیوترها جایگاه مهمی در زندگی کاربران داشته باشند؛ اما در آن زمان مردم به استفاده از ویرایشگرهای اسناد، ایمیل و وبگردی عادت کرده بودند.
گوشیهای ساده عملکرد خوبی در این زمینهها نداشتند، به عنوان مثال نوکیا 3310 معروف که در اواخر سال ۲۰۰۰ عرضه شد، توانایی انجام هیچکدام از کارهای فوق را نداشت. به همین خاطر سازندگان گوشی به فکر توسعه سری جدیدی از گوشیها افتادند که همانند یک لپتاپ کوچک عمل میکردند. سونی اریکسون P910 نیز در زمره همین گوشیها قرار میگرفت. این گوشی هوشمند از نسخه خاصی از سیستم عامل سیمبین به نام UIQ یا همان User Interface Quart بهره میبرد.
در زمان عرضه این گوشی هنوز نوکیا به استفاده از touch UI رو نیاورده بود و در واقع تنها رقیب جدی پی 910 پاکت پی سیهای مجهز به ویندوز موبایل بودند. گوشی جدید سونی اریکسون دارای نمایشگر لمسی بود و از مولتی تسکینگ نیز پشتیبانی میکرد. البته هیچ اپ استوری در دسترس کاربران این گوشی نبود، اما برنامههای زیادی برای این سیستم عامل توسعه داده شده بودند و نصب کردن آنها نیز خیلی راحت بود.
سونی اریکسون در گوشی همهکاره خود از یک کیبورد QWERTY استفاده کرده بود. استفاده از این کیبورد یک پیشرفت مهم در مقایسه با P900 بود؛ اما آیا تجربه تایپ کردن با آن قابل مقایسه با گوشیهای مدرن امروزی است؟
پهنای این گوشی تنها ۵۸ میلیمتر است و خود کیبورد از این هم باریکتر است. به همین خاطر دکمههای کیبورد به صورت فشرده در کنار هم قرار گرفتهاند. همچنین خبری از قابلیتهایی همچون تکمیل خودکار یا بررسی کننده املا درست کلمات نیست و همین نیز باعث کندتر شدن تایپ میشود.
مشکل مهمتر این است که ما با یک کیبورد فیزیکی مواجه هستیم و باید به جای لمس کردن آنها را فشار دهیم. راستش را بخواهید پس از چند دقیقه نگران شدیم که ممکن است بخش پلاستیکی نازک نگهدارنده کیبورد بشکند.
هرچند پس از کمی تمرین توانستیم به سرعت نسبتا خوبی برسیم و قطعا استفاده از این کیبورد سریعتر از کیپد تعبیه شده است که نه از T9 بهره میبرد و نه به سیستمی برای تایپ سریع مجهز شده است. البته شما میتوانید به جای کیبورد از صفحه نمایش لمسی و قلم استایلوس نیز استفاده کنید؛ اما فناوری شناخت متن این گوشی خیلی دقیق نیست و به همین دلیل باید خیلی دقت کنید تا اشتباه ننویسید.
شما همچنین میتوانید از کیپد لمسی موجود در نمایشگر نیز استفاده کنید. این کیپد در هنگام استفاده از ویرایشگر متن به یک کیبورد QWERTY تبدیل میشود، ولی متاسفانه اندازه کوچک صفحه نمایش و دقت پایین آن شما را مجبور میکند که از قلم استایلوس برای انتخاب دقیق حروف استفاده کنید. تایپ کردن با استفاده از دو انگشت شست نیز غیر ممکن است.
در حین بررسی یادمان آمد که این گوشی از جدیدترین فناوری اتصال بلوتوث سال ۲۰۰۰ بهره میبرد، پس چرا از کیبورد بلوتوث استفاده نکنیم؟ کیبورد بلوتوث میتواند میتواند ما را از شر تایپ کردن در صفحه ۲.۹ اینچی خلاص کند؛ اما متاسفانه سونی اریکسون P910 اصلا کیبورد را نشناخت.
حالا بیایید به سراغ بازی Solitaire بریم. حتما شنیدهاید که این بازی برای این در ویندوز قرار گرفت که کاربران بتوانند در محیطی مفرح استفاده از ماوس را تمرین کنند. قلم استایلوس نیز در واقع همان نقش ماوس را در گوشیهای هوشمند ایفا میکرد و البته در هنگام انتخاب یک آیتم بسیار سریعتر و دقیقتر از D-Pad بود. ترکیب صفحه نمایش لمسی و قلم استایلوس برای حرکت در منوهای پیچیده و میانبرهای متعدد مناسب بود.
اما استایلوس P910 به یک ماوس تک دکمه بدون چرخ اسکرول شباهت داشت. به همین دلیل کاربر یا باید از نوار اسکرول کنار صفحه استفاده میکرد یا دکمههای بالا و پایین کناری را فشار میداد. سونی اریکسون برای رفع این مشکل از Jog Dial استفاده کرده بود. عملکرد جاگ دایل همانند چرخ اسکرول بود و حتی میتوانستید با استفاده از آن یک آیتم را انتخاب کنید.
سونی اریکسون P910 از یک صفحه نمایش ۲.۹ اینچی بهره میبرد و کاربر به راحتی میتوانست با یک دست به چهارگوشه نمایشگر دسترسی داشته باشد؛ اما متاسفانه رابط کاربری جوری ساخته شده بود که استفاده از هر دو دست را اجتناب ناپذیر میکرد. در واقع در مواقعی که فقط یک دستتان آزاد بود، بهترین گزینهها برای استفاده از گوشی، جاگ دایل و میانبرهای کیپد بودند.
جالب است که سونی اریکسون P910 نیز از مشکلی مشابه با اولین گوشیهای تاشو رنج میبرد. اگر اندازه نمایشگر ناگهان تغییر کند، چه اتفاقی برای برنامه در حال اجرا رخ میدهد؟ در گوشی پیچیده سونی اریکسون نیز باز کردن و بستن کیبورد باعث چنین اتفاقی میشد.
برخی برنامهها از دو رابط کاربری مجزا برای هر دو حالت بهره میبردند؛ اما اکثر برنامهها اینگونه نبودند. بنابراین فقط برخی برنامهها در حالت بسته کار میکردند و قابلیت لمسی نمایشگر نیز در این حالت به طور کامل غیر فعال میشد.
توجه: بخش مشکی توسط کیبورد فیلیپ پوشانده شده است.
همین اتفاق باعث میشد که سونی اریکسون P910 حس داشتن دو گوشی در یک کالبد را به شما منتقل کند: یک گوشی سیمبین کلاسیک مبتنی بر کیپد و یک گوشی هوشمند مبتنی بر لمس با مشکلات ریز زیاد.
سونی اریکسون از سیستم عامل سیمبین 7.0 در این گوشی استفاده کرده بود که عملکرد خوبی در مولتی تسکینگ نداشت. البته شما میتوانستید پنج میانبر را در ردیف بالایی تعریف کنید و به راحتی بین آنها جابهجا شوید؛ اما برای دسترسی به سایر برنامهها میبایست از منوی اصلی استفاده میکردید.
حالت پیشفرض منوی اصلی به صورت یک لیست با فونت ریز بود که برای استفاده به همراه قلم استایلوس آماده شده بود. البته شما میتوانستید از حالت شبکهای ۲ در ۳ نیز استفاده کنید که خیلی بیشتر با لمس سازگار بود؛ اما متاسفانه دکمههای بالا و پایین بسیار کوچک بودند و در گوشه پایین صفحه قرار داشتند. به همین خاطر لمس کردن آنها بسیار سخت بود.
در بخش پایینی صفحه نیز برخی نمادها وجود داشتند که امکان تغییر برخی از تنظیمات گوشی را بدون ترک کردن منوی فعلی به شما میدادند. نمیتوان گفت که پی 910 به بخش اعلانات مجهز شده بود، ولی زمینهساز آن به حساب میآید.
متاسفانه این نمادها نیز خیلی کوچک بودند و انتخاب آنها با استفاده از انگشت کار سختی بود. بررسی امروز در مورد iOS نیست، ولی سیستم عامل Symbian UIQ باعث شد که متوجه شویم چقدر سیستم عامل اپل به خوبی برای استفاده لمسی بهینه شده بود.
نظرتان درباره گوش دادن به کمی موسیقی روی این گوشی چیست؟ سونی اریکسون P910 از ۶۴ مگابایت حافظه داخلی بهره میبرد و یک کارت حافظه 32 مگابایتی نیز در درون جعبه قرار داشت. حافظه داخلی P900 تنها ۱۶ مگابایت بود. بنابراین P910 از این بابت نیز پیشرفت کرده بود.
گوشی جدید سونی اریکسون میتوانست فرمت MP3 را پخش کند؛ اما درگاه اختصاصی آزاردهنده آن گزینههای شما در انتخاب هدفون را محدود میکرد. جاگ دایل در این قسمت نیز کارایی داشت و میتوانستید از آن برای کم یا زیاد کردن صدا استفاده کنید. پی 910 همچنین به راحتی ویدیوهای MP4 را پخش میکرد. نسبت تصویر ۴.۶ به ۹ بود که با توجه به عرضه این گوشی در سال ۲۰۰۴ قابل قبول است.
رزولوشن نمایشگر ۲۰۸ در ۳۲۰ پیکسل بود و خیلی جزئیات زیادی را نسان نمیداد؛ اما با توجه به مشکل محدود بودن حافظه گوشی، نمیتوان به آن خرده گرفت. سونی در آن زمان استودیو موسیقی بزرگی داشت، ولی هیچ نشانی از آن در P910 نبود.
سونی اریکسون P800 با یک دوربین VGA معرفی شد. رزولوشن این دوربین ۶۴۰ در ۴۸۰ پیکسل یا حدود یک سوم یک مگاپیکسل بود. سونی اریکسون از همین ماژول در P900 و P910 نیز استفاد کرد.
دوربین گوشی برای استفاده در حالت پرتره بهینه شده بود و یک دکمه اختصاصی نیز در کنار بدنه قرار داشت. با یک بار فشار دادن دکمه وارد برنامه دوربین میشدید و با فشار دادن مجدد آن عکس میگرفتید (خبری از حالت نیمه برای فوکوس کردن نبود). البته برای این کار میتوانستید از گزینههای روی صفحه نیز استفاده کنید.
در برنامه دوربین حالتهای مختلفی (خودکار، فضای داخلی، فضای بیرونی و …) وجود داشت و همچنین میتوانستید تصاویر و ویدیوها را برای ارسال با MMS بهینه کنید. حداکثر حجم MMS به چند ده کیلوبایت میرسد و P910 نیز تصاویر و ویدیوها را در این حالت کوچکتر از نمونه عادی میکرد.
تصویر برداری با سونی اریکسون P910 در محیط باز کمی سخت است، زیرا هم روشنایی نمایشگر خیلی مناسب نیست و هم لایه پلاستیکی محافظ سبب انعکاس نور میشود.
حالا بیایید نگاهی به تصاویر ثبت شده با این گوشی بیندازیم. البته پیش از کلیک کردن روی تصاویر انتظارات خود را کمی پایین بیاورید.
سونی اریکسون در کنار دکمه دوربین یک دکمه دیگر را نیز قرار داده بود. شما میتوانستید این دکمه را برای اجرا برنامه دلخواه خود شخصی سازی کنید و حقیقتا خیلی به کار میآمد.
حالا بیایید کمی وبگردی کنیم. سونی اریکسون P910 همچون نسلهای قبلی خود تنها از اتصال 2G پشتیبانی میکرد که برای گشت و گذار در اینترنت چندان مناسب نیست. علاوه بر این، اکثر سایتهای امروزی برای امنیت بیشتر از پروتکل HTTPS استفاده میکنند؛ اما پی 910 از پروتکل جدید پشتیبانی نمیکند و به همین خاطر فقط توانستیم تعداد محدودی از سایتها را باز کنیم. اتصال GPRS نیز فوقالعاده کند بود و حتی لود کردن صفحات ساده نیز تا ۳۰ ثانیه طول میکشید.
سونی اریکسون P910 در زمان عرضه یک گوشی همهکاره به حساب میآمد. این گوشی دارای قابلیتهایی برای پیامرسانی، انجام امور اداری (آفیس)، وبگردی و تصویر برداری بود و مهمتر از همه اینکه میتوانستید با نصب برنامههای مختلف ویژگیهای دیگری را نیز به آن اضافه کنید.
این گوشی در سال ۲۰۲۱ گردی از پیری روی خود دارد؛ اما اگر بخواهیم منصف باشیم اینترنت و دوربینهای دیجیتال در سالهای اولیه تغییرات زیادی را به خوب دیدند و به همین خاطر است که P910 پیرتر از سن واقعیاش به نظر میرسد. حتی میتوان گفت که یک کهنه سرباز از جنگی شکست خورده است، زیرا دیگر خبری از همرزمان سیمبینی این گوشی و مخصوصا دسته UIQ نیست.
سخت افزار مورد استفاده در این گوشی به شکل تحسین برانگیزی خوب عمل میکرد؛ اما بخش نرم افزار دیگر عمر خود را کرده بود. در واقع استایل گرافیکی در کنار المانهای خاکستری سه بعدی و آیکونهای کوچک باعث میشود که حس نوستالژی به سزاغ شما بیاید.
انتقاد کردن از رابط کاربری این گوشی کار آسانی است؛ اما نباید فراموش کرد که آماده کردن یک رابط کاربری مناسب کار بسیار سختی است. حتی شرکت بزرگی همچون مایکروسافت نیز سه دهه است که با این مفهوم کلنجار میرود.
گوشیهای هوشمند برای رسیدن به جایگاه کنونی مسیر زیادی را طی کردهاند و سونی اریکسون P910 نیز یکی از دستاورهای مهم این مسیر بوده است.