گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
آیا تا به حال تصاویر خیره کننده حشرات از نزدیک را دیده‌اید؟ عکس‌هایی که در آن‌ها تک تک اجزای چشم مرکب آن‌ها یا شاخک‌های ریز روی پاهایشان را می‌توانید به وضوح تماشا کنید. یا آن عکس‌های بی‌نظیری که از گل‌ها و گیاهان گرفته می‌شود و مثلاً پرچم‌ها یا هاگ‌های میان گلبرگ‌ها را می‌توانید بشمارید! اگر به این سبک از عکس‌ها علاقمند هستید، پس باید بگوییم به دنیای شگفت‌انگیز ماکرو خوش آمدید. جایی که همه چیز‌های کوچک، نه تنها خیلی بزرگ، بلکه تا حدی شکوهمند ثبت می‌شود. حتی پیش پا افتاده‌ترین چیز‌ها مانند کریستال‌های نمک یا شکر یا لبه یک تمبر پستی هم وقتی در اندازه خیلی بزرگ ثبت می‌شود سوژه جذابی محسوب می‌شود.
اما مشکل اینجاست که این نوع عکاسی چندان ارزان نیست. عکاسی ماکرو نیاز به لنز‌های مخصوصی دارد که بتوانند در فاصله خیلی نزدیک روی سوژه فوکوس کنند. اغلب لنز‌های عکاسی محدودیت حداقل فاصله فوکوس چند 10 سانتی‌متری دارند که یعنی نمی‌توانند آن‌قدر به سوژه نزدیک شوند که جزئیات آن را ثبت کنند. البته روش‌هایی مانند استفاده از رینگ معکوس برای بزرگنمایی بیشتر لنز وجود دارد که آن‌ها هم محدودیت‌های خودشان را دارند. علاوه بر اینکه روش چندان مطمئنی برای عکاسی نیستند و ممکن است به لنز آسیب بزنند، بلکه معمولاً امکان کنترل دیافراگم را هم ندارند و عکاسی با این روش بسیار سخت است. خصوصاً اگر بخواهید علاوه بر عکاسی، فیلمبرداری هم بکنید. اما روشی که خیلی از عکاسان برای صرفه‌جویی بیشتر انتخاب می‌کنند، فیلتر‌های کلوزاپ هستند که اتفاقا نتیجه بسیار خوبی هم به ما می‌دهد. در این مقاله در فیلتر‌های کلوزاپ یا همان فیلتر‌های ماکرو توضیح می‌دهیم.
چه مقدار بزرگنمایی نیاز داریم؟
یک لنز ماکرو واقعی، بزرگنمایی 1:1 دارد. یعنی باید بتواند تصویر یک شی در دنیای واقعی را دقیقا با همان اندازه، روی حسگر دوربین بتاباند. مثلا اگر شما یک سکه با قطر دو سانتی‌متر دارید، باید بتوانید با یک لنز ماکرو 1:1، آن را با همان قطر 2 سانتی‌متر روی حسگر دوربینتان بتابانید. حالا فرض کنید که عرض حسگر دوربین شما هم 2 سانتی‌متر است. بنابراین سکه، کاملا عرض حسگر را پر می‌کند که یعنی تمام عرض کادر عکس را هم پر خواهد کرد. به زبان ساده، وقتی با یک لنز 1:1 ماکرو از یک سکه 2 سانتی‌متری عکس می‌گیرید، یک عکس تمام کادر از آن خواهید داشت.
طبیعی است که وقتی می‌خواهید چنین ابعاد بزرگی از یک سوژه را ثبت کنید، باید آن لنز دارای فوکوس و شارپنس فوق‌العاده‌ای باشد تا کناره‌های تصویر را چندان محو یا تاریک نکند و همه سطح کادر از شارپنس قابل قبولی برخوردار باشد. پس بنابراین این نتیجه‌ای نیست که می‌توان از یک فیلتر کلوزاپ انتظار داشته باشید.
اما همه عکاسان به دنبال نتایج آنچنان حرفه‌ای نیستند. خیلی از عکاسان به چشم یک تفریح یا سرگرمی به عکاسی ماکرو نگاه می‌کنند و صرفاً می‌خواهند گاهی اوقات از سوژه‌های نزدیک عکاسی کنند. به همین دلیل فیلتر‌های ماکرو می‌توانند این کار را برایتان انجام دهند. لنز‌های عمومی، معمولاً از کیفیت قابل قبولی برخوردار هستند و اگر بتوانید به اندازه کافی به یک سوژه نزدیک شوید، می‌توانید عکس‌های خوبی را هم با آن‌ها ثبت کنید. فیلتر‌های کلوزاپ، فقط این فاصله فوکوس را کاهش می‌دهند. مثلاً اگر لنز شما دارای حداقل فوکوس 1 متر باشد، استفاده از یک فیلتر کلوزاپ با بزرگنمایی +2 به شما امکان می‌دهد که با همان لنز تا فاصله 30 سانتی‌متری به سوژه نزدیک شوید. یا اگر یک فیلتر کلوزاپ با بزرگنمایی +10 داشته باشید، با همان لنز می‌توانید از فاصله 9سانتی‌متری عکس بگیرید.
اینکه محاسبات میزان بزرگنمایی فیلتر‌های کلوزاپ چطور انجام می‌شود کمی پیچیده است، اما همین‌قدر بدانید که هر چقدر عدد بزرگنمایی آن بیشتر باشد، بیشتر می‌توانید به سوژه نزدیک شوید و از فاصله نزدیک‌تری فوکوس کنید و عکس بگیرید.
خوشبختانه فیلتر‌های کلوزاپ چندان گران‌قیمت نیستند و به همین دلیل هم معمولاً عکاسان به جای اینکه یک فیلتر خریداری کنند، یک پک چندتایی (معمولاً 4 تایی) از آن‌ها را می‌خرند که هر کدام دارای بزرگنمایی متفاوتی هستند. این فیلتر‌ها بسته به کاربردشان، از +1 تا +10 شماره‌گذاری می‌شوند و حتی این امکان را دارید که آن‌ها را با هم استک کنید (یعنی آن‌ها را روی هم نصب کنید تا ضریبشان بیشتر شود).
البته استک کردن فیلتر‌ها چندان پیشنهاد نمی‌شود. کمی جلوتر درباره آن توضیح می‌دهیم.
نگاهی کلوزاپ به فیلتر‌های کلوزاپ
ما چیزی به نام فیلتر کلوزاپ نداریم. در واقع آن‌ها چیزی را فیلتر نمی‌کنند. شاید بهتر باشد آن‌ها را شیشه‌های کلوزاپ یا ذره‌بین بنامیم. یعنی عملاً بناست که هیچ فیلترینگ یا تغییری روی نور انجام نشود و صرفاً با شکست نور قبل از ورود به لنز، تصویر را متمرکزتر کنند. اما در واقعیت این اتفاق نمی‌افتد. شکست نور می‌تواند موجب جدا شدن طول موج‌های آن شود. دقیقاً مانند همان چیزی که درباره منشور‌ها اتفاق می‌افتد. خصوصا در کناره‌های فیلتر کلوزاپ.
این شکست چندین مشکل جدی دارد. نکته اول اینکه معمولاً در کناره‌های تصویر، فوکوس به دقت میانه تصویر نیست. اگرچه اصولاً در عکاسی ماکرو، عمق میدان بسیار کاهش می‌آبد و اطراف محدوده فوکوس، محو می‌شود، اما شکل محوشدگی در فیلتر‌های کلوزاپ نه از نوع خطی، بلکه از نوع مرکزی است و کاملاً روی کیفیت کناره‌ها تأثیر می‌گذارد. هر چقدر این بزرگنمایی بیشتر بشود هم این اشکالات بیشتر خودنمایی می‌کنند.
نکته بعدی شکست نور است که باعث ایجاد لبه‌های رنگی در کناره‌های پر کنتراست می‌شود. به عنوان مثال وقتی از یک مداد مشکی روی زمینه سفید کاغذ یک عکس کلوزاپ می‌گیرید، می‌بینید که در لبه مداد، در حد فاصل پیکسل‌های تیره و روشن، ردیفی از پیکسل‌های رنگی می‌بینید. این پیکسل‌های رنگی که معمولاً به رنگ بنفش یا سبز دیده می‌شوند، در واقع حاصل شکست و انکسار نور هستند. جالب اینجاست که هر چقدر به کناره‌های کادر نزدیک‌تر می‌شوید، این لبه‌های رنگی را بیشتر می‌بینید. چون همان‌طور که گفتیم اشکالات فیلتر‌های کلوزاپ در کناره‌ها بیشتر دیده می‌شود. البته هم در فتوشاپ و هم در لایتروم به راحتی می‌توانید این لبه‌های رنگی را برطرف کنید.
نکته دیگر اینکه این فیلتر‌ها نمی‌توانند پیوسته روی لنز باقی بمانند. یعنی با آن‌ها نمی‌توانید به شکل معمول با لنزتان عکاسی کنید. دقیقاً مثل کسی که عینک نزدیک‌بین به چشم زده است، مجبورید آن را بردارید تا دوربین بتواند به حالت عادی برگردد.
نهایتاً اینکه وقتی می‌بینیم لنز‌هایی مانند Canon 100m f/2.8 یا Nikon 105mm f/2.8 با قیمت‌های بسیار بالا به فروش می‌رسند، باید بدانیم که تنها تفاوت آن‌ها با لنز‌های معمولی، به دلیل فاصله فوکوس کم نیست. در این لنز ها از عدسی‌های بسیار باکیفیت و اپتیک بسیار پیشرفته‌ای استفاده شده که نه فقط در عکاسی ماکرو، بلکه روی عکس های عادی آن‌ها نیز موثر است.
بنابراین نباید توقع داشته باشید که از فیلتر‌های ماکرو با لنز‌های عمومی، کیفیتی در حد این لنز‌ها به دست آورید. اگر می‌خواهید به صورت حرفه‌ای به عکاسی ماکرو بپردازید، مثلاً برای عکاسی صنعتی یا جواهرات، شاید این فیلتر‌ها یک نقطه شروع خوب برای یادگیری روش‌های نورپردازی یا کادربندی باشند، اما قطعاً نمی‌توانند خروجی حرفه‌ای برای چاپ در اندازه‌های بزرگ را به شما بدهند.
محدودیت نورپردازی با فیلتر‌های کلوزاپ
یکی از مهم‌ترین محدودیت‌ها در فیلتر‌های کلوزاپ، مربوط به نورپردازی سوژه است. اگر سری به فروشگاه‌های عکاسی معتبر بزنید، می‌بینید که لنز‌های ماکرو مختلف با فواصل کانونی گوناگون برای هر دوربین در دسترس است. به عنوان مثال شما می‌توانید یک لنز 40mm ماکرو یا یک لنز 100mm ماکرو خریداری کنید که در هر دو مورد هم بزرگنمایی آن برابر 1:1 است. واضح است که لنزی که دارای فاصله کانونی کمتری است، برای بزرگنمایی 1:1 باید خیلی بیشتر به سوژه نزدیک شود.
مشکل مهم اینجاست که که وقتی دوربین و لنز آن‌قدر به سوژه نزدیک شوند، سایه خود دوربین می‌تواند روی سوژه تأثیر بگذارد و نورپردازی را محدودتر کند.
همچنین اگر مثلاً در حال عکاسی از جواهرات باشید، انعکاس خود دوربین را می‌توانید در اجزای محدب سوژه ببینید یا اگر در حال عکاسی از حشرات باشید ممکن است باعث شوید تا حرکت کنند.
فیلتر‌های ماکرو هم چنین محدودیتی را برای شما ایجاد می‌کنند. یعنی با کاهش فاصله فوکوس، مجبورید به سوژه نزدیک‌تر شوید تا بتوانید با بزرگنمایی‌های بیشتری عکاسی کنید. نزدیک‌تر شدن به سوژه به معنی محدود شدن نورپردازی و انعکاس بیشتر تصویر دوربین روی سوژه خواهد بود.
محدودیت دهانه فیلتر
فراموش نکنید که فیلتر‌های کلوزاپ هم مانند همه فیلتر‌های دیگر، مخصوص یک دهانه خاص از لنز‌ها ساخته می‌شوند. یعنی نمی‌توانید فیلتر‌هایی که برای مثلاً دهانه 55mm ساخته شده‌اند را روی لنزی با دهانه 67mm ببندید. بنابراین اگر چند لنز دارید، بهتر است از همان ابتدا برای بهترین و با کیفیت‌ترین لنزی که دارید (و البته نه لنز‌های واید) فیلتر تهیه کنید.
به خاطر داشته باشید هر چقدر فاصله کانونی لنزتان بلند‌تر باشد، هنگام استفاده از فیلتر‌های کلوزاپ محدودیت کمتری خواهید داشت.
از کجا بخریم؟
فیلتر‌های کلوزاپ همواره گزینه‌های ارزان قیمتی بوده‌اند و به ندرت ممکن است محصولات باکیفیت از شرکت‌های معتبر سازنده لنز و فیلتر را پیدا کنید. این موضوع باعث می‌شود تا محصولات بی‌کیفیت هم در بازار به وفور پیدا شوند.بنابراین بهتر است این فیلتر‌ها را دستکم از فروشگاه‌های معتبر مثل نورنگار بخرید. نورنگار فروشگاه اینترنتی تخصصی و شناخته شده‌ای است که اکثر عکاسان حرفه‌ای تجهیزات جانبی خودشان را از این فروشگاه تهیه می‌کنند. اگر برای خرید فیلتر کلوز آپ نیاز به راهنمایی داشتید هم با مشاوران وبسایت نورنگار تماس بگیرید.