مارک زاکربرگ به تازگی از برنامهاش برای Metaverse صحبت کرده است؛ اما مدیر عامل سابق گوگل بر این باور است که جهان مجازی متاورس یک اشتباه بزرگ است.
پنجشنبه گذشته مارک زاکربرگ اعلام کرد که شرکت فیسبوک و پلتفرمهای زیر مجموعه آن (واتساپ و اینستاگرام) از این به بعد تحت لوای متا قرار خواهند گرفت. ظاهرا این تغییر نام بخشی از پروژه بزرگ وی برای ایجاد جهان مجازی متاورس است.
جهان مجازی متاورس، آیندهای مبهم و شاید خطرناک
اینکه متاورس چیست را دقیقا هیچ کس نمیداند؛ اما به نظر میرسد که به برخی فیلمهای علمی تخیلی همانند ماتریکس شباهت داشته باشد که در بخشی از آن تشخیص تفاوت بین واقعیت مجازی و زندگی واقعی کار سادهای نیست.
به طور کلی متاورس به عنوان گام انقلابی بعدی اینترنت دیده میشود که به ما اجازه خواهد داد با همدیگر در یک واقعیت تعمیم یافته (ترکیبی از واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی) تعامل کنیم.
البته همه اینها تا به اینجای کار تصورات خیالی ما از آينده بودهاند؛ اما ظاهرا فیسبوک با راهاندازی Horizon Workrooms اولین گام را برای تحقق این رویا برداشته است. Workrooms از واقعیت مجازی برای محیط اداری استفاده میکند. بدین ترتیب کارمندان میتوانند در محیط مجازی اداره با همدیگر تعامل کنند.
جهان مجازی متاورس میتواند در نهایت به ضرر انسانها شود
فیسبوک یا همان Meta برنامههای زیادی برای گسترش فعالیتهایش دارد و میخواهد از فناوری مجازی گستردهای که در اختیارش قرار دارد برای آوردن پلتفرمهایش به یک بعد جدید استفاده کند. هرچند که فعلا این برنامهها کاملا مشخص نیستند.
اریک اشمیت، مدیرعامل پیشین گوگل که به خوبی با هوش مصنوعی آشنایی دارد، در مصاحبهای با نیویورک تایمز در این رابطه صحبت کرده است.
تمامی افرادی که درباره جهان مجازی متاورس صحبت میکنند، در حال صحبت درباره دنیاهایی هستند که از جهان کنونی رضایتبخشتر است. در آنجا شما ثروتمندتر، زیباتر، جذابتر، قدرتمندتر و سریعتر هستید. بنابراین تا چند سال دیگر، مردم ترجیح میدهند عینکهای خود را روی چشم بگذارند و بیشتر وقت خود را در متاورس سر کنند و چه کسی قرار است قوانین آن را تعیین کند؟ دنیا بیش از اینکه فیزیکی باشد، دیجیتال خواهد شد و این لزوما بهترین اتفاق برای جوامع انسانی نیست.
همه میدانند که گوگل و فیسبوک قویترین تیمهای پژوهشی را در زمینه هوش مصنوعی به استخدام خود در آوردهاند تا الگوریتمها و فناوریهای جدید را توسعه دهند. اشمیت به مدت ۱۰ سال مدیرعامل گوگل بود (۲۰۰۱-۲۰۱۱) و پس از آن نیز تا سال ۲۰۲۰ به عنوان مدیر اجرایی فعالیت داشت؛ بنابراین به خوبی فناوری هوش مصنوعی را درک میکند.
در واقع همین آگاهی سبب شده که وی نگرانیهایش درباره استفاده گسترده از AI را ابراز کند. وی در این رابطه به نیویورک تایمز گفت:
هوش مصنوعی دقیق نیست. یعنی نمیتواند به عنوان یک همراه قابل اعتماد باشد. در واقع AI پویا است؛ زیرا مرتب تغییر میکند. هوش مصنوعی کارهایی را میکند که شما انتظار ندارید و مهمتر از همه اینکه میتواند چیزهای جدید یاد بگیرد.
هوش مصنوعی قاتل انسانها نخواهد شد
البته اشمیت برخلاف دید رایج که توسط فیلمهای علمی تخیلی ترویج شده و ایلان ماسک نیز از آن پشتیبانی کرده، گمان نمیکند که با توسعه AI و جهان مجازی متاورس در نهایت با یک ربات قدرتمند که ۱۰، ۱۰۰ و یا ۱۰۰۰ برابر باهوشتر از انسانها است، مواجه خواهید شد.
پاسخ من متفاوت است. من بر این باورم که تمامی شواهد به این موضوع اشاره دارند که سیستمهای هوش مصنوعی در آینده فکر خواهند کرد. البته نه شبیه انسانها، ولی خیلی باهوش خواهد شد و ما باید در کنار آنها زندگی کنیم. آنها علیه ما شورش نخواهند کرد و نسل بشر را قتل عام نمیکنند؛ اما از جهاتی دیگر ما را تحت تاثیر قرار میدهند.
در این صورت ما نمیتوانیم با آنها به صورت مستقیم و راحت همچون در یک جنگ مستقیم، مقابله کنیم؛ زیرا آنها در همهجا حضور خواهند داشت. اشمیت در ادامه صحبتهای خود پرسشهایی را مطرح کرد که ممکن است شما را نیز به فکر فرو برد.
اگر بهترین دوست یک کودک یک وسیله مجهز به هوش مصنوعی باشد، شرایط چگونه خواهد شد؟ جنگها با استفاده از هوش مصنوعی به چه شکل خواهند بود؟ آيا AI میتواند جنبههایی از واقعیت را که درک نمیکنیم، درک کند؟ آیا هوش مصنوعی میتواند چیزهایی را ببیند که انسانها قادر به درکشان نیستند؟
آسیبهایی که ممکن است در آینده گریبانگیر ما شوند
آسیبهایی که شبکههای اجتماعی در حالت استاندارد و یک بعدی خود به جامعه زدهاند تا حد زیادی مرتفع نشده است. تعداد زیادی از نوجوانان از نابهنجاریهای غذایی رنج میبرند و به لطف این شبکهها تمام فکرشان رسیدن به فرم بدنی ایدهآلی است که در دنیای مجازی مشاهده میشود.
انواع افراد سوء استفادهگر نیز در این فضا حضور دارند. به طور کل مشکلات زیادی در فضای مجازی وجود دارند که هنوز حل نشدهاند. این مشکلات چند برابر خواهند شد اگر ما فضای مجازی را به واقعیت تعمیم یافته گسترش دهیم؟
اشمیت بر این باور است که ترکیب بیحوصلگی و ناشناس بودن خطرناک است، مخصوصا وقتی که با اعتیاد و حسادت نیز همراه شود.
با جهان مجازی متاورس، فیسبوک میخواهد کاربران جوان را مجددا به خود جذب کند
اگرچه فیسبوک میخواهد با این تغییر برند و استفاده از نام متا، تصویری که از آن به عنوان یک شبکه اجتماعی شکل گرفته را تغییر دهد؛ اما آنها همچنان به عنوان پرکاربرترین شبکه اجتماعی دنیا شناخته میشوند.
البته ناگفته نماند که اکثر استفادهکنندگان از فیسبوک را نسلهای پیرتر تشکیل میدهند و جوانها بیشتر به پلتفرمهایی همچون تیک تاک، اسنپ چت و … گرایش دارند. در یک نظرسنجی که اخیرا انجام شد، ۸۱ درصد از نوجوانان اعلام کردند که بیشتر مواقع از اینستاگرام استفاده می کنند. گویا فیسبوک به عنوان یک برند در حال عقب رفتن و در نهایت محو شدن است. باید منتظر بمانیم و ببینیم جهان مجازی متاورس چگونه است.