برای استخراج ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین و اتریوم به انرژی زیادی نیاز است و این فرایند اثرات زیستمحیطی قابل توجهای را به همراه دارد، اما آیا با انرژی های تجدیدپذیر میتوان رمزارزها را استخراج کرد؟
بیت کوین به عنوان محبوبترین ارز دیجیتالی در جهان محسوب میشود و فرایند استخراج آن نیز به دلیل استفاده از میلیونها دستگاه پرقدرت در سراسر جهان به انرژی زیادی نیاز دارد. چنین موضوعی باعث شده که فعالان این بازار با چالشهای متعددی مواجه شوند. هماکنون ارزش بازار ارزهای دیجیتالی به بیش از 2 تریلیون دلار رسیده و همانند سایر صنایع باید به تغییرات جوی آن نیز توجه کرد.
اتریوم نیز به عنوان دومین ارز دیجیتالی محبوب در دنیا همانند بیت کوین برای استخراج نیازمند انرژی زیادی است، اما اکنون خالقان آن قصد دارند فرایند استخراج آن را با استفاده از روش سازگارتر با محیط زیست انجام دهند. پیش از پرداختن به این موضوع در ابتدا قصد داریم شما را با ارزهای دیجیتالی و نحوه کارکرد آنها آشنا کنیم.
ارز دیجیتالی چیست؟
ارزهای دیجیتالی در واقع پول دیجیتالی غیر متمرکز محسوب میشود که بر پایه فناوری بلاک چین طراحی شدهاند. رمزارزها طی سالهای اخیر به محبوبیت زیادی دست پیدا کردند که بیت کوین و اتریوم به عنوان محبوبترین آنها بهشمار میروند، اما علاوه بر آنها در بازار ارزهای دیجیتالی بیش از 5 هزار رمزارز مختلف دیگر نیز حضور دارند. در حال حاضر ارزهای دیجیتالی برای خرید کالاهای معمولی و دریافت خدمات کاربرد دارند، اما اکنون بسیاری از فعالان آنها را برای خرید سهام و فلزات گرانبها مورد استفاده قرار میدهند. هرچند این صنعت طی سالهای گذشته برای فعالان آنها سودآوری زیادی به همراه داشته است، اما اگر بدون آگاهی وارد چنین بازار پرنوسانی شوید، احتمال ضررهای زیادی نیز وجود خواهد داشت.
آشنایی با فناوری بلاک چین
بلاک چین در واقع یک سیستم برای ثبت و ذخیره انواع دادهها شامل پیامهای شخص، اسناد مالکیت و تراکنش بانکی محسوب میشود. به کمک قابلیتهای بلاک چین میتوان چنین دادههایی را بدون نظارت مدیر یا صاحب امتیاز مرکزی ذخیره کرد و همچنین هیچ کسی قادر نخواهد بود با تخریب نقطه مرکزی، دادههای ذخیره شده را تغییر داده یا نابود کند.
چرا استخراج ارزهای دیجیتال انرژیبر است؟
الکس دی وریس (Alex de Vries)، دانشمند داده در پاسخ به این پرسش که چرا استخراج ارزهای دیجیتالی به انرژی زیادی نیاز دارند، عنوان کرد استخراج ارزهای دیجیتالی در واقع فرایندی برای ساخت بلوکهای جدید برای زنجیره بلوکی محسوب میشود. از این رو برای تکمیل این بلوکها به فعالیت چندین میلیون دستگاه نیاز است و این دستگاهها نیز برای فعالیت باید انرژی زیادی را مصرف کنند.
راهکار استخراج ارز دیجیتال با انرژی خورشیدی
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که با انرژی خورشیدی میتوان به استخراج ارزهای دیجیتالی پرداخت و با توجه به انتقاداتی که از مصرف زیاد انرژی ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم مطرح میشود، توسعهدهندگان این رمزارزها نیز به شکل جدی به دنبال استفاده از انرژی خورشیدی به عنوان منبعی برای استخراج ارزهای دیجیتالی هستند.
در واقع بررسیها نشان میدهد میزان مصرف برق سالانه استخراج ارزهای دیجیتالی با مصرف برق سالانه کشور آرژانتین برابر است. همچنین این فعالیتها باعث میشود تا بیش از 37 مگاتن گاز دی اکسید کربن منتشر شود. در حال حاضر بسیاری از افراد در سراسر جهان به استفاده از صفحات خورشیدی برای استخراج رمزارزها روی آوردهاند؛ صفحاتی که در یک روز معمولی قادرند حدود 5.5 کیلووات ساعت بر متر مربع انرژی به تولید برسانند.
در طرف مقابل برای استخراج ارز دیجیتالی به حداقل 450 تا 500 وات انرژی نیاز است که اگر از چندین واحد پردازش گرافیکی استفاده شود میزان انرژی مورد نیاز به 900 تا 1500 وات نیز افزایش پیدا خواهد کرد. از این رو با 3 تا 6 متر مربع صفحه خورشیدی میتوان سیستمهای مورد نیاز را فعال نگه داشت.
البته این مقدار انرژی فقط برای تامین انرژی سیستمها کافی بوده و انرژی برای زمان ابری بودن هوا یا شب ذخیره نخواهد شد. به همین دلیل برای حفظ عملکرد سیستمها و ذخیره انرژی میبایست 6 تا 12 متر مربع صفحه خورشیدی را تهیه کرد. به طور کلی استفاده از انرژی خورشید علاوه بر این که برای فعالان سودآور خواهد بود، اثرات مخرب زیست محیطی استخراج ارزهای دیجیتال را نیز به میزان زیادی کاهش خواهد داد. همچنین استفاده از انرژی خورشیدی موارد دیگری چون کاهش تقاضا برای سوختهای فسیلی، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و اثر کربن را به همراه خواهد داشت.
طبق بررسیهای انجام شده تغییر منبع انرژی از سوختهای فسیلی به انرژیهای پایدار باعث میشود تا انتشار گازهای گلخانهای به اندازه کاشت 200 درخت در سال کاهش پیدا کند. هر سیستم استخراج ارز دیجیتال به شکل میانگین نیازمند 6 تا 14 پردازنده گرافیکی است که فعالیت هر یک از آنها به انرژی برق وابسته است، اما مصرف برق به تنهایی باعث هزینهبر بودن استخراج ارزهای دیجیتالی نخواهد شد، در واقع دستگاههای خنککننده این سیستمها هزینه زیادی را مصرف میکنند و نباید آنها را نادیده گرفت.
در همین راستا ایجاد تعادل میان هزینه صرف شده و ارز دیجیتال استخراج شده به عنوان یکی از چالشبرانگیزترین کارها محسوب میشود. در آینده نزدیک با رشد شبکه بلاک چین شاهد افزایش مصرف انرژی خواهیم بود و به همین دلیل مصرف سوخت فسیلی نیز به اوج خود خواهد رسید. از این رو استفاده از انرژی خورشیدی یک راهکار ایدهآل برای افزایش سوددهی و کاهش استفاده از سوختهای فسیلی محسوب میشود.
گفتنی است از سال 2017 انرژی خورشیدی به میزان چشمگیری مورد توجه قرار گرفته است. از این رو باتریهایی که انرژی تجدیدپذیر را برای هنگامی که باد و نور خورشید در دسترس نیست ذخیره میکنند، باعث خواهند شد بسیاری از صنایع به استفاده از این منبع انرژی پاک روی بیاورند. استفاده از انرژی هدر رفته نیز به عنوان یکی دیگر راهکارهایی محسوب میشود که میتوان با آن به استخراج ارزهای دیجیتالی پرداخت؛ مثلا مشعل گازی که در مناطق استخراج نفت و گاز مورد استفاده قرار میگیرد به عنوان یکی از انرژیهای هدر رفته محسوب میشود؛ مشعلسوزی به پدیده سوزاندن گازهای اضافه در مکانهای استخراج نفت و گاز گفته میشود.
پائول پراگر (Paul Prager)، بنیانگذار شرکت استخراج ارز دیجیتالی تراوولف (terawulf) در این خصوص عنوان کرد هنگامی که قصد پایدارتر کردن شبکه برق را دارید، انرژی خورشیدی، بادی و آبی گزینههای مناسبی برای این فرایند محسوب میشوند.
انرژی هدر رفته باعث پایداری استخراج رمز ارز میشود؟
دی وریس در پاسخ به این پرسش عنوان کرد استخراج بیت کوین به انرژی زیادی نیاز دارد، اما اگر استخراج آن با انرژی هدر رفته تامین شد، مشکلی را به همراه نخواهد داشت.
اثرات زیستمحیطی از مصرف بیرویه برق بیشتر است
سختافزارهای استخراج ارزهای دیجیتالی نیز بر محیط زیست تاثیر منفی میگذارند. در واقع این فرایند سرعت قدیمی شدن تجهیزات را افزایش میدهد و باعث تولید آلودگی سمی الکترونیکی خواهد شد. همچنین این مواد سمی موجب آلودگی آبی خواهند شد و حتی با انرژیهای تجدیدپذیر نیز نمیتوان چنین مشکلاتی را برطرف کرد.
افزایش اقدامات برای سازگار کردن استخراج ارز دیجیتالی با محیط زیست
شیل اینگ روکه (Kjell Inge Røkke)، دومین فرد ثروتمند نروژ در ماه مارس روی پروژه Seetee سرمایهگذاری گستردهای را انجام داد. به واسطه این پروژه قرار است مراکز استخراج بیت کوین به مکانهایی که در آن مزارع انرژی تجدیدپذیر در زمان کمبود تقاضا به تولید انرژی مازاد روی میآورند، منتقل شود. این انرژی مازاد برای استخراج ارز دیجیتال مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از این رو هزینه استخراج کاهش پیدا خواهد کرد و انتشار کربن نیز به صفر خواهد رسید. همچنین مزارع بادی یا خورشیدی نیز به یک مشتری قابل اعتماد دسترسی پیدا خواهند کرد.
دی وریس در این خصوص بیان کرد البته این پروژه با یک نقص بزرگ مواجه است؛ این پروژه در نظر دارد استخراج ارز دیجیتال را هنگامی که برای مصارف دیگر به انرژی نیاز است، متوقف کند، اما نباید فراموش کرد استخراج فقط هنگامی کارآمد خواهد بود که به شکل دائمی و بدون توقف باشد. این یک رقابت بوده و هر بار با غیر فعال کردن دستگاه درآمدتان از دست خواهد رفت و دیگر امکان برگشت آن نیز وجود نخواهد داشت.
البته در حال حاضر نیز برخی از فعالان، بیت کوین را با انتشار کربن صفر استخراج میکنند. برای مثال در چین برخی از این عملیاتها به شکل فصلی تغییر پیدا میکند؛ یعنی در فصل تابستان از انرژی آبی کم هزینه و در زمستان مجددا از زغال سنگ استفاده میشود. همچنین در کانادا و شمال غربی اقیانوس آرام آمریکا نیز برخی از شرکتها انرژیهای ارزانقیمت را مورد استفاده قرار میدهند. در یک نظرسنجی که در سال 2019 به انجام رسید حدود 39 درصد از 280 شرکت استخراجکننده ارز دیجیتالی اعلام کردند از انرژی های تجدید پذیر برای استخراج استفاده میکنند. گفتنی است از 6 ارز دیجیتالی که نسبت به سایر ارزهای دیجیتالی در این بخش پایدارتر هستند میتوان به چیا، آیوتا، کاردانو، نانو، سولارکوین و بیت گرین اشاره کرد.
دی وریس در بخش دیگری از گفتههای خود بیان کرد شبکه برق در آینده از لحاظ زیستمحیطی ارتقا پیدا خواهد کرد، اما هماکنون بیت کوین تغییراتی را به همراه داشته است. در واقع انرژیهای تجدیدپذیری که قادر بودند شبکه برق را پاکسازی کنند، در حال حاضر در استخراج بیت کوین مورد استفاده قرار میگیرند.
در حال حاضر استخراج ارزهای دیجیتالی به میزان چشمگیری افزایش پیدا کرده که چنین موضوعی اثرات منفی زیستمحیطی زیادی را به همراه خواهد داشت. هماکنون استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به عنوان بهترین راهکار برای مقابله با انتشار کربن و گازهای گلخانهای محسوب میشود و به همین دلیل طی سالهای آینده بسیاری از شرکتها استفاده از انرژی پاک را در دستور کار خواهد قرار خواهند داد.