برنامهنویسی فرانت اند یکی از مهمترین بخشهای فنی هر کسبوکار آنلاینی است و وظیفه این برنامهنویسان، توسعه سمت کاربر وبسایتها و اپلیکیشنها و تعیین ساختار و طراحی صفحات وب است. برنامهنویسان فرانت اند معمولا در تیمی متشکل از سایر برنامهنویسان مانند توسعهدهندگان طراحی رابط کاربری ui/ux، برنامهنویسان بک اند و فول استک کار میکنند.
اگر شما هم به حوزه برنامه نویسی فرانت اند علاقه داشته باشید و بخواهید در مسیر شغلی آن قدم بگذارید، باید ابتدا یک زبان برنامهنویسی و فریمورک مربوط به front end برای خود انتخاب کنید. اما چگونه باید بدانیم کدام زبان های برنامه نویسی و فریم ورک های Front End را یاد بگیریم و کدام برای ما مفیدتر است؟ در این مقاله قصد داریم به همین سوال جواب دهیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا با مزایا و معایب زبانهای برنامهنویسی و انواع فریمورکهای فرانت اند آشنا شوید.
زبانهای برنامهنویسی فرانت اند
رایجترین زبان برنامهنویسی فرانت اند، زبان جاوا اسکریپت است که یادگیری آن برای برنامهنویسان فرانت اند از ملزومات است. بااینحال، سایر زبانها مانند HTML و CSS نیز از زبانهای برنامه نویسی فرانت اند محسوب میشوند. بوت استرپ (Bootstrap) مجموعهای از ابزارهای مختلف شامل زبانهای جاوا اسکریپت، CSS و html است که برنامهنویسان فرانت اند از آن برای توسعه و طراحی وب استفاده میکنند.
در ادامه قصد داریم مزایا و معایب هرکدام از این زبانها را نام ببریم.
جاوا اسکریپت (Javascript)
جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی است که هم در فرانت اند و هم در بک اند استفاده میشود و به شما امکان تعاملی کردن صفحات وب را میدهد. در حقیقت با استفاده از زبانهای HTML و CSS ساختار و سبک صفحات وب مشخص میشوند و با جاوا اسکریپت این صفحات برای کاربر تعاملی میشوند. زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت تجربه کاربر را از تعامل با وبسایت بهبود میبخشد و در حقیقت به صفحات وبسایت رفتار میدهد.
معمولا زبان جاوا اسکریپت برای توسعه اپلیکیشنهای تحت وب و مرورگرهای مختلف استفاده میشود. همچنین به سایر کاربردهای این زبان در ادامه اشاره شده است:
- رفتار تعاملی صفحات وب: زبان جاوا اسکریپت به کاربران اجازه میدهد تا با صفحات وب تعامل داشته باشند و تقریباً هیچ محدودیتی برای انجام کارهایی که میتوان با جاوا اسکریپت انجام داد، وجود ندارد.
- ساخت اپلیکیشنهای موبایل و تحت وب: برنامهنویسان میتوانند با استفاده از فریمورکهای مختلف زبان جاوا اسکریپت اپلیکیشنهای کاربردی مختلف را توسعه دهند.
- ایجاد سرور وبسایتها یا اپلیکیشنها: علاوه بر توسعه وبسایتها و اپلیکیشنها، برنامهنویسان میتوانند از جاوا اسکریپت برای توسعه قسمت بک اند وبسایتها نیز استفاده کنند.
- توسعه بازیها: میتوان از زبان جاوا اسکریپت برای ساخت بازیها در مرورگرهای مختلف نیز استفاده کرد. در حقیقت این کار برای برنامهنویسان مبتدی راهی بسیار خوب برای تمرین است.
علاوه بر کاربردهای بیشمار جاوا اسکریپت، این زبان مزایا و معایب خاصی نیز دارد که در جدول زیر ارائه شدهاند:
مزایا | معایب |
در توسعه فرانت اند وبسایت سرعت بالایی دارد. | ویژگی های امنیتی آن در قسمت فرانت اند پایین است. |
یادگیری آن راحت و آسان است. | توسط مرورگرهای مختلف به اشکال مختلفی خوانده میشود. |
معروف است و در همه جای وبسایتها استفاده میشود. | از وراثتپذیری چندگانه پشتیبانی نمیکند. (single inheritance) |
HTML
زبان برنامهنویسی html که مخفف Hypertext Markup Language است، توسط برنامهنویسان برای تعیین ساختار کلی وبسایت استفاده میشود. این زبان شامل عناصر مختلفی است که به مرورگر میگوید چگونه محتوای وبسایت را برای کاربر نشان دهد و میتواند عنوان صفحهها، محل شروع و پایان پاراگرافها و متن کلی را متوجه شود و برای کاربران نمایش دهد.
HTML در حقیقت شامل قواعد کلی زبانهای برنامهنویسی نمیشود و در حقیقت یک زبان برنامهنویسی نیست؛ بلکه یک زبان نشانه گذاری است و از نشانههای مختلف برای جدا کردن بخشهای یک متن یا قسمتهای مختلف سایت استفاده میکند. برخی از مهمترین مزایا و معایب زبان html در جدول زیر ارائه شده است:
مزایا | معایب |
یادگیری آن بسیار آسان است. | پیچیدگی زیادی دارد. |
سینتکسهای بسیار خوبی دارد. | امنیت آن پایین است. |
ساده است و خواندن کد آن بسیار راحت است. | بهتنهایی کاربرد چندانی ندارد و کاربردهای آن محدود است. |
رایگان است. | برای تک تک صفحات وب باید هربار کد نوشته شود. |
توسط بسیاری از مرورگرها پشتیبانی میشود. | در حالت عادی صفحات استاتیک ایجاد میکند و ساخت صفحات تعاملی با آن دشوار است. |
CSS
زبان CSS مخفف کلمه Cascading Style Sheets که گرافیک و ظاهر کلی صفحات مختلف وب مانند رنگها و فونت متون و نحوه نمایش آنها را در سیستمهای مختلف تعیین میکند. این زبان مانند HTML از ضروریترین زبانها برای برنامهنویسی فرانت اند است و یادگیری آن به اندازه زبان جاوا اسکریپت اهمیت دارد.
بسیاری از افراد تصور میکنند که زبان HTML و CSS مشابه هستند؛ اما این دو زبان کاملا مستقل از یکدیگرند و میتوانند بهصورت جدا نیز استفاده شوند. البته برای طراحی صفحات وب در قسمت فرانت اند باید از هر دوی آنها استفاده شود.
برخی از مزایا و معایب CSS عبارتاند از:
مزایا | معایب |
از یک دستورالعمل css میتوان در بسیاری از صفحات استفاده کرد. | امنیت پایینی دارد. |
پیچیدگی کمتری دارد. | کار کردن با آن برای توسعه دهندگان مبتدی سخت است. |
از سیستمهای زیادی پشتیبانی میکند. | در مرورگرهای مختلف، متفاوت عمل میکند. |
قابل ذکر است که از زبان برنامه نویسی پایتون python نیز میتوان برای توسعه فرانت اند استفاده کرد؛ اما پایتون اغلب برای قسمت بکاند وبسایتها و سمت سرور استفاده میشود و برنامهنویسان فرانت اند از همان زبان جاوا اسکریپت برای توسعه فرانت اند front end سایتها استفاده میکنند.
تا اینجا به این سوال که باید کدام زبانهای برنامهنویسی front end را یاد بگیریم، جواب دادیم. شما بهعنوان یک برنامهنویس فرانت اند باید روی هر سه زبان javascript، css و html تسلط کافی داشته باشید.
فریمورکهای معروف Front end
برنامهنویسان برای توسعه برنامههای خود هر بار از نقطه صفر شروع نمیکنند و با استفاده از فریمورکها که در حقیقت چارچوب یا پایهای برای توسعه برنامهها محسوب میشوند، کد نویسی میکنند. فریمورکها در حقیقت شامل کدهای نوشته شده در پوشهها و فایلهای گوناگون است که یک چارچوب را در اختیار برنامهنویسان قرار میدهد. این فریمورکها توسط مهندسان نرمافزار با تجربه طراحی میشوند.
ممکن است برخی از افراد تصور کنند که فریمورکها و کتابخانه های برنامه نویسی یکی هستند؛ اما در حقیقت این دو تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. کتابخانهها در حقیقت مجموعهای از توابع و کلاسها هستند که هنگام استفاده از آنها، جریان کد نویسی در کنترل برنامهنویس است و در حقیقت این برنامهنویس است که کدها را فراخوانی میکند؛ اما در مقابل هنگام استفاده از فریمورک، کنترل برنامه و فراخوانی کدها بر عهده فریمورکها است.
مجموع کتابخانهها (library) در حقیقت یک فریمورک (framework) را تشکیل میدهند و به طور کلی میتوان گفت فریمورکها کنترل برنامه را در دست میگیرند؛ اما در مقابل، کتابخانهها ویژگیهای محدودتری نسبت به فریمورکها دارند و کنترل برنامه به تمامی در دست برنامهنویس است.
در ادامه مهمترین فریمورکهای front end را نام میبریم و ویژگیهای هر کدام را توضیح میدهیم.
Angular
فریمورک انگولار، یک فریمورک منبع باز و بر پایه typescript است که اولین بار در سال 2016 توسط گوگل طراحی شد و با آن میتوان به راحتی اپلیکیشنهای تحت وب را توسعه داد. از این فریم ورک برای طراحی اپلیکیشن لایو و زنده برای وب، موبایل و دسکتاپ استفاده میشود.
کمپانیهای بزرگی مانند Xbox، BMW، Blender و فوربز از این فریمورک برای توسعه اپلیکیشنهای خود استفاده میکنند. یادگیری این فریمورک در مقایسه با سایر فریمورکها مانند react آسانتر است. در ادامه مزایا و معایب این فریمورک را در یک جدول برای شما ارائه کردهایم.
مزایا | معایب |
کدنویسی آن راحت است. | یادگیری آن برای افراد مبتدی سخت است. |
عملکرد بالایی دارد. | عملکرد سئوی ضعیفی دارد. |
ابزارهای گوناگون و کدهای تمیزتری دارد. | فقط برای سیستمهای پیچیده کاربرد دارد و برای توسعه اپلیکیشنهای کوچک استفاده نمیشود. |
React
فریمورک react یک فریمورک منبع باز است که اولین بار توسط شرکت فیسبوک معرفی شده است. ریاکت یکی از بهترین فریمورکهای تجربه کاربری یا UI است که توسط بسیاری از برنامهنویسان فرانت اند استفاده میشود. یکی از بهترین ویژگیهای این فریمورک DOM یا Document Object Model است که عملکرد بالایی را به react اضافه کرده است. یادگیری فریمورک react برای افراد مبتدی آسان است و آنها را در حل مشکلات مختلفی که هنگام توسعه اپلیکیشنها رخ میدهد، کمک می کند.
مزایا | معایب |
منبع باز و رایگان است. | دائما در حال پیشرفت و تغییر است و ممکن است برای برخی از برنامهنویسان مشکل باشد. |
ابزارهای بسیار و گوناگونی دارد. | از JSX استفاده میکند که برای برخی از برنامهنویسان محدودیت است. |
دوستدار سئو | مستندسازی ضعیف |
Vue.js
یکی از آسانترین فریمورکهای فرانت اند، Vue است. این فریمورک حجم کوچکی دارد و دارای مزایای بسیاری است. اگرچه Vue در افزایش عملکرد اپلیکیشنهای مختلف بسیار کاربردی است؛ توسط تعداد زیادی از شرکتهای بزرگ پشتیبانی نمیشود. با این حال، برخی از معروفترین کمپانیهایی که از این فریمورک برای توسعه وبسایت خود استفاده میکنند، شامل Xbox، 9gag و Alibaba است. مزایا و معایب این فریمورک در جدول زیر ارائه شدهاند:
مزایا | معایب |
مستندسازی دقیق و گسترده | جامعه کوچکی دارد و برنامهنویسان کمی از آن استفاده میکنند. |
ساده و واضح است. | انعطافپذیری آن باعث بینظمی کدها میشود. |
Visual DOM | برای پروژههای بزرگ کاربردی نیست. |
jQuery
این فریمورک که در سال 2006 توسعه یافته است، یکی از قدیمیترین فریمورکهای برنامهنویسی فرانت اند است. با وجود آن که این فریمورک بسیار قدیمی است؛ اما سادگی و استفاده آسان از آن، jquery را به یکی از محبوبترین فریمورکها تبدیل کرده است. همچنین با استفاده از این فریمورک دیگر نیازی نیست کدهای پیچیده و طولانی با زبان جاوا اسکریپت نوشت.
ویژگیهای این فریمورک در جدول زیر ارائه شده است:
مزایا | معایب |
DOM آن برای افزودن یا حذف عناصر انعطافپذیر است. | حجم آن زیاد است. |
ارسال درخواستهای HTTP ساده است. | کار با آن آهسته است. |
یادگیری آن برای افراد مبتدی آسان است. | جایگزینهای پیشرفتهتر و بهتری از این فریمورک وجود دارند. |
دوستدار سئو | API های DOM آن بسیار قدیمی هستند. |
Emberjs
این فریمورک که اولین بار در سال 2011 معرفی شده است، ویژگیهایی مشابه فریمورک انگولار دارد. با ember میتوان برنامههای کاربردی پیچیده برای موبایل و وبسایتها را توسعه داد. البته گفتنی است که این فریمورک یکی از سختترین فریمورکها برای یادگیری است. سایر مزایا و معایب این فریمورک عبارتاند از:
مزایا | معایب |
کار با آن سریع است. | یادگیری آن برای افراد مبتدی سخت است. |
مستندسازی بسیار خوبی دارد. | برای پروژههای کوچک مناسب نیست. |
از جاوا اسکریپت و typescript پشتیبانی میکند. | محبوبیت آن پایین است و جامعه کوچکی دارد. |
Backbone.js
یکی از آسانترین فریمورکهای متن باز و رایگان جاوا اسکریپت، فریمورک backbone.js است که در سال 2010 توسعه یافته است و با آن میتوان برنامههای تک صفحهای (single-page applications) را بهراحتی توسعه داد. همچنین با این فریمورک میتوان پروژههایی را که به انواع مختلف کاربران نیاز دارند، توسعه داد.
مزایا و معایب این فریمورک را در جدول زیر مشاهده میکنید:
مزایا | معایب |
سرعت آن بالا است. | از two way data binding پشتیبانی نمیکند. |
یادگیری آن آسان است. | برنامهنویسان کمی از آن استفاده میکنند. |
حجم آن بسیار کم است. | با استفاده از آن باید کدهای بیشتری نوشت. |
تا اینجا سعی کردیم مهمترین فریمورکهای برنامهنویسی فرانت اند همراه با ویژگیهای آنها را نام ببریم تا بتوانید متناسب با کار خود یکی از آنها را انتخاب کنید. فریمورکهای react، انگولار و vue از معروفترین فریمورکهای جاوا اسکریپت javascript هستند که برنامهنویسان زیادی نیز از آنها استفاده میکنند و نمیتوان گفت کدام یک بهتر است؛ زیرا بسته به پروژهای که انجام میدهید، بهترین فریمورک میتواند متفاوت باشد.
بعد از آن که زبانهای جاوا اسکریپت، css و html و یک فریمورک فرانت اند را یاد گرفتید، بهتر است با مباحث هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ نیز آشنا شوید. دلیل یادگیری این مباحث آن است که در سالهای اخیر، اصول هوش مصنوعی در پیشرفت برنامهنویسی فرانت اند نقش پررنگی ایفا کرده است و دانستن آن میتواند سطح دانش و مهارت شما را بالاتر ببرد.
بعد از یادگیری تمامی مواردی که تا اینجا گفتیم، وقت آن است که یک شغل مناسب برای خودتان پیدا کنید. در ابتدای مسیر شغلی ممکن است نتوانید برای موقعیتهای استخدامی اقدام کنید؛ زیرا اغلب آنها نیاز به سوابق کاری دارند. با این حال، میتوانید برای فرصتهای کارآموزی اقدام کنید و با کسب تجربه و تقویت رزومهتان آینده شغلی خود را تضمین کنید. شما میتوانید برای مشاهده فرصتهای کارآموزی و آگهیهای استخدام فرانت اند کار کلیک کنید.
جمعبندی
برای یادگیری برنامهنویسی فرانت اند باید ابتدا زبانهای برنامهنویسی javascript، css و html را یاد بگیرید و بسته به پروژهای که میخواهید انجام دهید، یک فریمورک مناسب نیز برای خودتان انتخاب کنید و روی آن تسلط کافی داشته باشید. معروفترین فریمورکهای برنامهنویسی فرانت اند شامل react، angular، vue.js، jQuery، Ember.js و Bacjbone.js است که هر کدام برای هدف و پروژهای خاص کاربردی است و مزایا و معایب هرکدام متفاوت است.
در این مطلب سعی کردیم به طور کامل ویژگیهای این فریمورکها و همچنین زبانهای برنامهنویسی front end را شرح دهیم و امیدواریم توانسته باشیم به سوال کدام زبان های برنامه نویسی و فریم ورک های Front End را یاد بگیریم، به طور کامل جواب دهیم.
موفق باشید.