ناوچه کلاس کانستلیشن توسط ایتالیا برای آمریکا ساخته می‌شود

ناوچه کلاس کانستلیشن جدیدترین عضو نیروی دریایی آمریکاست که به زودی به آن ملحق می‌شود و یک کمپانی ایتالیایی سازنده این شناورهاست.

آمریکا قدرتمندترین نیروی دریایی جهان را داشته و در مقایسه با کشورهای دیگر کشتی‌های بیشتری دارد. این کشور با 11 اَبَر ناو هواپیمابر، 9 ناو هلیکوپتر، 11 ناو ترابری تهاجمی دوزیست، 93 ناو و ناوشکن در کنار شمار زیادی کشتی رزمی و غیررزمی (پشتیبانی) می‌تواند در هر نقطه از دنیا عملیات کند و اصطلاحا یک نیروی فرامنطقه‌ای است.

با این حال جای یک ناوچه در این قوا حس می‌شود. آمریکا پیشتر برای پر کردن این خلا ناوچه‌های LCS که برای نبرد در آب‌های کم عمق هستند را ساخت و عملیاتی کرد. ناوچه‌های LCS شامل دو کلاس فریدوم (Freedom) و ایندیپندنس (Independence) هستند که تا اینجای کار 23 فروند از آن‌ها ساخته و وارد خدمت شد؛ 11 فروند دیگر نیز در دست ساخت است.

اما ساخت این کشتی‌ها یکی از اشتباهات نیروی دریایی آمریکا بود. یک ناوچه در اصل نمونه کوچک شده و سبک‌تر از ناوشکن است که مهمات کمتری حمل کرده و خدمه کمتری دارد تا بخشی از ماموریت‌های ناوشکن نظیر گشت در محدوده آب‌های تحت کنترل و اسکورت شناورهای دیگر را با هزینه کمتر انجام دهد. در حالی که هر ناوچه LCS به شدت گران از آب در آمد هزینه عملیاتی آن حدود 80 درصد هزینه عملیاتی یک ناوشکن است. موضوعی که باعث می‌شود این شناورها که از قضا نیروی دریایی تسلیحات مناسبی رویشان نصب نکرده به شناورهای نسبتا ناکارآمد تبدیل شوند.

ساخت این شناورهای آنقدر اشتباه بود که دو نمونه نخست از هر کلاس که یکی اواخر 2009 و دیگری اوایل 2010 وارد خدمت شده بود، هر دو در سال 2021 با حدود 10 سال سن بازنشسته شوند. با این حال به دلیل قراردادی که نیروی دریایی پیشتر با دو کمپانی سازنده این کشتی‌ها امضا کرده بود و به خاطر شغل‌های زیادی که کار ساخت آن‌ها ایجاد کرده بود، نیروی دریایی قرارداد خود را لغو نکرد.

برای پر کردن جای خالی یک ناوچه مناسب و جبران اشتباه قبلی، نیروی دریایی آمریکا پروژه‌ای به نام FFG(X) آغاز و یک رقابت برگذار کرد که در نهایت کمپانی ایتالیایی فینکانتیری (Fincantieri) با طرح ناوچه کلاس FREMM انتخاب شد. البته این کمپانی ایتالیایی با شعبه آمریکایی خود موسوم به FMM در رقابت شرکت و این شناورها را صنایع کشتی سازی خود که در ایالت ویسکانیسن در آمریکا مستقر است می‌سازد. نیروی دریایی در ابتدا 20 فروند از این کشتی‌ها را به خدمت می‌گیرد و احتمالا در آینده شمار بیشتری از آن‌ها را سفارش دهد.

این کشتی‌ها که ریشه اروپایی دارند، برای نیروی دریایی آمریکا ناوچه کلاس کانستلیشن (Constellation) نام گرفتند و دو کشتی نخست که در دست ساخت هستند نیز FFG-62 کانستلیشن و FFG-63 کانگرس (Congress) نام دارند. این ناوچه‌ها علاوه بر بخشی از ماموریت‌های ناوشکن، برای نبردهای ضد زیردریایی، عملیات جستجو، امداد و نجات، حمل پرچم و همچنین عملیات علیه دزدان دریایی هستند. بخشی از ماموریت آن‌ها نیز صف آرایی مقابل نیروی دریایی چین است.

این شناورها در کنار ناوچه‌های کلاس ایندیپندنس و فریدوم خدمت می‌کنند و بعید نیست جاگزین این دو کلاس شوند. نیروی دریایی اخیرا کشتی‌های LCS را به موشک‌ کروز ضدکشتی RGM-184 NSM مسلح کرده که پنهانکار است و 200 کیلومتر برد دارد. تا پیش از این برد موشک‌های این دو کلاس نهایتا 8 کیلومتر و کمتر از برد توپ آن بود! البته همچنان فاقد موشک پدافند هوایی هستند و سامانه پدافندی که روی آن نصب شده فقط نقش دفاعی در برابر موشک‌های ضدکشتی که به ناوچه حمله می‌کنند را دارد. با این حال به نظر نیروی دریایی قصد دارد آن‌ها را در خدمت نگه دارد.

و اما طرح کانستلیشن یا در اصل FREMM ریشه ایتالیایی – فرانسوی دارد. این دو کشور در دهه 2000 طی یک همکاری مشترک دست به طراحی و توسعه یک کلاس ناوچه جدید چند منظوره زدند که بتواند ماموریت‌های مختلف به ویژه ضدزیردریایی و نبرد علیه اهداف در خشکی را انجام دهد. حاصل این ناوچه‌ها بود که ایتالیا 10 فروند و فرانسه 8 فروند از آن‌ها را در خدمت دارد. نیروی دریایی مصر و مراکش نیز آن را سفارش داده و آمریکا نیز مشتری آن است.

البته کلاس کانستلیشن رادار، سونار و تسلیحات آمریکایی دارد. بر خلاف نمونه اروپایی که رادار آرایه فازی غیرفعال دارد، نمونه آمریکایی به رادار آرایه فازی فعال 3 وجهی مدل AN/SPY-6(V)3 مجهز است که ضمن پویش آسمان، قابلیت کشف و تعقیب موشک‌های بالستیک را نیز دارد. کشتی دارای 2 سونار کششی است که یکی از آن‌ها قابلیت غوطه‌ور شدن در عمق‌های مختلف را دارد. یک رادار جستجوی سطحی نیز جهت یافتن اهداف دریایی و همچنین پریسکوپ زیردریایی دارد.

سیستم رزمی ایجیس که ناوچه را به شبکه رزم دریایی آمریکا و دیگر نیروهای خودی و همچنین متحدان وصل می‌کند و سیستم نبرد ضد زیردریایی تعاملی از دیگر تجهیزات این ناوچه هستند. ناوچه همچنین دارای 2 سیستم جنگ الکترونیک و پادکار الکترونیک جهت مقابله با تسلیحات و نیروهای دشمن و همچنین مقاومت در برابر جنگ الکترونیک آن‌هاست. علاوه بر این به 5 سیستم پرتاب کننده هدف کاذب جهت گمراه کردن موشک‌ها و اژدرهای مهاجم نیز مجهز است.

این ناوچه برای درگیری یک توپ خودکار 57 میلی‌متری در سینه کشتی دارد که برد آن به 20 کیلومتر می‌رسد و می‌تواند تا 220 گلوله در دقیقه شلیک کند. برای دفاع نزدیک در مقابل موشک‌های ضدکشتی به سامانه موشکی RIM-116 RAM مسلح هستند که هر پرتابگر آن 21 موشک آماده شلیک دارد. تعداد پرتابگرهای عمودی نیز از 16 عدد در FREMM به 32 عدد در ناوچه کلاس کانستلیشن افزایش یافته و تسلیحات متنوع و قدرتمندی با خود حمل می‌کنند که توان آتش بسیار بالایی برای ناچه فراهم کرده و به آن امکان درگیری با هر هدفی را می‌دهد.

برای پدافند هوایی در برد کوتاه تا متوسط موشک‌های RIM-162 ESSM که می‌توانند هر هدفی که پرواز می‌کند، از هواپیما، هلیکوپتر و پهپاد گرفته تا موشک کروز ضدکشتی و حتی موشک‌های بالستیک کوتاه برد را شکار کنند. برای واکنش سریع در برابر تهدیدات پرسرعت در برد کم، احتمالا این موشک‌ها در پرتابگرهایی با گنجایش 4 موشک روی عرشه نصب شوند. پدافند تا برد متوسط و دور نیز با موشک RIM-66 SM-2 3C صورت می‌گیرد که با هر نوع هدف پرنده و موشکی درگیر می‌شوند.

موشک‌های استاندارد 6 موسوم به RIM-174 Standard ERAM نیز گل سرسبد تسلیحات آن است که برد فرا افق 550 کیلومتری داشته و علاوه بر انواع اهداف پرنده و موشک‌ها، با اهداف سطحی، زیردریایی‌ها و حتی اهداف مستقر در خشکی نیز درگیر می‌شود. همچنین می‌توان آن را بدون هدف گیری شلیک و یک نیروی خودی دیگر، مثلا آواکس، موشک را هدایت کند.

برای درگیری سطحی هر شناور 16 موشک کروز ضدکشتی RGM-184 NSM دارد که در 4 پرتابگر هر یک با گنجایش 4 موشک روی عرشه قرار دارند. این موشک‌ها بسیار پیشرفته و قدرتمند هستد و می‌توانند هر شناور سبک تا سنگینی را هدف قرار دهند. علاوه بر این می‌توان از آن‌ها همچون موشک کروز علیه اهداف مستقر در خشکی نیز استفاده کرد. دیگر تسلیحات این ناوچه شامل چند تیربار متوسط و سنگین در نقاط مختلف بدنه اشاره کرد.

هر ناوچه کلاس کانستلیشن یک هلیکوپتر MH-60R سی هاوک (Seahawk) که مخصوص نبرد زیرسطحی است همراه خود دارد. پرتابگرهای عمودی کشتی نیز موشک‌های ضد زیردریایی که در اصل اژدر مجهز به موتور راکتی برای برد بیشتر هستند را شلیک می‌کنند. نیروی دریایی قصد دارد این کشتی‌ها را برای نبرد زیرسطحی به شدت مجهز کند. تا جایی که حتی هنگام همراهی یک ناوگروه هواپیمابر، این ناوچه‌ها در یک حلقه بزرگ دور دیگر شناورهای خودی گشت زده و لایه محافظتی اول در برابر زیردریایی‌ها باشند.

یک هلیکوپتر بدون سرنشین MQ-8C فایر اسکوات (Firescout) با قابلیت انجام طیف متنوعی از ماموریت اعم از جستجو، دیده بانی، شناسایی، اطلاعاتی، تعقیب، رزمی، ترابری و… به همراه 2 قایق بادی سخت بدنه از دیگر وسایل نقلیه همراه این ناوچه هستند.

این کشتی‌ها هر کدام 151.18 متر طول و 19.81 متر پهنا دارند. وزن آن‌ها در حالت بیشینه بارگذاری 7300 تن است. ناوچه در مقایسه با ناوشکن کوچکتر است و از آنجا که در ساخت کلاس کانستلیشن اصول پنهانکاری و رادارگریزی نیز رعایت می‌شود، شناور سطح مقطع راداری کمی دارد که سبب سخت‌تر شدن کشف و هدف قراردادن آن می‌شود.

موتورهای پیشران سرعت ناوچه را به 50 کیلومتر بر ساعت می‌رسانند و با یک بار سوخت گیری کشتی می‌تواند 11 هزار کیلومتر را پیموده و پا به پای ابر ناوهای هواپیمابر اتمی مسافرت بین قاره‌ای انجام دهد. پیشران از نوع الکتریکی و دیزلی است و 2 موتور الکتریکی وظیفه چرخاندن پروانه‌ها و تامین رانش کشتی را برعهده دارند. برق این موتورها و کشتی توسط 4 ژنراتور دیزلی و یک توربین گازی تامین می‌شود. علاوه بر این یک واحد پیشران اضطراری نیز در شناور تعبیه شده است.