چرا تلسکوپ فضایی جیمز وب هیچ دوربینی ندارد؟

اغلب کاوشگرها و مدارگردها دارای دوربین های پیشرفته ای هستند تا بتوانند از عملکرد خود عکاسی کنند اما علت اینکه تلسکوپ فضایی جیمز وب دوربین ندارد چیست؟

هنگامی که کاوشگر استقامت ناسا در فوریه 2021 روی سطح سیاره سرخ فرود آمد، با تصاویر خیره کننده‌ای که از سطح این سیاره ثبت کرده بود مواجه شدیم. حتی چند روز بعد ناسا ویدئویی را از لحظه فرود آمدن این مریخ نورد در سطح مریخ منتشر کرد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب دوربین ندارد

مردم دوست داشتند تصاویر این موفقیت و دستاورد فضایی را از نزدیک ببینند و این امر توسط دوربین‌های مهندسی شده کوچکی که در سرستاسر ورودی‌های کاوشگر و سیستم فرود آن تعبیه شده بود، محقق شد.

با این حال هنگامی که تلسکوپ فضایی جیمز وب در دسامبر 2022 به مقصد خود در لاگرانژ پرتاب شد، هیچ تصویر یا ویدئویی از سفر آن در فضا یا رسیدنش به مقصد منتشر نشد. خب ممکن است تعجب کرده باشید مگر نه؟ ممکن است بپرسید که چرا دوربین اضافه‌ای روی این تلسکوپ نصب نشده است.

تلسکوپ فضایی جیمز وب دارای دوربین‌های علمی و تخصصی مانند دوربین مادون قرمز نیرکم (Nircam) است که قادر است تا تصاویر بسیار دقیقی از کیهان را ثبت کند. اما این سازه غول پیکر دوربین‌هایی مشابه با آنچه در سیستم فرود استقامت تعبیه شده، ندارد و علت این کار محیطی است که تلسکوپ در آن عمل می‌کند و شرایط حساسی است که در آن قرار دارد.

جولی ون کمپن (Julie Van Campen) معاون مدیر تلسکوپ فضایی جیمز وب در مرکز فضایی گودارد ناسا در یک کنفرانس مطبوعاتی که در ژانویه 2022 برگزار شده بود راجع به اینکه چرا جیمز وب دوربین‌های اضافی ندارد، توضیحات جامعی داد. اول از همه مشکل ابتدایی این بود که در زمانی که وب برای اولین بار طراحی شد و توسعه یافت، دوربین‌های کوچک و مقرون به صرفه وجود نداشت. از طرفی تلاش برای پیدا کردن دوربینی که بتواند در برابر شرایط سخت و دشوار فضا مقاومت خوبی داشته باشد و در آن نقطه که دمای بسیار سردی دارد، دوام بیاورد از جمله معضلات و چالش‌های پیش روی دانشمندان بوده است.

ون کمپن می‌گوید که در فضای سرد پلاستیک‌ها سقوط می‌کنند و چسب آنها در اثر شدت سرما ترک بر می‌دارد. او معتقد است برای ساخت چیزی که بتواند در آن دمای سرد کار کند نیازمند مهندسی بسیار پیشرفته‌ای هستیم که هنوز غیرممکن است.

تاریکی فضا

مشکل دیگری که به اعتقاد ون کمپن وجود دارد، فقدان نور است. حتی اگر دوربین‌هایی وجود می‌داشتند که در حال حاضر می‌توانستند سرمای شدید را تحمل کنند، باز هم ریسک زیادی وجود داشت زیرا باید ابزارهای ظریفی را برای روشن کردن محیط و سازه غول پیکر تلسکوپ تعبیه می‌کردیم. افزودن چراغ‌های روشنایی در تلسکوپ و در آن تاریکی مطلق نیاز به ابزارهای خطرناک و ظریفی دارد. ون کمپن می‌گوید:

ما نیاز به نوعی سیستم روشنایی درون خود سیستم دوربین داریم. اگر می‌خواستیم از عکاسی فلاش استفاده کنیم، باز هم مشکلاتی داشتیم. آینه‌های تلسکوپ به شدت حساس‌اند. سیستم نورشناسی درون تلسکوپ نیز حساس است و از همه مهمتر آشکارسازهایی هستند که درون عمیق ترین بخش تلسکوپ قرار گرفته‌اند.

جیمز وب طوری طراحی شده که تنها یک طرف آن رو به خورشید است و همان طرف هم با محافظ خورشیدی پوشانده شده است. آن طرف تلسکوپ بسیار براق است و هر دوربینی که در آنجا تعبیه شود باید مسائل حساس و ظریفی را پشت سر بگذارد. آن سوی دیگر هم که در تاریکی قرار دارد.

تلسکوپ برای راه اندازی و استقرار خود درون یک موشک قرار گرفته بود، بنابراین برای اینکه به دقت در آنجا مستقر شود باید در فضا می‌بود. این یعنی بسیاری از قسمت‌های تلسکوپ باید در چنین شرایطی باز و بسته شوند و ممکن است در آنجا خطری سازه را تهدید کند.