آیا ناسا همکاری فضایی با روسیه را قطع می‌کند؟

با وجود تمامی اتفاقاتی که طی چند روز اخیر افتاده و جنگ روسیه و اوکراین باعث تمامی آنها بوده، ناسا اعلام کرده که همکاری فضایی با روسیه را ادامه خواهد داد.

پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، دولت ایالات متحده به خاطر این که روسیه به تعهدات خود عمل نکرده و آغازگر تجاوزی آشکار بوده، بسته‌های تحریمی جدیدی را علیه این کشور اعمال کرد. ناسا اعلام کرده که تحریم‌های دولت بایدن هیچگونه تأثیری بر روابط دوستانه و مدنی بین روسیه با کشورهای دیگر در ایستگاه فضایی بین المللی نمی‌گذارد.

همکاری فضایی با روسیه ادامه خواهد داشت

همان‌طور که پیش‌تر خواندیم، دیمیتری روگوزین، مدیر آژانس فضایی روسیه روز گذشته اعلام کرد که خطر سقوط ایستگاه فضایی روی اروپا و آمریکا در صورت قطع همکاری با روسیه زیاد است. به نظر می‌رسد که ناسا با تلطیف اوضاع روند همکاری‌های مدنی در فضا را تضمین کرده است.

اگر کمی به عقب برگردیم می‌بینیم که روز پنجشنبه، پنجم اسفند ماه 1400، دولت روسیه به دستور پوتین علیه اوکراین اقدامات نظامی انجام داد. پیرو این حمله آشکار، جو بایدن طی یک سخنرانی عمومی از این اقدام روسیه را محکوم کرد و تحریم‌های جدیدی علیه آن وضع نمود.

با وجود تمامی اتفاقاتی که طی چند روز اخیر افتاده، به نظر می‌رسد که نه جنگ مانع همکاری‌های دوستانه در فضا شده و نه اعمال تحریم‌ها و دولت‌ها سعی کرده‌اند تا مسئله جنگ به فضا کشانده نشود. روز گذشته سخنگوی ناسا، آقای جاشوآ فینچ طی ایمیلی اعلام کرد:

با وجود تمامی ناآرامی‌ها و اتفاقاتی که رخ داده است، ناسا همکاری‌های مدنی خود را با تمامی شرکای خود از جمله سازمان فضایی روسکاسموس روسیه ادامه می‌دهد تا عملیات ایمن در ایستگاه فضایی بین المللی انجام شود. هیچ برنامه‌ای برای تغییر حمایت این آژانس از عملیات‌های در حال انجام در مدار و در ایستگاه‌های زمینی وجود ندارد.

از طرف دیگر بایدن، رئیس جمهور وقت آمریکا در سخنرانی جدیدی که داشت خبر از اعمال محدودیت‌های جدید در صادرات به روسیه داد. به گفته او به احتمال زیاد نیمی از واردات فناوری‌های پیشرفته روسیه متوقف شود. بایدن نتیجه این اعمال محدودیت‌ها را در ارتش شکست خورده روسیه و عقب ماندن صنعت فضایی این کشور از دور رقابت‌ها می‌داند.

اگرچه ناسا اعلام کرده که همکاری‌های بین المللی در عرصه فضا به قوت خود باقی است، اما بایدن در بیانیه دو روز پیش خود به این مسئله اشاره‌ای نکرد. پیش‌تر نیز گفتیم که روگوزین آمریکا و کشورهای اروپایی را تهدید به عدم همکاری در ایمن نگه داشتن ایستگاه فضایی کرده بود. این اقدام نتیجه اعمال تحریم‌های بایدن علیه روسیه بود. روگوزین در توییت خود نوشته بود:

آیا قصد دارید همکاری ما در ایستگاه فضایی بین‌المللی را نابود کنید؟ اگر چنین اتفاقی بیفتد، چه کسی از خروج ایستگاه فضایی از مدار و سقوط کنترل نشده‌ی آن بر ایالات متحده یا اروپا جلوگیری خواهد کرد؟ امکان سقوط این سازه ۵۰۰ تنی بر چین و هند نیز وجود دارد. آیا می‌خواهید آنها را با چنین چشم‌اندازی تهدید کنید؟ ایستگاه فضایی از فراز روسیه عبور نمی‌کند بنابراین همه‌ی خطرها متوجه شماست. برای این خطرها آماده‌اید؟

البته ناسا دقیقا بعد از توییت‌های روگوزین و بیانیه‌های بایدن بیانیه خود را منتشر کرد و این نشان می‌دهد که حداقل در شرایط فعلی خطری در فضا آمریکا و اروپا را تهدید نمی‌کند. پس از ناسا یکی دیگر از مقامات سابق آمریکایی به نام اسکات پیس اعلام کرد که ایستگاه فضایی بین المللی درگیر مسائل سیاسی نخواهد شد.

به گفته مدیر اجرایی شورای فضایی کاخ سفید در دوران دونالد ترامپ، تصور این که همکاری‌ها با روسیه قطع شود شدنی است، اما این موضوع زمانی رخ می‌دهد که روسیه روابط دیپلماتیک خود را با آمریکا قطع کند. آخرین راه حل قطع همکاری‌ها در فضا خواهد بود و در آن صورت باید رویارویی گسترده‌تری رخ بدهد.

همین الان در ایستگاه فضایی بین المللی چهار آمریکایی، دو روس و یک آلمانی در حال انجام مأموریت خود هستند. گفتنی است که در حال حاضر 15 کشور دنیا در نگهداری از این سازه عظیم همکاری می‌کنند. نکته مهمی که درباره این ایستگاه باید بدان توجه کرد این است که روسیه نقش مهم و کلیدی در نگهداری از آن دارد، چرا که هدایت، ناوبری و مانورهای آن متکی به فضانوردان روسی است.

پیش از این که جنگ روسیه و اوکراین آغاز شود، دولت آمریکا در تحریم‌های قبلی خود ایستگاه فضایی را مستثنی دانسته بود، چرا که تا همین اواخر برای این که فضانوردان آمریکایی به فضا سفر کنند نیاز شدیدی به روس‌ها داشتند. خوشبختانه فضانوردانی که هم اکنون در ایستگاه فضایی بین المللی قرار دارند به دور از هرگونه تنش و معضل سیاسی-نظامی در حال انجام وظیفه هستند.

آمریکا در سال 2015 نیز روسیه را به علت حمایت از جدایی‌طلبان در کریمه تحریم کرد و از آنجا بود که روسیه اعلام کرد در سال 2024 ماژول خود را از ایستگاه فضایی بین المللی جدا می‌کند و ایستگاه مستقل خود را خواهد ساخت. در حال حاضر این ادعای روس‌ها عملیاتی نشده است.