بررسی مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme ؛ انتخابی ایده‌آل با امکانات بی نهایت برای گیمرها

مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme یک انتخاب ایده‌آل برای همه گیمرها با ظاهری خیره کننده و امکانات فراوان است. در ادامه این مادربرد ایسوس را بررسی می‌کنیم.

اگر شما بودجه بالایی برای بستن یک سیستم بالارده در اختیار دارید، مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme در ابعاد EATX می‌تواند یک انتخاب ایده‌آل به شمار آید. این مادربرد با رنگ تیره در کنار هیت‌سینک آراسته شده با ماتریکس انیمه‌گونه، چشمان هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این هیت‌سینک انیمه‌گونه شامل 222 عدد LED مجزا می‌شود که قابلیت نمایش تصاویر و انیمیشن‌های اختصاصی دارد و همچنین از قابلیت تطبیق با افکت‌های اکولایزر صوتی برخوردار می‌باشد. پوشش پیکسلی سطح میان اسلات‌های PCIe و درگاه‌های M.2، کمک زیادی به کنترل دمای سطح مادربرد کرده است.

مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 24+1 فاز است که قابلیت تامین جریان تا 105 آمپر را نیز دارد. با وجود این ولتاژ امکان اورکلاکینگ و استفاده از ظرفیت کامل نسل دوازدهم پردازنده‌های اینتل فراهم می‌شود. پورت‌های 2.5 و 10 گیگابیتی، برقراری ارتباط اینترنتی با حداکثر سرعت را فراهم می‌کنند. فناوری WiFi 6E اینتل نیز امکان برقراری ارتباط بی‌سیم با باند 6 گیگاهرتزی را می‌دهد که ایده‌آل برای ارتباط بی‌سیم با تلفن‌های هوشمند به حساب می‌آید. با کدک صوتی Realtek ALC 4082 و DAC صوتی ESS SABRE 9018Q2C، صدای کاملا شفاف و رسایی را در هنگام پخش فایل‌های صوتی و نیز در محیط‌های گیمینگ، کاربر تجربه خواهد کرد. DAC تقویت کننده صدای ROG Clavis USB-C که درون جعبه همراه مادربرد قرار دارد، امکان استفاده از کیفیت بالای صدای مادربرد را در هدست‌های گیمینگ فراهم می‌آورد. این DAC به لطف چهار مبدل ESS، بالاترین و در عین حال بهترین کیفیت صدا را در مقایسه با رقبا ارائه می‌دهد.

روی این مادربرد، 8 هدر فن تعبیه شده است تا سازگاری خود با سیستم‌های کولینگ قدرتمند را به نمایش بگذارد و همچنین دارای 3 هدر کانکتور Aura Sync نسل دوم نیز می‌باشد. در ادامه با بررسی مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme همراه ما باشید.

بررسی مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme

محتویات جعبه

وقتی جعبه مادربرد ایسوس ROG Maximus Z690 Extreme را باز کنید، اقلام زیر را مشاهده خواهید نمود:

• یک عدد مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme
• یک عدد کابل 1 به 3 ARGB
• یک عدد کابل 1 به 2 ARGB
• دو عدد کابل 1 به 4 کانکتور فن
• یک عدد کابل افزایشی RGB
• سه عدد کابل برق و دیتای ساتا G6ROG
• چهار عدد کابل ساتا Gb/s 6
• یک عدد کنترلر فن ROG
• یک عدد کابل فن EXT PWR
• یک عدد کابل ARGB
• یک عدد کابل USB
• یک عدد چسب دو طرفه
• کارت توسعه PCIe افزایش M.2 ROG، مجهز به هیت‌سینک‌
• یک عدد ROG True Voltician
• چهار عدد کابل ROG True Voltician
• یک عدد آنتن WiFi سیار
• یک عدد پک پیچ‌های SSD M.2
• یک عدد USB درایو، حاوی درایورها و نرم‌افزارهای مورد نیاز
• یک عدد DAC  ROG Clavis
• یک عدد هولدر کارت گرافیک ROG
• یک عدد پیچ‌گوشتی
• یک عدد جاسوئیچی ROG
• یک عدد استیکر ROG
• یک عدد کارت خوش‌آمدگویی ROG
• یک عدد پک پد خنک‌کننده هیت‌سینک  M.2
• دفترچه راهنما

مشخصات فنی و ظاهری

طراحی مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme به گونه‌ای انجام شده است که در عین سادگی و ظرافت، علاقه‌مندان زیادی را به خود جذب نماید. وقتی به مادربرد نگاه می‌کنید، رنگ تیره پوشش غالب سطح آن است و خود به خود نگاهتان را معطوف به نمایشگر ماتریس انیمه‌گونه روی هیت‌سینک‌هایش می‌کند. این نمایشگر شامل 222 عدد LED مجزا می‌شود که قابلیت شخصی‌سازی از قبیل نمایش تصاویر و یا انیمیشن‌های پیش‌فرض در نظر گرفته شده را دارد و همچنین می‌تواند افکت‌های اکولایزر صوتی مبتنی بر فایل‌های صوتی که روی سیستم‌ کاربر پخش می‌شود را نیز نمایش دهد. هیت‌سینک بزرگی که بین اسلات‌های PCIe تعبیه شده، علاوه بر حفظ زیبایی ظاهر مادربرد، کمک زیادی به خنک‌سازی ماژول‌های M.2 نیز نموده است.

این مادربرد بدون شک قابلیت اورکلاکینگ بالایی در بین سایر مادربردهای سری Z690، به دلیل پیکربندی قدرتمند VRM آن دارد. با وجود هیت‌سینک‌های بزرگی که روی ماسفت‌های سه طرف CPU قرار گرفته‌اند، در هنگام اورکلاک به راحتی گرما را دفع می‌کنند. این هیت‌سینک‌ها دارای چهار پره می‌باشند. خازن‌های فلزی مشکی رنگ 10K و چوک‌های آلیاژی MicroFine به مادربرد زیبایی خاصی بخشیده است. برق سوکت پردازنده این مادربرد از طریق دو کانکتور 8 پین تغذیه می‌شود. مدار برق این مادربرد مجهز به اتصال‌های بسیار ضخیمی می‌باشد که رسانای بسیار بالایی دارند و کاملا قدرتمند و در عین حال محافظت شده هستند. در کنار کانکتور برق 24 پین مادربرد، یک کانکتور 6 پین نیز وجود دارد که وظیفه آن تأمین ولتاژ پورت‌های USB جلوی کیس تا 60 آمپر است.

روی پنل پشتی این مادربرد یک دکمه CMOS، یک دکمه BIOS که این امکان را به کاربر می‌دهد تا بدون وجود CPU، بایوس مادربرد را آپدیت نماید، یک درگاه HDMI، هفت پورت USB 3.2 نسل دو، دو پورت USB Type-C با قابلیت پشتیبانی از Thunderbolt 4، یک پورت LAN 10Gb، یک پورت LAN 2.5Gb، دو کانکتور SMA جهت نصب آنتن WiFi، پنج جک صدا و در نهایت یک خروجی دیجیتال صدا قرار دارند.

مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme با استفاده از نرم‌افزار Xpert و نیز محیط UEFI، قابلیت کنترل کامل روی سیستم خنک‌کننده را به کاربر می‌دهد. این مادربرد مجهز به هشت کانکتور فن PWM است که هر کدام شامل یک مدار تشخیص است که به طور خودکار حالت تنظیم ولتاژ مناسب را انتخاب می‌کند. همچنین سه هدر فن روی این مادربرد، به لطف فناوری ASUS Hydranode، مجهز به مدار اضافی هستند که به آنها اجازه می‌دهد تا مجموعا سه فن متصل به آنها را به طور مستقل نیز مدیریت کرد.

این مادربرد مجهز به Dual PCIe lanes نسل 5 است که پهنای باند زیادی را در اختیار کارت‌های گرافیک قرار می‌دهد. مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme همچنین مجهز به چهار درگاه حافظه رم با استاندارد DDR5 می‌باشد. فناوری جدید ASUS Enhanced Memory Profiles یا به اختصار AEMP امکان مدیریت پروفایل‌های مختلفی را برای تنظیم هر چه بهتر فرکانس، زمان‌بندی و ولتاژ ماژول‌های رم را در اختیار کاربر قرار می‌دهد از این رو مادربردهای ROG z690 با امکان تنظیمات بهینه برای اورکلاک کیت‌های رم‌ DDR5 شرکت‌های Micron ، Samsung و SK Hynix فرکانس آنها را تا GHz6400 نیز می‌تواند افزایش دهد.

مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme دارای تعداد زیادی پورت USB3.2 نسل دو می‌باشد که برخی از آنها توانایی شارژ گجت‌هایتان را تا 60 وات نیز دارند. این مادربرد همچنین مجهز به تعداد 5 درگاه M.2 نسل چهار و دو عدد Thunderbolt 4 می‌باشد. این همه فن حریف تایوانی مجهز به آخرین نسل ارتباطی یعنی WiFi 6E می‌باشد و پورت LAN آن از نوع 10 Gb است. تراشه صوتی 7.1 کاناله SupremeFX ALC4082 که دارای سیگنال ورودی SNR 113 دسی‌بل و سیگنال خروجی SNR 120 دسی‌بل است، این امکان را به کاربر می‌دهد که با کمترین نویز صدا را پخش و نیز ضبط نماید.

این تراشه همچنین شامل یک آمپلی‌فایر با حداکثر ولتاژ خروجی  Vrms2.1 ، 600 اهم و وضوح صوتی تا 32 بیت و 384 کیلوهرتز برای هدفون می‌باشد. DAC SABRE 9018Q2C وظیفه هدایت سیگنال به پنل جلویی کیس را بر عهده دارد. همچنین DAC داخل جعبه یعنی ROG Clavis با داشتن چهار مبدل ESS قدرت صدای مادربرد را برای هدفون‌های گیمینگ بهینه می‌کند تا بدین ترتیب کاربر را از تهیه کارت صدای مجزا بی‌نیاز ‌گرداند.

سیستم تست

سیستم تست به شرح زیر می‌باشد:

مادربرد: ASUS ROG Maximus Z690 Extreme

پردازنده: intel Core i9 12900K

کارت گرافیک: ROG STRIX RTX3090 O24G

رم: 2×16 GB DDR5 5200 MHz

پاور: ROG Thor 1200P

مانیتور: ASUS PQ321 native 4K UHD Monitor at 3840 x 2160

ویندوز و نرم‌افزارهای مربوطه:

Windows 11 64-bit (latest patches & updates installed)

DirectX 9/10/11/12/DXR latest End-User Runtime

Nvidia GeForce driver (latest WHQL)

از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم تست را نیز می‌توانید ملاحظه نمایید:

بنچمارک CineBench 20

شرکت Maxon برنامه بنچمارک جدیدی با نام Cinebench R20 را معرفی کرده است. برنامه Cinebench R20 به صورت خاص برای CPUها طراحی شده و با استفاده از تکنولوژی Cinema 4D R20 کار می‌کند. برای اجرای برنامه Cinebench R20، حداقل نیازمند 4 گیگابایت حافظه رم و پشتیبانی پردازنده از دستورالعمل SSE3 خواهید بود. این برنامه از هر تعداد هسته، حافظه و یا دستورالعمل‌های جدید از جمله AVX2 پشتیبانی می‌کند. یکی از ویژگی‌های برنامه Cinebench R20 پشتیبانی از موتور Embree است که تقریبا هم‌رده فناوری Ray-Tracing انویدیا می‌باشد ولی بر خلاف نسخه پیشین، Cinebench R20 فاقد تست ویژگی‌های GPU بوده و نمای اصلی آن یک اتاق می‌باشد.

بنچمارک CineBench 20 نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K در حالت تک هسته با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته 771 امتیاز به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، معادل 643 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که در حالت تک هسته، پردازنده شرکت اینتل حدود 1.2 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت AMD می‌تواند عمل کند.

همچنین بنچمارک CineBench 20 نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K در حالت چند هسته با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته امتیاز 10490 را به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، معادل 10409 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که در حالت چند هسته نیز پردازنده شرکت اینتل حدود 1 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت AMD می‌تواند عمل کند.

بنچمارک CPU-Z

بنچمارک CPU-Z نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K در حالت تک هسته با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته 821 امتیاز به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، برابر با 677 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که در حالت تک هسته، پردازنده شرکت اینتل حدود 1.2 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت AMD می‌تواند عمل کند.

همچنین بنچمارک CPU-Z نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K در حالت چند هسته با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته امتیاز 11402 را به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، معادل 12329 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که در حالت چند هسته بر خلاف حالت تک هسته، پردازنده شرکت AMD حدود 1.1 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت اینتل می‌تواند عمل کند.

بنچمارک V-Ray NEXT

V-ray یک موتور رندرینگ قدرتمند در حوزه مدل‌سازی سه بعدی از شرکت بلغارستانی Chaos Group است. با استفاده از این برنامه، سرعت رندرگیری سخت افزار شما اندازه‌گیری می‌شود.

بنچمارک V-Ray NEXT نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K در حالت چند هسته با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته امتیاز 27892 را به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، معادل 31087 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که در حالت چند هسته، پردازنده شرکت AMD حدود 1.1 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت اینتل می‌تواند عمل کند.

بنچمارک 3DMark Time Spy

بنچمارک Time Spy محصول شرکت Futuremark ، از Asynchronous Compute یا همان محاسبات ناهمگن، اجرای چندین thread با پردازنده و پیکربندی چندگانه پردازنده گرافیکی با استفاده از DirectX بهره می‌گیرد. البته ناگفته نماند این بنچمارک توانایی استفاده از 10 thread را بیشتر ندارد.

بنچمارک 3DMark Time Spy نشان می‌دهد که پردازنده Core i7 12900K با مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme توانسته 20192 امتیاز به دست آورد که این عدد برای پردازنده رقیب یعنی Ryzen 9 5950x، برابر با 18497 امتیاز است. این امتیازها نشان از آن دارد که پردازنده شرکت اینتل حدود 1.1 درصد سریع‌تر از پردازنده شرکت AMD می‌تواند عمل کند.

بررسی عملکرد درگاه‌های USB 3.1/3.2 و M.2

بنچمارک CrystalDiskMark برنامه‌ای است که سرعت خواندن/نوشتن متوالی و یا تصادفی را در حجم‌های مختلف برای دستگاه‌های ذخیره‌سازی مثل فلش و هارد، بررسی می‌کند.

نتیجه بنچمارک CrystalDiskMark با فلش Crucial X8 1TB USB 3.2 Gen2 روی مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme را می‌توانید ملاحظه نمایید:

نتیجه بنچمارک CrystalDiskMark با SSD NVME M.2 Sabrent Rocket 4 Plus 2TB Gen 4×4 روی مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme را می‌توانید ملاحظه نمایید:

بررسی عملکرد در محیط بازی‌های کامپیوتری

با سیستم تست، بازی‌های Witcher III و Hitman III در دو رزولوشن 1080p و 1440p بررسی شدند و متوسط فریم‌های گرفته شده به ترتیب در جداول زیر لیست شده‌اند. نکته‌ قابل توجه در اینجا، افزایش فریمی است که به سبب وجود مادربرد ROG Maximus Z690 Extreme پدید آمده است.

جمع بندی مادربرد ASUS ROG Maximus Z690 Extreme

در آخر، این مادربرد با توجه به امکانات بی‌نهایت خود، هر گیمری را به خود جذب می‌کند و از هر آزمونی سربلند بیرون می‌آید ولی نباید به قیمت بالای آن خرده بگیریم. به هر حال برای داشتن یکی از برترین مادربردهای بهترین برند مادربرد در جهان، خیلی نباید به قیمت بالای آن زیاد از حد توجه کنیم و برای شناور شدن در این دریای امکانات باید هزینه درخور آن را پرداخت کنیم.