ما انسان ها معمولا ناهار و شام تکراری را به سختی تحمل میکنیم اما صبحانهای وعدهای است که اکثر ما، یک غذای تکراری را انتخاب میکنیم. دانشمندان حالا دلیل این مورد را توضیح میدهند.
برای خیل عظیمی از مردم، صبحانه (که به باور بسیاری مهمترین وعده روز است) از یک غذای تکراری تشکیل شده است. صبحانه معمولا جذابیت زیادی ندارد و بسیاری از ما به دلیل مشغلههای زندگی، اهمیت زیادی به آن نمیدهیم. غذایی که در صبحانه میخوریم، معمولا به سرعت آماده میشود و خوردن و تهیه آن، سادهتر از دیگر وعدههای اصلی است.
صبحانه اهمیت بسیار زیادی دارد و یک صبحانه خوب و کامل، میتواند یک روز پرانرژی را برای ما ضمانت کند. این وعده به فعالیت مغز ما کمک زیادی میکند و بخش مهمی از کالریهای مورد نیاز ما را تامین میکند. اکثر ما یک صبحانه مورد علاقه داریم که هر روز سراغ آن میرویم و در بهترین حالت، چند گزینه محدود برای صبحانه داریم که بسیاری از موارد در آنها هم حتی تکراری است. حالا دانشمندان، توانستهاند دلیل انتخاب صبحانههای تکراری توسط انسانها را دریابند.
نتایج تحقیق دانشمندان روی عادات غذایی انسان و خوردن صبحانه تکراری
در تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان روی هزاران آمریکایی و فرانسوی مشخص شده مردم به طور معمول، یک صبحانه خاص و تکراری را هر روز میخورند. در این تحقیقات مشخص شده که مردم با خوردن صبحانههای تکراری هیچ مشکلی ندارند و حتی از این مورد خوشحال هم هستند. با این حال زمانی که مردم سراغ وعدههای ناهار یا شام رفتند، انتظار داشتند گزینههای بیشتری برای انتخاب داشته باشند و به یک یا دو غذا محدود نباشند. همچنین مردم از ناهار و شام، انتظار لذت بردن بیشتری داشتهاند.
سوال اصلی دانشمندان در این تحقیق، رضایت مردم از صبحانههای تکراری بود که سالها است هر روز مشغول خوردن آنها هستند. محققین این تحقیق باور دارند فاکتورهای بیولوژیکی و فرهنگی، نوع غذاهایی که ما مصرف میکنیم را تعیین میکنند. همچنین میل ما به خوردن غذا، با توجه به زمان تغییر میکند و معمولا صبحها، میل انسان به غذاهای متفاوت چندان زیاد نیست.
در طول روز و شب، بدن ما انسانها از ریتم 24 ساعته شبانهروز پیروی میکند. تقریبا تمام اشکال زندگی از این چرخه پیروی میکنند و تغییرات فیزیکی، رفتاری، ذهنی و … توسط این چرخه کنترل میشود. برای مثال برنامه خواب اکثریت انسانها از چرخه شبانهروز و نور پیروی میکند. هزاران نورون در مغز ما انسانها ساعت بیولوژیکی ما را تنظیم میکنند تا ما در شب، احساس خستگی و خوابآلودگی داشته باشیم و زمانی که نور بیشتری در محیط است، میل بیشتری به فعالیتهای سنگینتر داشته باشیم و به طور کلی، انرژی بیشتری نیز داشته باشیم.
موارد زیادی در انتخاب وعدههای غذایی توسط انسان دخیل هستند
چرخه 24 ساعته شبانهروز تنها روی خواب ما تاثیر نمیگذارد. یکی از مهمترین تاثیرهای این چرخه، برنامه غذایی انسانها است. دانشمندان در این تحقیق، ارتباطات موجود میان چرخه 24 ساعته شبانهروز و گوناگونی و میزان وعدههای غذایی را بررسی کردند. این تحقیقات نتایج جالبی دارند که نشان میدهند انتخاب یک صبحانه تکراری، تنها به دلیل کمبود زمان، زیاد بودن مشغله و … نیست.
برای این تحقیق جالب، دانشمندان این پروژه این سوال را مطرح کردند که آیا عوامل روانشناختی مرتبط با ریتمهای 24 ساعته شبانهروزی میتوانند بر آنچه مردم برای صبحانه، ناهار و شام میخورند نیز تأثیر بگذارند؟ رومین کادیریو، سرپرست تیم پروژه تحقیق درباره عادات غذایی انسانها در وعده صبحانه که استادیار دانشکده مدیریت روتردام در دانشگاه اراسموس هلند نیز هست در این باره گفت: این سؤالات به دلیل عادات صبحانه خود محققان نیز برای افراد دخیل در این تحقیق مهم بودند.
او در ادامه صحبتهایش اعلام کرد:
من یک فرد فرانسوی هستم. من معمولا به دنبال چیزهای گوناگونی برای خوردن در طول روز میگردم و این چیزی است که فرهنگ غذایی فرانسه به آن اهمیت زیادی میدهد. با این حال من هر روز یک صبحانه تکراری میخورم و همکارم در این پروژه نیز همین طور است. پس من درباره الگوهای این رفتار با او صحبت کردم.
همکار او هم در ادامه گفت: یک صبحانه نرمال برای من معمولا از یک فنجان قهوه و یک تکه نان تست تشکیل شده است. ظاهرا او حدود دو سال، برای صبحانه از قهوه، نان تست، کره بادام، آووکادو، اسفناج، پودر پروتئین و اسموتی موز استفاده کرده است.
تحقیقات روی فرانسویها و آمریکاییها صورت گرفته است
محققان این پروژه مطالعاتی که که پیش از این انجام شده بود را مورد بررسی قرار دادند و دو هدف مهم را شناسایی کردند که بر عادتهای غذایی و انتخابهای ما برای وعدههای مختلف تاثیر بسیار زیادی دارد. اولین مورد، سودمندی غذا برای انسان است که کاربردی بودنش اهمیت بالایی برای ما دارد. دیگر مورد مهم، لذتجویی انسان در خوردن غذا است که مهمترین عامل همان طور که مشخص است، میزان لذت مورد انتظار ما از یک وعده غذایی است.
دانشمندان در این تحقیق دادههای مختلفی را تجزیه و تحلیل کردند. یکی از این دادهها، مربوط به گروهی 1275 نفره از داوطلبان آمریکایی و 2624 نفره از داوطلبان فرانسوی بود. این داوطلبان باید آن چیزی را که در وعدههای غذایی مختلف میخوردند به دانشمندان این پروژه گزارش میدادند تا الگوهای غذایی آنها به شکل دقیقی به دست بیاید.
تفاوتها میان داوطلبان
آنها در این تحقیق دریافتند که در هر دو گروه داوطلبان به صورت میانگین، 68 درصد از شرکتکنندگان حداقل دو بار در یک هفته، از یک صبحانه تکراری استفاده میکنند. جالب است بدانید در آمار منتشر شده، فرانسویها علاقه بیشتری به صبحانههای تکراری دارند. حدود 52 درصد از آمریکاییها و 73 درصد از فرانسویها، در یک هفته بیش از دو بار صبحانه ای تکراری میخورند. دیگر نکته جالب این تحقیق، درصد پایین افرادی است که شام تکراری میخورند. در آمریکا حدود 16 درصد و در فرانسه حدود 6 درصد از مردم، شامی تکراری میخورند.
همان طور که دیدید، فاصله نسبتا زیادی بین آمارهای داوطلبان فرانسوی و آمریکایی وجود دارد. اما نکته اشتراک فرهنگ غذایی این دو کشور، درصد بالای افرادی است که صبحانهای تکراری میخورند. یکی از دلایل اصلی این اتفاق، شیوه زندگی در دنیای سرمایهداری است. با توجه به این که بسیاری از مردم باید به سرعت به سمت محل کار خود بروند و مشغلههای زیادی دارند، وقت بسیار کمتری برای آماده کردن، انتخاب و خوردن صبحانه دارند. این عامل باعث میشود بیشتر مردم به دنبال لذت زیادی از صبحانه نباشند و تنها به اجبار، این وعده را داشته باشند.
دیگر عوامل تاثیرگذار در انتخاب صبحانه تکراری
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در انتخاب صبحانه هایی تکراری، چرخه 24 ساعته شبانهروز است. مردم معمولا پس از بیدار شدن بیشتر هوشیار هستند و با یک وعده غذایی که حتی نیازی به فکر کردن به آن هم ندارند راضی میشود. وقتی از خواب بیدار میشوید، بدن شما سوخت و ساز زیادی نداشته و بنابراین ذهن شما دیگر به صورت ناخودآگاه به دنبال یک غذای مغذی، متنوع و غیرتکراری نمیرود.
با این حال بدن انسان پس از خوردن صبحانه، بیشتر به دنبال غذاهایی تحریککننده و متفاوت است. در کنار این مورد، برخی فاکتورهای روانی هم در انتخاب غذا توسط انسان تاثیرگذار هستند.
تحقیقات نشان میدهند در اوایل روز، سطح انرژی به طور کلی بالاتر است. در این زمان، افراد بیشتر میل به دنبال کردن اهداف سودمند و انتخابهای عملی دارند. بر اساس تحقیقات دانشمندان، ما در صبحانه به دنبال غذایی میگردیم که بیشتر دوست داریم و برای مدتها بدون فکر کردن به انتخابی تازه، همان صبحانه را میخوریم. انسان معمولا در وعده صبحانه، کمتر به دنبال انتخابهای جدید است و در این زمینه، محتاطانه عمل میکند. ممکن است شخصی به هیچ وجه حاضر نشود یک صبحانه چینی یا آفریقایی بخورد اما در وعدههای دیگر، معمولا ما انعطاف بیشتری داریم.
در ناهار و شام، ما بیشتر به دنبال لذت بردن از غذا هستیم. در این دو وعده غذایی، سطح انرژی و هوشیاری ما به مرور کاهش مییابد و میخواهیم تجربههایی جدیدتر داشته باشیم. همچنین معمولا در ظهر و شب، انسانها وقت آزاد بیشتری دارند و فرصت برای انتخاب و آماده کردن غذاهای متفاوت، وجود دارد.
البته به یاد داشته باشید این تحقیق، روی فرانسویها و آمریکاییها صورت گرفته است. با وجود این که هر دو کشور غربی هستند، اما تفاوتهایی میان آنها وجود دارد، پس قطعا این احتمال وجود دارد که نتیجه این تحقیق، کاملا مطابق فرهنگ غذایی کشور ما نباشد.
نکاتی برای صبحانهای سالمتر
دانشمندانی که روی این تحقیق کار میکردند هم به این نتیجه رسیدند که عواملی مانند فرهنگ، بیولوژی و موارد مربوط به فرهنگ غذایی میتوانند در عادات غذایی ما تاثیرگذار باشند. در کنار این تحقیق، تحقیقهای دیگری هم درباره خوردن صبحانه تکراری انجام شده است. گفته میشود خوردن صبحانه تکراری، هر چند خیلی هیجانانگیز نیست اما مزایایی هم دارد.
اگر فرصت دارید، میتوانید به دنبال صبحانههای متفاوتتری بگردید اما اگر فکر میکنید صرف کردن زمانی طولانی برای آماده کردن صبحانه چندان منطقی نیست، بهتر است مطمئن شوید صبحانه شما، تمام موارد غذایی مورد نیاز شما در طول روز را تامین میکند. اگر حس میکنید صبحانه شما در کنار تکراری بودن ارزش غذایی زیادی ندارد، بهتر است از شب به صبحانه فردای خود فکر کنید تا سلامتی شما به خطر نیفتد.
خوردن صبحانه تکراری اگر اصولی باشد و تمام مواد مورد نیاز بدن تامین شود، میتواند مفید هم باشد. گفته میشود صبحانههای تکراری با توجه به دقت بیشتر فرد در آمادهسازی، به اندازه کافی خورده میشوند و میتوانند حتی از پرخوری جلوگیری کنند. همچنین اگر از شکر در صبحانه استفاده میکنید، میتوانید از جایگزینهای سالمتری مانند خرما یا شکر قهوهای استفاده کنید.
در پایان این نکته را هم به یاد داشته باشید که حذف صبحانه و جبران این وعده در ناهار، میتواند باعث اضافه وزن شود. همچنین دانشمندان باور دارند کشیدن سیگار تا یک ساعت پس از بیدار شدن، میتواند برای سلامت شما بسیار خطرناک باشد. حتی اگر صبحانه هم خوردید، بهتر است حداقل تا یک ساعت پس از بیدار شدن به هیچ وجه سراغ دخانیات نروید.